Gözler bu toplantıda! Viyana'da kritik zirve

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenecek Dağlık Karabağ konulu AGİT toplantısına katılacak.

Ermenistan ordusunun işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ’daki mevzilerinden Azerbaycan sivil yerleşim birimlerini ateşe açması ve provokasyonları üzerine Azerbaycan ordusunun cephe hattında karşı saldırı başlatarak bazı bölgeleri kurtarmasının üzerinden bir buçuk ay geçmesinin ardından, iki ülkenin lideri ABD, Rusya ve Fransa'nın oluşturduğu AGİT Minsk Grubu Eş Başkanları ile Dağlık Karabağ konulu toplantıda bugün bir araya geliyor.

Aliyev ile Sarkisyan en son, geçen yıl aralık ayında Dağlık Karabağ sorununun çözümü için İsviçre'de görüşmüştü. Ermenistan ordusunun geçen ay işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ’daki mevzilerinden Azerbaycan sivil yerleşim birimlerini ateşe açılması üzerine Azerbaycan ordusu 2 Nisan'da cephe hattında karşı saldırı başlatmıştı.

​Çatışmalarda her iki orduda da can ve askeri araç kayıpları yaşanmış, Azerbaycan bazı stratejik noktaları işgalcilerden temizlemiş, taraflar 5 Nisan'da operasyonların durdurulması yönünde mutabakata varmıştı. Bu mutabakattan sonra da Azerbaycan sivil yerleşim birimlerinin ağır silahlarla hedef alındığı saldırılarda 6 sivil hayatını kaybetmiş, 26 sivil yaralanmıştı. Ermenistan ordusunun saldırılarda uluslararası anlaşmalarla yasaklanmış misket bombası ve beyaz fosforlu mermi kullandığı belirtilmişti. ​

DAĞLIK KARABAĞ SORUNU

Dağlık Karabağ sorunu, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Ermenilerin bu bölgelerde hak iddia etmesiyle başladı ve Ermeniler 1991'de başlattıkları saldırılarla Hankendi'yi, 1992'de Hocalı ve Şuşa'yı işgal etti. Daha sonra Laçın, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere'yi de ele geçiren Ermeniler, 1993'te Ağdam'a girdi. Ağdam'ı, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerinin işgali izledi.

Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si işgal edilirken, 1 milyona yakın insan da yaşadığı toprakları terk etmek zorunda kaldı.

Taraflar, 4-5 Mayıs 1994'te Bişkek'te, Bağımsız Devletler Topluluğu Parlamentolararası Meclisi, Kırgızistan Parlamentosu, Rusya Federal Meclisi ve Dışişleri Bakanlığının inisiyatifiyle Bişkek Protokolü diye bilinen ateşkes anlaşmasını imzaladı.

Anlaşmayla geniş çaplı saldırı ve operasyonlara son verildi. Kelbecer, Ağdere, Ağdam, Hocavend ve Fuzuli illerine konuşlandırılan Ermeni güçleriyle diğer bölgeleri savunmak için konuşlanan Azerbaycan güçleri arasında cephe hattı oluştu.

Mevzilerin inşa edildiği, siperlerin kazıldığı cephe hattı, Ermenistan'la sınırda bulunan Gazah, Ağstafa, Tovuz ve Gedebey illeri boyunca da uzandı. Birbirlerine çok yakın olan mevzi ve siperler arasındaki alanlara mayınlar döşendi.

Bişkek Protokolü'nün imzalanmasından itibaren ateşkes kağıt üzerinde kaldı ve çatışmalarda taraflar sayısı binleri bulan askerini kaybetti. ​