Kız ve erkekler ilk kez ne zaman birlikte okudu?

Geçtiğimiz günkü yazısında ,"daha cumhuriyet kurulmadan, Osmanlı Darülfünunu'nda (Osmanlı dönemi üniversitesi) kız ve erkek öğrencilerin birlikte ders gördüklerini yazân" sosyolog yazar Emre Aköz, gösterilen 'olağan' tepkiler karşısında ifadesinin delinini bugünkü köşe yazısına taşıdı ve 1922 yılında yani Cumhuriyet'in kuruluşundan bir yıl önce  Darülfünun Fen Fakültesi Kimya laboratuvarında eğitim gören kız öğrencilerin resmini yayınladı.

Prof. Emre Dölen ve Prof. Nuran Yıldırım'ın hazırladığı, Bilgi Üniversitesi yayınlyarı arasında neşredilen Darülfünun'dan Günümüze Üniversite Yayıncılığı ve Yaşamı" adlı kitapta yer alan resmi yayınladıktan sonra "Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından yayınlanan Türkiye'de Üniversite Anlayışının Gelişimi (1861-1961) adlı kitapta yer alan, "Cumhuriyet Öncesinde Üniversite Kavramının Ortaya Çıkışı ve Gerçekleştirilmesinde Alınan Yol" adlı makalesinin bir bölümünde Prof. İlhan Tekeli'nin Osmanlı kadınlarının Darülfünun (üniversite) ile ilişkisini anlattığını belirten Aköz yazısında şu alıntıya yer verdi;

OSMANLI KIZLARI KİMYA LABORATUVARINDA Yıl 1922. Darülfünun Fen Fakültesi Kimya laboratuvarındaki kız öğrenciler. (Kaynak: "Darülfünun'dan Günümüze Üniversite Yayıncılığı ve Yaşamı". Hazırlayanlar: Prof. Emre Dölen ve Prof. Nuran Yıldırım, Bilgi Üni.Yay.)

"Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu ile Süleymanpaşazade Sami Bey, kadınları Darülfünun'a çekebilmek amacıyla 'hanımlar için serbest dersler programı' hazırlar.
Maarif Nazırı Şükrü Bey'in de onayını aldıktan sonra dersler başlar.
Dersler şunlardır: Riyaziyat (matematik) ve Kozmoğrafya, Fizik, Hukuk-ı Nisvan (kadın hakları), Terbiye-i Bedeniye, Tarih, Hıfzıssıhha (sağlık bilgisi, hijyen), Terbiye...
Sonuç: Darülfünun binasındaki 600-700 kişilik salon tıklım tıklım dolar!
Bu talep karşısında 1914'te bir İnas Darülfünunu (kadınlar üniversitesi) açılır.
Ancak tutucu çevreler kızlarla erkeklerin bırakın aynı sınıfı, aynı binada dahi ders görmesine karşı çıkar.
Bunun üzerine Edebiyat, Riyaziyat ve Tabiiyat şubelerinden oluşan İnas Darülfünunu, başka yere taşınır.
Ancak bir süre sonra kız öğrenciler dersleri boykot eder ve erkek dershanelerine girmeye başlar.
Kızların bu tepkisi karşısında, İstanbul Darülfünunu Divanı 16 Eylül 1921'de verdiği kararla, kızların da Darülfünun'a alınmasını kabul eder.
Artık kız ve erkek öğrenciler üniversitede birlikte okuyacaktır."

Daha sonra konu hakkında kendi görüşlerini belirten Aköz, "Darülfünun'un inişli çıkışlı tarihi bize şunu gösteriyor:
Bu topraklarda modernleşme ve aydınlanma Osmanlı dönemine uzanır.
Cumhuriyet inkılaplarının tamamı, Osmanlı döneminde ya başlamıştır ya da ayrıntılı biçimde tartışılmıştır.
Üniversiteyi bir "Cumhuriyet kazanımı" sanmak, ancak ideolojiyle körleşmiş akademisyenlerin öne süreceği bir zırvalıktır ki maalesef bunu da şahit olduk." dedi.

Aköz yazısına kendisine gösterilen tepkileri de yansıttı.

Köşe yazısının tamamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz