Terörün vurduğu tarihi yapılara vakıf eli değecek

BURCU ÇALIK - Onlarca medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır'da, bölücü terör örgütü PKK tarafından kullanılamaz hale getirilen, aralarında tarihi Kurşunlu Cami ile Ermeni Katolik Kilisesi'nin de bulunduğu 11 eserin restorasyonu yapılacak.

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bölücü terör örgütü tarafından harap edilen 11 vakıf eserinin onarımına yönelik hasar tespit çalışmaları tamamlandı. Tarihi yapıların restorasyonlarına yönelik ihaleler de tamamlanarak, geçmişi yüzlerce yıl öncesine dayanan eserleri ihya etmek üzere restorasyon çalışmaları başlatıldı.

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, vakıf eserlerinin sahipsiz olmadığını vurguladı.

Terörden zarar gören Diyarbakır'ın Sur ilçesindeki tarihi vakıf eserlerinin onarımı için çalışmaları hızla sürdürdüklerini aktaran Ertem, "Bu eserler ecdadımızdan bizlere emanettir. Vakıf eserlerinin inşa edilmesinin ardındaki yüzlerce yıllık inanç ve şuur bugün de bizlerin onları onarmak için duyduğumuz şevkin kaynağıdır. Bölgede zarar görmüş tüm eserlerimizi orijinaline en yakın şekilde 'maksimum koruma, minimum müdahale' ilkesiyle hızla ayağa kaldıracağız." dedi.

- Yakılan Kurşunlu Cami'nin restorasyonu 2 yılda bitirilecek

Vakıflar Genel Müdürlüğünün yürüttüğü çalışmalarda, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yaşanan terör saldırıları nedeniyle Diyarbakır Ulu Cami, Fatih Paşa Camisi şafiler bölümü (Kurşunlu Cami), Şeyh Muttahhar Cami, Dört Ayaklı Minare, Ermeni Katolik Kilisesi, Protestan Kilisesi, Arap Şeyh Cami, Kadı Cami, Hasırlı Mescidi ve Nasuh Paşa Camisi olmak üzere toplam 11 eserin büyük hasar gördüğü tespit edildi.

Yapılan incelemelerde, kentsel sit alanı içerisinde bulunan, Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1516-1521 yılları arasında yaptırılan ve "Kurşunlu Cami" olarak da anılan Diyarbakır'daki ilk Osmanlı eseri Fatih Paşa Cami'nin restorasyon çalışmalarının en geç 2018 yılına kadar tamamlanması planlanıyor.

Camide yürütülen hasar tespit çalışmalarına göre, bölücü terör örgütünün saldırıları nedeniyle çıkan yangında orijinal kapı ve kepenkler yanarken, özgün mahfil de yok oldu. Mihrap ve minberin büyük zarar gördüğü tarihi camide, ateşli silahlardan dolayı sütunlar ve taşıyıcı elemanlar malzeme kaybına uğradı ve ciddi statik problemler oluştu. Genel Müdürlük, Kurşunlu Cami'ne yönelik kapsamlı bir restorasyon yapacak.

- Ermeni Katolik Kilisesi yıkılacak noktaya gelmişti

Diyarbakır'da en ağır hasarı gören yapılardan biri olan Ermeni Katolik Kilisesi için de yürütülecek restorasyon çalışmalarının 2018'de tamamlanması planlanıyor.

Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olan 19. yüzyıl sanatsal beğenisini yansıtan çini ve alçı bezeli tek kilise olan eserin 2011'de onarımı gerçekleştirilirken, yaşanan terör saldırıları sonrasında kilisenin çan kulesi, cephe duvarları, müştemilatı ile papaz evi tamamıyla yıkıldı.

Genel müdürlük tarafından 2008'de onarılan ve terör saldırılarında hasar gören Protestan Kilisesi için de ihale süreci geçtiğimiz Haziran ayında tamamlanırken, kilisenin sözleşmesi imzalanarak yer teslimi yapıldı.

Vakıflar Genel Müdürlüğü daha önce onarımı yapılan ve terör olaylarında benzer şekilde zarar gören Arap Şeyh Cami, Kadı Cami ve Hasırlı Mescidi'nin ihale süreçlerini tamamlayarak, yer teslimi çalışmalarını tamamladı. Söz konusu eserler için de önümüzdeki süreçte restorasyon çalışmaları başlatılacak.

Mülkiyeti Şeyh Muttahhar Vakfına ait olan ağır hasarlı durumda bulunan Şeyh Muttahhar Cami ve Dört Ayaklı Minare için de projelerin hazırlatılması ve restorasyonunun gerçekleştirilmesi için ihale süreci tamamlandı.

Öte yandan, terör olayları nedeniyle hasar gören Nasuh Paşa Cami'nin de onarımı yapılırken, restorasyonu 2010'dan bu yana devam eden Diyarbakır Ulu Cami'nin terör saldırılarında zarar gören kurşun kaplama çatı örtüsünün onarımına başlandı.

Yapılacak çalışmalar sonucunda içinde barındırdığı tarihsel zenginliklerle bir "açık hava müzesi" konumunda olan Diyarbakır'ın yeniden eski günlerine döndürülmesi hedefleniyor.