Tatil sonrası sendromu aşma yolları
Uzun ve yorucu bir çalışma dönemin ardından aylar öncesinden yaptığınız ve bir hevesle gittiğiniz tatiliniz bitti ve eve döndünüz. Tatil dönüşünüzün de gidişiniz kadar enerjik olmasını istemez misin?
Dönüşün birkaç gün öncesine kadar her şey yolunda giderken yaşadığınız o güzel günler bir anda yerini duygusal kâbusa mı bıraktı. Artık hiçbir şeye konsantre olamıyor, işe gitmek ve evde kalmak istemiyor musunuz? Öyleyse tatil sonrası sendrom yaşıyor olabilirsiniz.
Uzm. Psk. Zehra Erol, huzur ve eğlence dolu bir tatilin ardından ara verdiğiniz yaşama uyum çok önemli önerilerde bulunuyor.
İş yaşamının ve günlük yaşamın streslerinden uzak planlanan tatil, bitişe yakın kişiye sorumluluklarını hatırlatmaya başlar. Tatilde sürenin kısalması, güzel anların bitiyor olması, kişide bitişi kabul edememe, rutin günlük yaşamla ilgili negatif düşünceleri de beraberinde getirir.
Üsküdar Üniversitesi Feneryolu Polikliniği'nden Uzm. Klnk. Psk. Zehra Erol, tatil dönüşünde çoğu kişide;
Keşke tatil bitmese, yine iş başlıyor
Aynı şeyleri yapmaya başlayacağız
Tatil ne güzeldi, sıkıcı hayatımıza geri döneceğim vb... düşüncelerin hâkim olabildiğine dikkat çekti.
Bu düşüncelerin sıklığı ve yoğunluğunun artmasıyla kişinin işe ve günlük yaşama uyumun da zorlukların oluşabileceğini, kişide dikkat yoğunlaştıramama ve isteksizliğin ortaya çıkabileceğini ifade eden Erol, sürecin uzamasının ise kişinin mutsuzluğuna neden olabileceğini söyledi.
Tatil dönüşü benzer psikolojik tabloların yaşanmaması için kişilere önemli önerilerde bulunan Uzm. Psk. Zehre Erol, uyumu zorlaştıran faktörleri ise şöyle sıralıyor.
1. "Tatilden 1 gün önce dönün
Tatilden dönüp hemen işe başlamak da uyumu zorlaştıran faktörlerden. Dönüş sonrası en azından bir gün önce gelip kendinize zaman ayırmakta fayda vardır.
2. Yaşamla ilgili sorgulamalardan uzak durun!
Tatil sonrası uyumu zorlaştıran diğer bir faktörde tatil süresince kişinin kendi yaşamı ile ilgili sorgulamalar yapıyor olmasıdır. Özellikle yoğun çalışan kişiler yaşam içindeki fırsatları görüp eğlenme, dinlenme ve çalışma zamanları arasında bir değerlendirme yaparlar. Bu değerlendirme de kişinin işine devam etmesi, ayrılması ya da bir hedef belirlemesi açısından yararlı olur.
3. Biraz rutin dışına çıkın!
Tatil dönüşü işe başlarken katı değişimler de süreci zorlaştırır. Tatilden dönüldüğü gün işe başlamak nasıl zorlayıcı ise iş bittikten sonra ardı ardına iş çıkışı evdeki rutine devam etmek de süreci zorlaştırır. Geçişlerin daha yumuşak olması adaptasyonu da kolaylaştırır.
4. Artan şikâyetlerinizi anlamaya çalışın!
Sabah servise binerken ya da işe giderken işle ilgili ya da yaşamla ilgili şikayetleri çok sık yapıyor musunuz, gözlemlemek faydalı olacaktır. Bunları neden sıklıkla kendinize hatırlattığınızı anlamaya çalışın.
5. Tatil sonrası iş ya da yaşama dair kararlar alın!
Yazla birlikte doğadaki değişim ve canlanma da bize kendi hayatımızda ki değişim arzusunu hatırlatır. Tatile gitmek de bu isteğin artmasına neden olur. Bu nedenle tatil sonrası iş ya da yaşantımızdaki diğer konularda kararlar alınabilir. Ancak tatil dönüşü aynı ortama ve düzene dönmek bu beklenti içindeki kişi de karamsarlığa da sebep olabilir.
6. Ertelemelerden uzak durun!
Yaşamın hızla akıp gidiyor oluşu, bu hıza yetişememek ve yetersiz kalmak olumsuz düşüncelerin artmasına hatta depresyona sebep olabilir. Ertelemeler artar, sosyal ortamlardan tatminsizlikte oluşabilir. Bu noktada mümkün olduğunca erteleme yapmamak oldukça önemlidir.
7. Yaşamı ve beklentilerinizi anlamaya çalışın!
Son olarak da tatile yoğun ihtiyaç duyan aşırı yorulan kişide; tatilden dönüşü biz tatil ortamından ayrılırken sanki tatil yapan insanlar uzun süre tatile devam edecek, siz bu durumdan mahrum kalıyormuş gibi hissedebilir. Gazetede, dergilerde uzun sürelerde devam eden tatil haberleri de kişinin tatilini kısa bulmasını, haksızlığa uğradığını, hayatın zor olduğunu ve mahrumiyet duygusunu arttırabilir. Bu noktada kişinin yaşamı ve beklentileri ile ilgili kendini gözlemesi ve anlaması da oldukça önemlidir. "
Tatil sonrası kişide motivasyon düşüklüğü ve isteksizlik yaşanmasının normal olduğuna dikkat çeken Uzm. Psk. Zehra Erol, işverenlere de hatırlatmalarda bulunuyor. Çalışanlarını değerlendirirken daha bütünsel bakmaları gerektiğine vurgu yapan Erol, uyum sorunları yaşayan elemanlarının uzun vadede performansını olumlu yönde etkileyeceğini kaydediyor.
