Yurtdışında en fazla Türk şehitliği nerede?
Türk şehitleri, Anadolu'nun bağrında yatan yüz binlercesi gibi 3 kıtaki 34 ülke toprağında bulunan ebedi istirahatgahlarında da Türk bayrağının gölgesi altında uyuyor.
Milli Savunma Bakanlığı'ndan alınan bilgilere göre, Türk şehitlikleri, Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Güney Kore, Hindistan, Irak, İngiltere, İran, İsrail, İtalya, Japonya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kosova, Letonya, Libya, Macaristan, Malta, Mısır, Myanmar, Polonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Suriye, Suudi Arabistan, Ukrayna, Ürdün, Yemen ve Yunanistan'da bulunuyor.
Yurt dışında en fazla Türk şehitliği 9 şehitlik ile Azerbaycan'da bunulurken, KKTC'de 8, Ukrayna'da 7 şehitlik bulunuyor. Biri Gazze'de olmak üzere İsrail-Filistin bölgesinde de toplam 6 şehitlik yer alıyor. Yunanistan'da 4, İngiltere, Suriye, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Romanya'da da 3'er şehitlik var.
Osmanlı döneminde yapılan savaşlar sebebiyle Türkiye'den uzak coğrafyalarda şehit düşen Türk askerleri için oluşturulan şehitliklerin bakımı ve koruması Türk büyükelçilikleri tarafından yürütülüyor.
Bin 600'den fazla Türk şehidi Mymanmar'da yatıyor
Türkiye'ye en uzak mesafede bulunan şehitliklerin başında Japonya'daki Ertuğrul Şehitliği, Güney Kore'deki Pusan Şehitliği ve Mymanmar'daki Thayetmo ve Meikhtila şehitlikleri geliyor.
Mymanmar'daki şehitliklerde yatan Türk askerleri ise Birinci Dünya Savaşı'nda İngilizlere esir düşen Osmanlı askerlerinden oluşuyor. İngilizler tarafından önce Hindistan'da ardından da eski adı Burma olan Mymanmar'a götürülen ve demiryolu inşaatı gibi ağır işlerde çalıştırılan esir Türk askerleri bir daha Anadolu'ya dönemedi. Yaklaşık 12 bin Türk askerinden şehit olanlar, Thayetmo ve Meikhtila'da defnedildi. Daha sonra bu alanlar şehitliğe çevrildi. Mymanmar'daki Türk şehitliklerinde bin 600'den fazla Türk şehidinin kabri bulunuyor.
Türk şehitlerinin Uzak Asya'daki istirahatgahı
Türk donanmasına ait Ertuğrul Fırkateyni, II. Abdülhamit'in özel elçisi Osman Paşa ile birlikte Japon İmparatoru Meici ve milletine dostluk ziyaretinde bulunmak için gittiği Japonya'dan dönerken yakalandığı tayfun nedeni ile 19 Eylül 1890 tarihinde Oşima adası kayalıklarına çarparak parçalanmıştı.
Faciadan kurtulan 69 denizci İmparator Meici tarafından iki savaş gemisi ile İstanbul'a gönderilirken Oşima Adası halkının gayreti ile toplanabilen 260 Türk denizcisinin cenazeleri, askeri törenle şehitliğe çevrilen mezarlığa defnedilmişti. Japon İmparatoru Şova tarafından 3 Haziran 1929 tarihinde ziyaret edilen şehitlik Japon milleti nezdinde ayrı bir önemi bulunuyor. Şehitlikteki anıt, 3 Haziran 1937 tarihinde Büyükelçi Hüsrev Gerede zamanında yaptırıldı.
Acının dinmediği topraklardaki Türk şehitlikleri
Türk askerinin, Myanmar'da ve uzun yıllar önce uğruna can verdiği Suriye, Libya, Yemen, İsrail ve Filistin gibi 21. yüzyılda hala sancıların dinmediği topraklarda da şehitlikleri bulunuyor.
Yemen Şehitliği'nde, 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra artan Zeydi isyanlarında ve 1. Dünya Savaşı'nda, İngilizlere karşı yapılan muharebelerde şehit olan onbinlerce Türk askerinin anısı, şehitlikteki anıtla yaşatılıyor.
Suriye'de bulunan 3 şehitlikten en büyüğü Halep'deki Katma Şehitliği. Burada, 1. Dünya Savaşı'nda İngiliz kuvvetleri tarafından işgal edilen bölgeyi savunan Mustafa Kemal komutasındaki 7. Ordu bünyesinde görev alan ve çatışmalarda şehit düşen binden fazla Türk şehidi yatıyor.
Mısır'daki Kahire ve İskenderiye şehitliklerinde ise 3 binden fazla Türk şehidi bulunuyor. İsrail ve Filistin'deki 6 şehitlikte de 1. Dünya Savaşı yıllarında Filistin cephesinde şehit düşen 6 binden fazla Türk şehidinin mezarı bulunuyor.
