Peygamberimiz kaç dil biliyordu?

Mehmet Paksu'nun köşe yazısı

Peygamberimiz kaç dil biliyordu?

“Peygamberimiz yabancı kişilerle nasıl konuşurdu? Kaç dil biliyordu? Nasıl anlaşırdı?' Kur'ân-ı Kerim Peygamberimizin hangi dili konuştuğunu şu âyetlerle bildiriyor: 'Biz her peygamberi, onlara dinlerini açıklasın diye, kendi milletinin diliyle gönderdik.' 1 '(Resulüm!) Biz sana işte bu şekilde Arapça bir Kur'ân vahyettik...' 2 Cenab-ı Hak son peygamberini Arap milletinin içinden göndermiştir.

Peygamberimiz Mekke'de doğmuş, orada büyümüştü. Kendisi gibi bütün dedeleri de Arap'tı. Peygamber Efendimiz hem kendi neslini, hem de konuştuğu dili, 'Ben nesep itibariyle Arabım, Kureyş kabilesindenim, benim lisanım da Benî Sa'd bin Bekr lisanıdır' buyurarak açıklıyor.3 Peygamberimizin süt annesi Halime, Benî Sa'd kabilesindendi.

Orada dört sene kaldı ve onların konuştuğu şekilde fasih bir Arapça öğrendi. Peygamberimizin bilip konuştuğu tek dil Arapça idi, bir başka dili konuştuğunu kaydeden kaynak yoktur. Bazı kaynaklarda Farsça birkaç kelime söylediği bildiriliyorsa da, bu onun Farsça konuştuğu anlamına gelmiyor. Bu husus onun için bir eksiklik değildi. Bununla birlikte Peygamberimiz Rabbiyle konuşuyor, onun bildirdiği her şeyi de biliyordu.

Peygamberimiz Medine'ye teşrif ettikten sonra, başta civardaki Yahudilerden olmak üzere çeşitli milletlerden heyetler ve mektuplar geliyordu. Bu heyetlerin konuştuğunu anlamak, gelen mektuplara aynı dilden cevap vermek üzere vahiy kâtibi Zeyd bin Sâbit'e (r.a.) İbranice ve Süryanice'yi öğrenmesini tavsiye etmişti. Bu hususta Tirmizî, Ebû Dâvud ve Müsned gibi hadis kitaplarında ve siyer kaynaklarında hadisler yer alıyor. Meselâ Müsned'de geçtiği üzere Zeyd bin Sâbit bu konuyu şöyle anlatır: 'Resulullah Medine'ye teşrif ettiklerinde ben çocuktum. Beni alıp huzuruna götürdüler, 'Yâ Resulallah, bu çocuk Benî Neccar'dandır. On'dan fazla sûre ezberlemiştir.' Bu söz Resulullah'ın hoşuna gitti, beni çok beğendi. Bir seferinde bana şöyle buyurdu: 'Ey Zeyd, Yahudilerin yazısını öğren. Çünkü vallahi ben, Yahudilerin bana yazdıklarına güvenemiyorum.' 4 'Ben de 15 gece içinde İbranice'yi yazıp okumasını öğrendim. Artık bundan sonra Yahudilerin Resulullah'a gönderdikleri mektupları okuyor, cevaplarını İbranice yazıyordum.'

İhtiyaç olduğu için Zeyd bin Sâbit Süryanice de öğrenmişti. Bir gün Peygamberimize Süryanice bir mektup gelmişti. Resulullah (a.s.m.) Zeyd bin Sâbit'e, 'Bana Süryanice yazılar geliyor. Sen Süryani lisanını güzelce yazabilir misin?' buyurdu. Zeyd, 'Hayır, bilmiyorum' deyince, Peygamberimiz, 'Öyleyse, bu dili öğrenmeye çalış' emrini verdi. Hz. Zeyd Süryaniceyi 17 gün içinde öğrendi. Bundan sonra artık Peygamberimize gelen Süryanice yazıları Hz. Zeyd okudu ve yazdı. 5 Bu rivayetlerden açıkça anlaşılıyor ki, Peygamberimiz kendisine yabancı dilden gelen mektupları Hz. Zeyd'e havale ediyor, bu iş için onu görevlendiriyordu. Bütün bu rivayetler Peygamberimizin Arapça'dan başka bir dil konuşmadığını gösteriyor. Fakat Kur'ân'ın, '(Resulüm!) Biz seni bütün insanlara ancak müjdeleyici ve uyarıcı (bir peygamber) olarak gönderdik'6 âyetiyle dile getirdiği gibi, Peygamberimiz Arap milletinin içinden çıkmış, ama kıyamete kadar gelecek bütün insanlara gönderilmiştir.

1- İbrahim Suresi, 14:4

2- Şûrâ Suresi, 42:7

3- Feyzü’l- Kadîr, 3:44. Hadis no: 2696.

4- Müsned. 5:136

5- Tirmizî, İstîzan: 22; Ebû Dâvûd, İlim: 2.

6- Sebe’ Suresi, 34:28.

BUGÜN