Bitlis'te "Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" sevinci

ŞENER TOKTAŞ - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla yayımlanan genelge ile 2019'un dünyanın önde gelen İslam bilim tarihi araştırmacısı "Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" olarak ilan edilmesi, Sezgin'in memleketi Bitlis'te sevinçle karşılandı.

Genelgenin yayımlanmasından memnuniyet duyan vatandaşlar ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, karardan dolayı Başkan Erdoğan'a teşekkürlerini bildirdi.

Eğitim Bir-Sen Bitlis Şube Başkanı Cabir Durak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2019 yılının "Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" ilan edilmesini mutlulukla karşıladıklarını belirterek, kentin değerleri ile bilim adına yapılan çok ciddi çalışmaların bugün konuşulmasının Bitlis ve Türkiye için çok önem taşıdığını ifade etti.

Durak, "Prof. Dr. Fuat Sezgin Hocamızı rahmet ve minnetle yad ediyorum. 94 yıllık hayatı boyunca çok ciddi sıkıntılar yaşamıştır. Buna rağmen ülkesi için çok ciddi çalışmalar sergilemiştir. Bitlisli olarak hem şahsım hem de ilimizdeki eğitimciler açısından bu uygulamanın ülkemize çok olumlu yönde yansıyacağını düşünüyorum. Sayın Cumhurbaşkanımızın 2019 yılını 'Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Yılı' olarak ilan etmesinden Bitlisliler olarak çok büyük bir şeref duyduk." diye konuştu.

İslam kültür ve medeniyetinin daha iyi anlaşılması ve sonraki nesillere aktarılması hususunda Prof. Dr. Sezgin'in bir çığır açtığını vurgulayan Durak, özellikle bilim yönündeki bütün çalışmalarının İstanbul'da müzede bulunduğunu anlattı.

- "Prof. Dr. Fuat Sezgin büyük bir değerdir"

Esnaf Ahmet Şimşek, "Bu ilimizin tanıtımına katkı sunar. İstanbul'da Sezgin ile tanışma fırsatım oldu. İstanbul'da müzesini gezdim. Bitlisli olarak sevinç içindeyiz. Böyle bir insanın ilimizden çıkması mutluluk verici. Prof. Dr. Fuat Sezgin büyük bir değerdir. İnşallah ilimizin tanıtımı açısından daha güzel günleri göreceğiz." diye konuştu.

Ercan Çağlayan da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kararının büyük sevinçle karşılandığına işaret ederek, "İlimizin tanıtımı açısından çok iyi oldu. Şehrimizin onun sayesinde bilinmesi bizi mutlu etti. Özellikle doğuda eğitim seviyesinin çok düşük olduğunu söylüyorlar ancak böyle bir değerin ilimizden çıkması bizi çok mutlu etti. Fuat Sezgin'i küçüklüğümden bilirdik, kitaplarını okurduk. İslami ilimler açısından bilinmeyen çok şeyi hayatımıza kattı. Bize kaynak olarak gösterdi. Allah rahmet eylesin." dedi.

Esnaf Barış Eryılmaz da alınan karardan dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkürlerini bildirerek, bunun Bitlis'in tanıtımı için iyi bir fırsat olduğunu kaydetti.

Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Öğretim Görevlisi Mehmet Törehan Serdar da böyle büyük bir değerin kentten çıkmasından onur duyduklarını belirterek, "Doğduğu ev müze veya kütüphaneye dönüştürülmeli, bir okul, cadde veya sokağa ismi verilmeli." ifadesini kullandı.

- Fuat Sezgin kimdir?

Bitlis'te 24 Ekim 1924'te dünyaya gelen Fuat Sezgin, Erzurum'da ortaokulu ve liseyi bitirip 1943'te İstanbul'a geldi.

İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsünde alanında en tanınmış uzmanlardan Alman şarkiyatçı Helmut Ritter'in öğrencisi olan Sezgin, Ritter'in tavsiyesi üzerine İslam bilimlerine yöneldi.

Sezgin, 1951'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra Arap Dili ve Edebiyatı üzerinde doktora yaptı.

"Buhari'nin Kaynakları" konulu doktora tezini tamamlayan Sezgin, 1954'te doçent oldu. Sezgin, bu çalışmasıyla hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari'nin, bilinenin aksine sözlü kaynaklara değil yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı.

Fuat Sezgin'in, "Buhari'nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar" adındaki takdim tezi 1956'da yayımlandı.

Sezgin, Türkiye'de 1960'ta askeri darbenin iktidara getirdiği hükümet tarafından hazırlanan ve 147 akademisyenin üniversitelerden men edildiği listede kendi adının da bulunması üzerine Türkiye'den ayrılarak Frankfurt Üniversitesinde çalışmalarına devam etti.

Cabir ibn Hayyan konusunda 1965'te yazdığı ikinci doktora tezini Frankfurt Üniversitesi Institut für Geschichte der Naturwissenschaften'a sunan ve bir yıl sonra profesör unvanını kazanan Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçi olan Ursula Sezgin ile evlendi. Sezgin'in kızı Hilal, 1970'te dünyaya geldi.

İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olan Arap-İslam Bilim Tarihi'nin ilk cildini, 1967'de tamamlayan Sezgin, 17 ciltten oluşan eserin 18. cildini yazıyordu.

Sezgin, Süryanice, İbranice, Latince, Arapça ve Almanca da dahil 27 dili çok iyi derecede biliyordu.

İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesinin faaliyetlerini desteklemek amacıyla 2010'da Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu.

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde kurulan Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ise 2013 yılında faaliyetlerine başladı.

Uluslararası çeşitli akademilerin üyesi de olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, yaşamı boyunca Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği de dahil olmak üzere çok sayıda önemli ödül ve nişana layık görüldü.

Erzurum Atatürk Üniversitesi, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Kayseri Erciyes Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilen Sezgin, Almanya Birinci Derece Federal Hizmet Madalyası, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslami Bilimler Kitap Ödülü, Hessen Kültür Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibiydi.

Sezgin'in öncülüğünde kurulan İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi de üstün nitelikli eser ve ortaya konan özgün çalışmalardan dolayı kurum statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü'ne layık görülmüştü.

Ömrünü İslam bilimler tarihine adayan Prof. Dr. Fuat Sezgin, 30 Haziran 2018'de hayatını kaybetti.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla yayımlanan genelgeyle, 2019 yılı "Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" olarak ilan edilmişti. Bu kapsamda çeşitli etkinlikler ve organizasyonlar yapılacak.