Srebrenitsa'da Mladiç sevinci

Bosna-Hersek'teki savaşta Temmuz 1995'te 8 bin erkeğin katledildiği Srebrenitsa'da eşlerini, çocuklarını ve yakınlarını kaybederek hayatta yapayalnız kalan anneler, bugün Mladiç'in yakalanmasıyla yıllardır bekledikleri ''mutlu haberi'' aldı.

Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşından sonra yaşadığı en büyük trajedi olan Srebrenitsa soykırımı, ülkenin doğusunda yer alan, bir zamanlar doğal güzellikleri ve şifalı kaplıcalarıyla ünlü kentin sosyal yapısını alt üst etti.

Boşnak aileleri erkeksiz, çocukları babasız, anneleri evlatsız bırakan bu soykırımın acısı, aradan geçen 16 yıla rağmen hiç dinmedi. Bir zamanlar evlatları ve kocalarıyla yaşadıkları mutlu hayatları ansızın yok edilen ve hayatta yapayalnız kalan Srebrenitsalı anneleri bu duruma düşüren ise ''katliam emrini'' veren Ratko Mladiç'ti.

Mladiç'in emriyle verilen katliamın büyüklüğü ise Potoçari Mezarlığında görülebiliyor. Toplu mezarlardan çıkarılan kurbanların defnedildiği mezarlar adeta uçsuz bucaksız "beyaz zambaklar ülkesi" görünümünde...

-SREBRENİTSALI ANNELERİN GÖRÜŞLERİ-

Katliamda kocasını, oğlunu, kız kardeşini ve akrabalarından 22 kişiyi kaybeden Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği Başkanı Munira Subaşiç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 16 yıldır bu haberi beklediklerini ve bu haberin kendilerini buruk bir şekilde sevindirdiğini söyledi.

''Oğlumu Srebrenitsa'da doğurdum, Srebrenitsa'da kaybettim'' diyen Subaşiç, 11 Temmuz günü Srebrenitsa'nın işgal edilmesi üzerine Potoçari'deki Hollanda birliğinin bulunduğu kampa gittiklerini söyledi. O zaman 18 yaşında olan oğlunun korkudan hastalandığını ve kaçamadığını ifade eden Subaşiç, ''12 Temmuzda gözümün önünde Sırp komşum onu alıp götürdü ve bir daha da oğlumu göremedim. Oğlum bana son kez, 'Anne üzülme, her şey iyi olacak' sözünü söyledi'' dedi.

Adaletin yerini bulması için yıllardır mücadele ettiklerini ifade eden Subaşiç, bu mücadelelerinin sonucu Mladiç'in yakalandığını belirtti.

Srebrenitsa'da 11 Temmuzda eşini, 2 oğlunu ve bütün yakın akrabalarından erkekleri kaybeden Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı 58 yaşındaki Hatice Mehmedoviç de Mladiç'in yakalanması nedeniyle ''karışık duygular'' yaşadığını, ''16 yıldır neden yakalanmadığını sorguladığını'' kaydetti.

Srebrenitsa ve Jepa Anneleri Derneği Başkan Yardımcısı Sabra Kolenyeviç ise bu haberi sevinç yerine acıyla karşıladığını söyledi.

Kolenyeviç, şunları kaydetti:

''Geçmiş yıllarda Sırbistanlı siyasilerin ellerinde onun nerede bulunduğuna dair görüntüler vardı. Siyasetçiler onun nerede olduğunu biliyorlardı ve işlerine gelen bir anda onu ortaya çıkardılar.''

-''16 YILDIR UMUTLA BEKLİYORDUM''-

Srebrenitsa'da kocasını ve birçok akrabasını kaybeden Zmra Şehomeroviç, bu habere çok şaşırmadığını belirterek, şöyle konuştu:

''Onun yakalanmasını 16 yıldır umutla bekliyordum. Yakalanması çok daha önce gerçekleşmeliydi. Mutlu, sevinçli değilim, ama ruhumun derinliklerinde bir memnuniyet hissediyorum. Çünkü bu dünyada adalet yerini bulmalı, katiller işledikleri tüm suçlar için adalet önüne çıkmalı. Bugün tüm o başımdan geçenleri, yaşadıklarımı hatırlıyor ve tekrardan yaşıyorum. Bu dakikalarda da en çok sağ olmayan yakınlarımı düşünüyorum. Bizler hala aile bireylerimizi, yakınlarımızı toplu mezarlardan başsız, kolsuz, bacaksız çıkartıyoruz. Görüyorsunuz, katiller işledikleri katletme suçuyla yetinmediler, kurbanları farklı farklı toplu mezarlara parçalayarak sürüklediler.

Biz bugün maalesef yakınlarımızın ceset parçalarını bile zor buluyoruz. Aslında bugün Mladiç'in öldüğünü düşünen, bunun için üzülenler için sevindirici bir gün. Bizler ise sadece onun adalet önüne çıkması için bir memnuniyet ve sevinç hissedebiliriz. Ama hiçbir şekilde işlediği katliam, toplama kamplarında esir ettiği, sakat bıraktığı kişiller için adalet yerini bulamayacaktır, bu ceza ne kadar büyük olursa olsun.''

Katliamda 17 yaşında oğlunu kaybeden Sabahate Feyziç de ''Ratko Mladiç'ın tutuklanması bende, ancak çok küçük bir parçanın huzur bulması ve belki de ufak bir adaletin sağlanması anlamını taşıyor. Uzun yıllar Mladiç serbestçe, rahatlık içinde yaşadı, ama arkasında büyük kan izleri, öldürülen çocuklar, mezarlar kaldı. O bütün bu geçen yıllarda mutlu yaşadı, Temmuz 1995'te Srebrenitsa'da yaptıkları için vicdanı hiçbir şekilde sızlamadı. Tek oğlumu, hayatımı, her şeyimi o öldürdü. Ama ben hala onun Lahey mahkemesine götürülmesini ve işlediği katliamlar için yargılanmasını bekliyorum.''

-KATLİAMIN TANIĞININ GÖRÜŞLERİ-

Bosna-Hersek'teki savaş sırasında binlerce kişinin katledildiği Srebrenitsa kentinde BM bünyesinde görev yapan Hollanda askerlerinin tercümanlığını yapan ve görev yaptığı kampa sığınan annesi, babası ve kardeşinin gözleri önünde Çetniklere teslim edilmesine tanık olan Hasan Nuhanoviç de şu görüşleri dile getirdi:

''Hiç kimsenin heyecan ve büyük bir sevinç hissetmesi için sebep yok. Bu tür kelimeler böyle bir durum için hiç uygun değildir. 'Adalet yerini buldu' deniliyor. Acaba olması gereken bir şey, ancak 16 yıl sonra olunca adalet yerini mi buluyor. Devamında nelerin olacağını göreceğiz. Bu tabii olumlu bir adım, Sırbistan ve tüm bu süreç söz konusu olduğunda ileriye atılan bir adım, ama soykırım ve savaş suçları sürecinin sonuçlanmasından hala çok uzak bir adım.''