Mescit ve kiliseli kale ziyarete açılacak

FERDİ UZUN - Aydın'ın Kuşadası ilçesinde geçmişi 5 bin yıl öncesine uzanan, savunma yapılarının yanı sıra mescit ve kilisesiyle dikkati çeken Kadıkalesi, kazı ve hazırlanan proje kapsamındaki çalışmaların tamamlanmasının ardından ziyarete açılacak.

İlçe merkezine 8 kilometre mesafede bulunan ve antik ismi Anaia olan Kadıkalesi'nde Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bizans Sanatı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zeynep Mercangöz başkanlığında yürütülen kazılarda bölgenin prehistorik çağdan ortaçağa kadar höyük olarak kullanıldığı belirlendi.

Bizans döneminde yapılan kalenin uzun bir dönem akropol olarak kullanıldığı ve 5. yüzyılda inşa edilen kilisesinin ise 13'üncü yüzyılda psikoposluk olarak hizmet verdiği ortaya çıktı.

1413 yılında Osmanlılara geçtikten sonra uzun bir dönem kullanılmayan kale, 1. Dünya Savaşı'nda siper olarak yeniden değerlendirildi. Bu süreçte askerlerin kullanımı için mescit yaptırılan kale, böylelikle yan yana iki ibadethaneyi bünyesinde barındırır hale geldi.

1. Dünya Savaşı'nda İtalyanlara karşı önemli savunmaların yapıldığı kalede çok katmanlı olarak devam eden kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarılan yapı ve eserlerin ziyarete açılması için proje başlatıldı.

- "Devam eden arşiv çalışmalarımız, araştırmalarımız var"

Prof. Dr. Zeynep Mercangöz, AA muhabirine yaptığı açıklamada siperlerin olduğu bölgede 7 yıldır devam eden kazılarda sona yaklaştıklarını belirtti.

Kazılarda heyecan verici bulgulara ulaştıklarını dile getiren Mercangöz, şöyle konuştu:

"Burasının özellikle 13. yüzyıl için bir piskoposluk ikametgahı olduğunu görüyoruz. Böylesi büyük bir kiliseyle birlikte iki şapelin bulunması buranın aslında bir manastır olduğunu söylüyor. Kale gibi savunma yapılarında bu kadar büyük dini yapılara rastlanmaz. Bu yıl çok daha ayrıntıyla gördük ki kalede Osmanlı ordusu tarafından 1. Dünya Savaşı'nda İtalyanların işgal ettiği Yunan adalarının karşısında bir cephe oluşturulmuş. Osmanlı askerleri cephede ibadetlerini aksatmamış ve bir mescit yapmışlar kendilerine. Bu bizi çok heyecanlandırıyor. Halen devam eden arşiv çalışmalarımız, araştırmalarımız var. Burada askerlerin bir İtalyan uçağını düşürdüklerine ilişkin verilerimiz var. Bununla ilgili su altı araştırmalarımız sürüyor."

- Zaman yolculuğuna çıkaracak

Prof. Dr. Mercangöz, Güney Ege Kalkınma Ajansı'ndan (GEKA) aldıkları destekle kale içindeki siperler, mescit ve kilise yapısıyla buluntuların sergilenmesi için özel bir proje hazırlandığını ifade etti.

"Kalede hem bir gezi parkuru oluşturacağız hem de buluntuların görsel sunumlarını yapacağız." diyen Mercangöz, parkurda yürüyenleri zaman yolculuğuna çıkarmayı, seyir platformu ve sergi alanlarının yanı sıra tarihi canlandırmaların yapılacağı kalenin turistik çekim merkezi haline gelmesini hedeflediklerini bildirdi.

Mercangöz, çalışmayı 2 yıl içinde bitirmeyi planladıklarını da kaydetti.