Jack Straw: Rum Yönetimi Kıbrıs'ı temsil edemez

İngiltere'nin eski Dışişleri Bakanı, muhalefetteki İşçi Partisi'nin milletvekili Jack Straw, ''Kıbrıs sorununda herhangi bir ilerlemenin yokluğunda, uluslararası toplum adada bölünmeye destek vermeli'' dedi.

Straw, İngiliz Parlamentosundaki ofisinde A.A muhabirinin Türkiye-AB ilişkileri, Kıbrıs sorunu, Türkiye-İsrail ilişkileri, İngiliz hükümetinin Türkiye ile ilişkileri gibi konulardaki sorularını yanıtladı.

Kıbrıs Rum kesiminin gelecek yıl Temmuz ayından itibaren AB dönem başkanlığını üstlenmesinin beklendiğinin ve Türkiye'nin bu konudaki itirazlarının hatırlatılması üzerine Straw, "Güney Kıbrıslıların AB'ye karşı sorumluluğu olacaktır ve dönem başkanlığını üstlendiğinizde ulusal sorumluluklarınızı bir kenara koyup, AB'nin tamamını temsil etmeniz gerekir. Güney Kıbrıs toplumunun liderlerinin bunu anladığını sanıyorum. Göreceğiz" yanıtını verdi.

Straw, Güney Kıbrıs'ın AB dönem başkanlığını üstlenmesinin "kaygıyla" karşılanmasını anladığını, ancak bunun bir fırsat da olabileceğini ifade ederek, "Çünkü altı ay boyunca dönem başkanlığını üstlenmiş her ülkenin sorumluluğu, AB'yi temsil etmektir, kendi dar ulusal görüşlerini temsil etmek değil. Dolayısıyla bu konu, Güney Kıbrıs'ın dönem başkanlığını nasıl yürüteceğiyle ilgili" diye konuştu.

Kıbrıs müzakerelerinin bunca yıldır devam etmesine karşın, Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin bir ilerleme olmadığını söyleyen Straw, geçen yıldan bu yana da çok fazla ilerleme kaydedilemediğini ifade etti. Straw, "Herhangi bir ilerlemenin yokluğunda, uluslararası toplum adada kuzey ve güney olarak bölünmeyi desteklemeli" dedi.

-"Doğu Akdeniz'de sakinliğe ihtiyaç var"-

Kıbrıs Rum kesiminin Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına ilişkin ise Straw, "bu olayların Akdeniz'de şu anda olan en tehlikeli olaylar dizisi" olduğunu kaydederek, "Bu konuda uluslararası müzakerelere ve sakinliğe ihtiyaç olduğunu" ifade etti.

Straw, "Bana göre Güney Kıbrıs, 'tüm Kıbrıs topraklarını biz temsil ediyoruz' diyemez, çünkü temsil etmiyor. Dolayısıyla deniz yatağını da temsil etmemeliler" dedi.

-"Hata Fransa ve Güney Kıbrıs'ta"-

Jack Straw, Türkiye ile AB arasındaki mevcut müzakere süreci hızının "yavaş" olduğunu ve bunda hatanın Türkiye'nin üyeliğini engelleyen, Fransa ve Güney Kıbrıs gibi AB üyesi ülkelerde olduğunu kaydetti. Fransa'nın 6 yıl önce Türkiye'nin AB üyelik başvurusunu desteklediğini vurgulayan Straw, Güney Kıbrıs'ın da başvuruyu kabul ettiğini anımsattı.

Straw, Türkiye'deki reform ve değişim sürecinin, kısmen Türkiye AB üyesi olmak istediği için devam ettiğini, ancak bu reformların bilhassa Türk halkı istediği için sürdüğünü bildirdi.

Avro bölgesinde ekonomik kriz yaşanırken, Türkiye ekonomisindeki büyümenin hatırlatılması üzerine Straw, İngiltere'nin avro bölgesinde olmamasından duyduğu memnuniyeti ifade ederek, şöyle konuştu:

"AB üyeliğini isteyen Türkiye'deki arkadaşlarımın, avro bölgesine katılımı desteklemediklerini anlıyorum. Ama tabii avro bölgesine katılıp katılmamak Türkiye'nin kendi kararı olacaktır."

-"İngiliz hükümetinin desteği samimi"-

İngiltere'deki mevcut koalisyon hükümetinin büyük ortağı, İngiltere Başbakanı David Cameron'ın lideri olduğu Muhafazakar Parti'nin AB'ye şüpheyle bakan görüşlerinin hatırlatılması ve "Muhafazakar Parti 'Türkiye'yi AB'de görmek istiyoruz' derken ne kadar samimi" sorusu üzerine Straw, şu yanıtı verdi:

"Tamamen samimiler, bu konuda şüphem yok. Başbakan David Cameron ve Dışişleri Bakanı William Hague, Türkiye'ye verdikleri destekte yüzde yüz samimiler. Türkiye'ye verdikleri destekle ilgili bir eleştirim yok. Bu şüphe, Brüksel'deki insanların daha fazla güç ve yetkiyi İngiltere'den almasıyla ilgili. Dolayısıyla AB'nin ilişkileri derinleştirmesiyle ilgili sıkıntıları var, AB'nin ilişkilerini genişletmesiyle ilgili değil."

-"Erdoğan, Esad konusunda haklı"-

Türkiye-İsrail ilişkilerinin mevcut durumuna ilişkin bir soru üzerine de Straw, İsrail'in Gazze'ye yardım götüren gemilere yönelik saldırısıyla ilgili Türkiye'den özür dilemesi gerektiğini belirtti ve "İsrail özür dileseydi, pozisyonunu güçlendirirdi. İsrail hala 'Aşırı tepki göstermemizin nedenleri vardı ve aşırı tepki gösterdik, bu insanlar öldüğü için özür dileriz' diyebilir" diye konuştu.

Türkiye'nin Ortadoğu'da önemli ve etkin bir rol oynadığını ifade eden Straw, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ı "iterek uzaklaştırmakta" haklı olduğunu ve Türkiye'nin Suriye konusuna müdahale ederek "komşularıyla sıfır problem politikasından uzaklaştığı" görüşünü savundu.

"Esad rejiminin, Türkiye ve Erdoğan'ın güçlü görüşleri karşısında şoke olduğunu" kaydeden Straw, Türkiye'nin bu çerçevede Suriye'ye yönelik yaptırımlar uygulama ihtimalinin "iyi bir şey" olduğunu belirtti.

Straw, Erdoğan'ın lider olarak çok başarılı olduğunu, partisinin oylarını artırarak üç seçim kazandığını, bunun çok iyi olduğunu belirtti. Türkiye'yi 1990'lı yıllarda hatırladığını ifade eden Straw, o dönemde demokrasinin "çok kırılgan" olduğunu ve o günden bugüne çok şeyin değiştiğini ifade etti.

-"İngiltere'de Türkiye ile ilgili hala bazı yanlış anlaşılmalar var"-

İngiltere'de 7-9 Ekim günlerinde yapılan "Türkiye-İngiltere Tatlıdil Forumu"nun eski Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış ile birlikte eş başkanlığını yapan Straw, toplantının çok iyi geçtiğini söyledi. Türkiye ile İngiltere'den iş dünyası, siyaset, akademi ve basından yetkililerin geçen hafta sonu yapılan toplantıya katıldığını belirten Straw, bu tür toplantıların iki ülke arasındaki karşılıklı anlayışı geliştirdiğini kaydetti.

Straw, "İngiltere'de hala Türkiye ile ilgili bazı yanlış anlaşılmalar olduğunu, bazı insanların kafasında Türkiye'nin daha geniş bir demokrasiye ilerlemesiyle ilgili hala bazı karışıklıklar bulunduğunu" bildirerek, dolayısıyla "Tatlıdil" forumunun bu tip karışıklıkları gidermeye yardımcı olacağını söyledi.

Başbakan Erdoğan'ın bu yılın Mart ayında İngiltere'ye yaptığı resmi ziyarette kurulan "Türkiye-İngiltere Tatlıdil Forumu"nun ikinci toplantısı gelecek yıl Türkiye'de yapılacak.

-13 yılda 3 farklı Bakanlık-

İngiltere'nin Essex bölgesinde doğan 65 yaşındaki Jack Straw, 1979 yılından bu yana İşçi Partisi'nin Blackburn milletvekilli. Geçen yıl ülkede yapılan genel seçimden önce İşçi Partisi'nin 13 yıllık iktidarı boyunca İngiliz kabinesinde yer alan Straw, 1997-2001 yıllarında İçişleri Bakanlığı, 2001-2006 yıllarında Dışişleri Bakanlığı, 2007-2010 yıllarında ise Adalet Bakanlığı yaptı.

ABD ve İngiltere'nin 2003'teki Irak'ı işgali sırasında İngiltere'nin Dışişleri Bakanı olan Jack Straw, Irak savaşıyla ilgili yürütülen soruşturmada geçen yıl verdiği ifadede, "Irak savaşının hayatının en zor kararı olduğunu" söylemişti.

Türkiye'nin AB ile üyelik müzakerelerine başladığı 3 Ekim 2005 tarihinde de Jack Straw, 1 Temmuz-31 Aralık 2005 arasında AB dönem başkanlığını yürüten İngiltere'nin Dışişleri Bakanıydı.