Trump’ın eli boş kaldı!

İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ile önceki gün Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile “ön koşulsuz” görüşebileceğini belirten ABD Başkanı Donald Trump, Tahran yönetimi tarafından olumlu karşılanmadı. Nitekim Tahran tarafı, bu çağrıyı ciddiye almadığını belirtirken, öncelikle ABD’nin, nükleer anlaşmaya tekrar geri dönmesi gerektiğini bildirdi.

Önceki gün Beyaz Saray’daki basın toplantısında konuşan ABD Başkanı Trump, “İran isterse kesinlikle görüşürüz. Diğer insanlarla konuşmakta bir sorun yok. Özellikle bu kişilerle muhtemel bir savaşa gireceğin, ölümlerin olabileceği durumlarda görüşürsün. Bunda bir sorun yok. Kuzey Kore lideriyle de görüştüm” demiş ve Ruhani ile görüşmesine yönelik ön şartı olmadığını kaydetmişti. İlk yanıt da, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin danışmanı Hamid Ebuturabi’den geldi. Ebuturabi, Trump’ın İran ile her yerde ve ön şartsız görüşme isteğine karşın, bir görüşme zemini oluşması için “İran milletine saygı, düşmanlıkların azaltılması ve ABD’nin nükleer anlaşmaya dönmesi” şartlarını sıraladı.

Donald Trump, 14 Temmuz 2015’te Avusturya’nın başkenti Viyana’da P5+1 (ABD, Çin, Rusya, İngiltere, Fransa ve Almanya) ile İran arasında imzalanan ve 16 Ocak 2016’da yürürlüğe giren Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmadan çekildiklerini ve İran’a yönelik yaptırımların yürürlüğe sokulacağını duyurmuştu.

İran İçişleri Bakanı Abdurrıza Rahmani Fazli de, ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesinin, Washington’a duyulan güvensizliğin nedenlerinden biri olduğunu söyledi. ABD yönetiminin güvenilmez olduğunu belirten İranlı bakan, “Nükleer anlaşmadan tek taraflı ayrılan bir ülkeye nasıl güvenilir?” ifadesini kullandı. Washington’dan çelişkili açıklamalar geldiğini dile getiren Rahmani Fazli, “Bir taraftan yeni yükümlülükleri kabul etmesi için İran’a baskı uygulanmalı diyorlar diğer taraftan ön koşulsuz müzakereden söz ediyorlar” dedi.

Dış İlişkiler Stratejik Konseyi Başkanı Kemal Harrazi de, Başkan Trump’ın teklifine Tahran’da değer verilmediğini belirtti. Harrazi, “ABD ile müzakerelerden edindiğimiz acı tecrübeler ve Amerikalı siyasetçilerin devamlı olarak nükleer anlaşmayı ihlal etmesi göz önüne alındığında Trump’ın önerilerine değer vermememiz doğal” değerlendirmesini yaptı.

Bu arada İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahetpişe, farklı bir yorum getirdi ve ABD Başkanı Trump’ın müzakere çağrısına olumlu baktıklarını belirtti. İki ülke arasında “kırmızı hat” kurulmasını öneren Felahetpişe, “ABD ile İran arasındaki müzakereler tabu haline dönüşmemelidir” diye konuştu.

GÖRÜŞME YOK

Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Singapur’da düzenlenecek toplantıda İranlı mevkidaşı ile bir görüşme yapmayı düşünmediği bildirildi. Pompeo, Singapore, Endonezya ve Malezya’yı ziyaret edecek.