ABD'ye giden Anadolu halılarının temizliği Aksaray'da yapılıyor

TURAN KAZAK - ABD'de yüksek maliyeti ve orijinaline uygun yapılamaması nedeniyle temizlik ve bakımı gerçekleştirilemeyen tarihi Anadolu halıları, dünyanın önemli halı restorasyon merkezlerinden Aksaray'da aslına uygun elden geçirilerek tekrar bu ülkeye gönderiliyor.

Halı üretimi geçmişiyle bugüne kadar birçok halı ustasının yetiştiği Aksaray, halı restorasyonu ve geleneksel halı dokumacılığının yanında yurt dışından gönderilen eski, deforme Anadolu el dokuma halılarının özenle temizlenip yeniden hayat bulduğu merkez haline geldi.

Kentte yaklaşık 39 yıldır halı dokuma ve restorasyonu yapan 51 yaşındaki Ömer Ali Dölek, daha önce Anadolu'nun değişik illerinden ABD'ye gönderilen ve orada eskiyen tarihi halıları firmalar aracılığıyla alarak temizlik ve onarımını gerçekleştiriyor.

Dölek, ABD'de bakım ve onarım maliyetinin yüksek olması, ayrıca söz konusu işlemin istenilen kalitede yapılamamasından dolayı kendisine gönderilen halıların önce renk ve motiflerine göre ayrımını yapıyor.

Ön ve arka yüzünde halıya zarar veren böcek ve bakterileri, pürmüzle yakarak temizleyen Ömer Ali usta, renk ve motiflerin orijinalliğini bozmadan özel kimyasallar ile temizlik işlemine geçiyor. Yıkanan halılar, ilk günkü parlaklığını koruması için ayrı bir bölümde bekletiliyor.

Temizliği yapılmış halıları onarımdan geçiren Dölek, özel kalemlerle rötuşlarını yapıp, firmalar aracılığıyla tekrar ABD'ye gönderiyor.

- "Aracılar tarafından toplanarak buraya gönderiliyor"

Dölek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 2 yıldır ABD'den gönderilen eski, deforme Anadolu el dokuma halılarının temizliğini yaptığını söyledi.

Kendisine gelen halıların daha önce Türkiye'den ABD'ye gönderildiğini belirten Dölek, "Bu tarihi Anadolu halıları Amerika'dan gönderiliyor. Bu halılar zamanında Türkiye'den oraya gitmiş, kullanılmış, yıpranmış. ABD'de bu halılar aracılar tarafından toplanarak buraya gönderiliyor. Biz de burada temizlik ve onarımını yapıyoruz." diye konuştu.

Dölek, tarihi halıların yıkamasının ustalık gerektiren zor bir iş olduğunu ifade ederek, şöyle devam etti:

"Buraya gönderilen halılar, daha önce Anadolu'dan gittiği için çok özeller. Halıların Amerika'da temizlik ve tamiratı hem bizdeki gibi kaliteli olmuyor hem de yüksek maliyet gerektiriyor. Burada halıların temizliğini itinayla yapıyoruz, maliyet olarak da kullanıcıları için çok hesaplı oluyor. Tarihi halıların yıkanması sadece su ve fırçayla yapılacak bir iş değil. El halılarının yıkanması çok büyük ustalık istiyor. Yıkamada kullanılacak kimyasalların çok titiz ayarlanması gerekiyor. Boyalı halıya ilacı verirken dozunu doğru ayarlamazsanız çürütebilirsiniz. Az verilirse halıya etkisi olmayabiliyor. Bu işi Avrupa ve ABD'de bu kalitede yapabilen yok. O nedenle genellikle bizi tercih ediyorlar."

Şu ana kadar 800 halıyı aslına uygun şekilde temizlik ve bakımını yapıp ABD'ye gönderdiklerini aktaran Dölek, yıl sonuna kadar bin 500 halı yıkamayı hedeflediklerini kaydetti.