İran'dan petrol alımı temmuzda normale döndü

MUHSİN BARIŞ TİRYAKİOĞLU - Türkiye'nin İran'dan aldığı ham petrol miktarı temmuzda bir önceki aya göre yüzde 201 artarak 867 bin 269 tona çıktı. Böylece, geçen yıl İran'dan yapılan aylık ham petrol ithalatı ortalaması olan 957 bin ton seviyesine tekrar yaklaşıldı.

AA muhabirinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu verilerinden yaptığı derlemeye göre, Türkiye'nin toplam petrol ithalatı geçen yıl 42 milyon 653 bin ton oldu. Bunun 25 milyon 767 bin tonunu ham petrol ithalatı oluşturdu. Söz konusu ithalatın 11 milyon 492 bin tonu ise İran'dan gerçekleştirildi.

Böylece 2017'de İran'ın Türkiye'nin ham petrol ithalatındaki payı yüzde 44,6, toplam petrol ithalatındaki payı ise yüzde 26,9'a ulaştı.

Bu yılın ocak-temmuz döneminde İran'dan ithal edilen ham petrol miktarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30,5 azalarak 5 milyon 163 bin 291 tona geriledi. Geçen yılın 7 aylık döneminde Türkiye İran'dan 7 milyon 426 bin ton ham petrol ithal etmişti.

Türkiye'nin İran'dan ithal ettiği ham petrol miktarı haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 69 azalarak 287 bin 843 tona gerilemişti. Temmuz ayında ise bu miktar haziran ayına göre yüzde 201 artarak 867 bin 269 tona yükseldi.

Söz konusu dönemdeki ithalat Türkiye Petrol Rafinerileri Anonim Şirketi (TÜPRAŞ) tarafından gerçekleştirilirken, TÜPRAŞ'tan haziranda azalan petrol ithalatına ilişkin, "Süreci yakından takip etmekteyiz." açıklaması yapılmıştı.

- İran petrolü ve ABD yaptırımları

İran ile nükleer anlaşmadan 8 Mayıs'ta çekilen ABD Başkanı Donald Trump başkanlığındaki Washington yönetimi, kasım ayından itibaren İran'a yaptırım uygulayacağını duyurmuş ve müttefiklerinden İran'dan petrol alımını kasım ayına kadar sıfıra indirmelerini istemişti.

Washington, uyguladığı tek taraflı yaptırımlara bütün ülkelerin uyması konusunda baskı ve tehdit politikasını devreye sokarken, Avrupa Birliği (AB), Türkiye, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, Çin, Pakistan ve Hindistan gibi ülkeler ABD'nin tek taraflı yaptırımlarının kendi çıkarlarına uygun olmayacağını ilan ederek yaptırımlara uymayacaklarını açıklamıştı.

İran petrolünün en büyük alıcıları arasında Çin, Hindistan ve AB bulunuyor. Çin, Trump'ın açıklamalarının ardından İran'dan petrol ithalatını azaltmayacağını açıklamıştı. Hindistan ise İran'dan aldığı petrol miktarını temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48 artırmıştı.

Öte yandan, AB, üye ülkelerle İran arasında kurulacak yeni bir finansal mekanizma üzerinden kasımdan sonra da bu ülke ile ithalat ve ihracat yapma konusunda anlaşmaya vardı.