Bush ve Kerry'nin Türkiye politikaları

ABD'de 2 kasım başkanlık seçimine günler kala, Demokrat ve Cumhuriyetçi Partili başkan adaylarının dünyayı ilgilendiren konulara bakışları da mercek altına alındı.



Cumhuriyetçi Partili ABD Başkanı George Bush'un, ikinci dönem başkan seçilirse, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecine, bütün başkanlık dönemi süresince olduğu gibi destek vermesi bekleniyor.



Washington çevreleri, bu konuda Bush ile Demokrat Partili rakibi John Kerry arasında bir fark olmadığına işaret ediyor. Kerry de, Türkiye'nin AB içinde yer almasını kuvvetle savunuyor.



Türkiye ve ABD ilişkilerindeki önemli konular



Türkiye ile ABD arasındaki en hassas konuların başında Irak geliyor. Bush, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması, ülkede geniş bir federal yapı kurulmasını, Iraklı Kürtler'e geniş özerklik verilmesini destekliyor. Türkiye ise Irak'ta bir Kürt devleti oluşumundan ve Kerkük'ün Kürtleştirilmesinden endişe duyuyor.



Irak'ta sırada, ocak ayında yapılacak seçimler var ve Bush yönetimi, Irak'ın kendi ordusunun geliştirilmesi için çaba harcıyor. ABD askerlerinin bölgeden çekilmesi için bir tarih de yok.



Bush, 'görev tamamlanınca'Irak'tan çekilmenin söz konusu olabileceğini belirtiyor. Kuzey Irak'taki terörist PKK örgütünün varlığı da Türkiye'yi endişelendiriyor. Bush yönetimi, Türkiye'ye bu tehdidin ortadan kaldırılacağı sözü vermişti. Ancak ABD, askeri yöntemleri kullanmaya şimdilik yanaşmıyor.



ABD'liler tarafından bunun bir nedeni, Irak'taki isyancıların başka bölgelerde ABD güvenlik güçlerini meşgul tutması olarak gösteriliyor.



Kerry kazanırsa...



Demokrat Partili Kerry'nin başkanlığı kazanması durumunda, Irak'taki durumun düzeltilmesi için daha fazla uluslararası katılım sağlamaya çalışması bekleniyor. Washington'daki gözlemcilere göre Iraklı Kürtler, Kerry yönetiminin, özerklik konusunda Bush'tan daha esnek davranabileceği beklentisi içinde bulunuyor.



Kerry'nin PKK konusundaki tutumu ise belirsiz. Bush yönetimi, ikinci dönem daha görevde kalırsa, Türkiye'nin, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile ilişkilerinin sürmesini destekleyecek. Kerry'nin de bu konuda Bush'tan farklı davranması beklenmiyor.



Kıbrıs konusunda Bush yönetimi, Kıbrıslı Türkler ve Türkiye lehineçeşitli adımlar attı ancak Kıbrıslı Türkler'in tecridinin tamamen ortadan kalkmasının yolu henüz açılamadı. Bush yönetiminden, başkanlık seçimi sonrasında yeni bir çözüm girişiminin gelebileceği beklentisi bulunuyor.



George Bush ayrıca, Türkiye'nin AB sürecinin baltalanmaması için Kıbrıslı Rumlar'a da baskı yapıyor. Kerry, Kıbrıs konusunda açık bir tutum sergilemedi.



John Kerry'nin olası başkanlığı durumunda özellikle Türk asıllı Amerikalıları düşündüren en önemli konu, Kerry'nin Massachussetts Senatörü olarak ABD Kongresi'nde sözde Ermeni soykırımı iddialarına vermiş olduğu desteğin kayıtları.



Bush yönetimi, sözde Ermeni soykırımının tanınması yönünde ABD Kongresi'ndeki girişimleri engelledi ve ABD Başkanı, her yıl 24 nisanda yaptığı açıklamalarda soykırım sözünü kullanmadı.



Kerry sözde Ermeni soykırımını tanıyacak mı?



Kerry ise, seçim kampanyası sırasında verdiği sözlerde, sözde Ermeni soykırımının tanınması için elinden geleni yapacağını söyledi. Washington'da bazı çevrelere göre Kerry başkanlığında, ABD'nin sözde soykırım iddiaları konusunda bir politika değişikliğine gitmesi söz konusu olabilir.



Ancak ABD Temsilciler Meclisi'nin Maryland'den Demokrat Parti milletvekili adayı, Türk asıllı Amerikalı Osman Bengür,Kerry yönetime gelirse, bu konuda geleneksel ABD politikasının dışına çıkmayacağını savunuyor