2019 NATO Zirvesi bitti, açıklamalar peşe peşe geldi! Trump'tan Türkiye ve Erdoğan çıkışı

İngiltere'nin başkenti Londra'da NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi dün itibarıyla başladı. NATO üyesi ülkelerin liderleri baş başa görüşmeler gerçekleştirdi. Bugün ise The Grove Otel'de zirve kapsamında NATO toplantısı gerçekleştirdi ve aile fotoğrafı çektirildi.

Londra'da iki gün boyunca yaşanan gelişmeleri bu haberimizde güncelleyerek aktardık. İşte ilk gün ve ikinci günden yansıyanlar...

İKİNCİ GÜN YAŞANANLAR

23:00 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Liderler Zirvesi için geldiği Londra'da, Old Billingsgate binasında İngiltere'deki Türk vatandaşları ve Müslüman toplumunun temsilcileriyle bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan burada yaptığı açıklamada, "Bizde diyorlar ki, 'Suriye'den ne zaman çıkacaksınız'. Biz de onlara tek bir şey söylüyoruz. 'Sizin Suriye'de ne işiniz var. Suriye'ye sınırınız var mı' Evet biz oradayız ve bu teröristleri oradan temizleyene kadar da oradan çıkmayacağız. Bizim Suriye'nin topraklarında gözümüz yok ama gözü olanlar terk etsin orayı" ifadelerini kullandı.

ERDOĞAN'IN AÇIKLAMALARININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ

21:03 Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis, Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan Erdoğan ile yaptığı görüşmeden sonra açıklama yaptı. Miçotakis açıklamasında, "Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan ile açık bir tartışmamız vardı. Türkiye'nin son adımları ile ortaya çıkan meseleleri masaya koydum. Karşılıklı anlaşmazlıklar kaydedildi. İki taraf Güven Arttırıcı Önlemler görüşmelerinin devamı kararı aldılar. Yunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'a Dış Politika Kurulunu toplayarak tüm siyasi partilerin bilgilendirilmesi talimatını verdim. Yunan halkına söylemek istediğim şey; Türkiye ile alakalı sorunlar vardı bu sorunlar aşılabilir" ifadelerini kullandı. 

20.36 Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, zirve sonrası yaptığı açıklamada Suriye, Libya ve diğer konuları görüşmek üzere İngiltere, Fransa ve Almanya olarak, gelecek yılın ilk üç ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile tekrar bir araya geleceklerini belirtti. Macron, El Kaide ve DEAŞ'ın düşmanları olduğunu dile getirerek, "Türkiye'nin güvenliği ve terörün bedelini ağır ödemesine duyduğum saygı ve müttefiklik ilişkimiz kapsamında, DEAŞ'in yeniden canlanmaması adına Suriye'nin kuzeydoğusundaki durum ile ilgili diyaloğun güçlendirilmesi gerekiyor. Bu konuda diyalog eksikliği oldu ve müttefikler arasında saygıda kusur edildi" diye konuştu.

17:40 NATO Zirvesi için Londra'da bulunan Trump, buradaki liderlerin kendisi hakkındaki açıklamaları nedeniyle 18.30'da düzenleneceği açıklanan basın toplantısını iptal etti. Trump yaptığı açıklamada, "Geçtiğimiz iki gün boyunca çok şey yaptığımız için NATO zirvesi basın toplantısı yapmayacağım. Danimarka ile yapacağım görüşmem son olacak" dedi.

17: 30 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Londra'daki ikili temaslarını sürdürüyor. Cumhurbaşkanı, Trump ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile ikili görüşme gerçekleştirdi.

ZİRVE SONRASI İNGİLTERE BAŞBAKANINDAN TÜRKİYE AÇIKLAMASI

17:25 Zirve sonrası açıklamalarda bulunan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, "Türkiye'nin karşı karşıya olduğu büyük sıkıntıyı kabul ediyoruz. Türkiye'nin niyetleri ile ilgili NATO içinde müttefiklerin yanlış anlamalardan kaçınmasını istiyoruz" ifadelerini kullandı.

STOLTENBERG'DEN ZİRVE SONRASI BASIN TOPLANTISI: YPG KONUSU KONUŞULMADI

16:55 NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, zirve sonrası basın toplantısı düzenledi.

Stoltenberg'in açıklamaları şu şekilde:

"Tüm müttefikler DEAŞ'a karşı mücadele edecektir. Bugün liderler telekomünikasyon, 5G konusunda da tedbir kararları aldı. Liderler daha fazlası yapmamız gerektiğini söyledi. Toplantıda diğer önemli kararlar da alındı. Enerji altyapımızı güçlendirmek korumak, teknolojik ilerlemeleri ve hibrit tehditleri kontrol etmek gibi. Kendimizi güçlü bir şekilde savunmaya devam edeceğiz.

NATO Rusya'nın nükleer füze yerleştirmesine savunucu bir şekilde yanıt vermektedir. Biz silahsızlanma konusunda kararlılığımızı sürdüreceğiz. Çin konusu ilk kez ele alındı. Liderler olarak bu konuları ittifak biçiminde ele almaya karar verdik. Çin'in silah kontrol anlaşmalarına katılımını sağlamaktır.

Dünya değişirken, NATO da değişecektir. Değişen güvenlik ortamına ayak uyduruyoruz. Bugün önemli bir süreç geçirdik. NATO'nun politik konumunu güçlendirmeyi amaçlıyoruz. 70 yılda neler yaptığımıza ve önümüzdeki yıllarda neler yapacağımıza baktık. 2021'de tekrar bir araya geleceğiz.

Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin NATO savunmasına hiçbir zaman entegre edilemeyecek. NATO'nun YPG'yi nasıl tanımlaması gerektiği konusunun zirvede görüşmedik.

SORU-CEVAP

- TÜRKİYE'NİN SAVUNMA PLANLARINA VETOSU: Planlarımız var zaten. Yalnızca planlarımız yok, geçmişe göre daha fazla güç var. Tarihte ilk kez ittifak olarak, ittifakın doğusuna güç konuşlandırıyoruz. Bugün de yeni inisiyatifi devreye soktuk. Amacımız hızlıca harekete geçmek olacak. Bugün de mutabakata vardık. Baltık ülkeleri ve Polonya'ya yönelik, bunu memnuniyetle karşılıyorum. Planlarımızı revize edeceğiz. 

- MACRON'UN AÇIKLAMALARI: Bu konu çok dikkat çekiyor. Özgürlük bu demek. NATO'da zaten bu ittifak kurulduğundan beri anlaşmazlıklar var. Farklı coğrafya, tarih, siyasi tarafımız var. Tek bir ses çıkması doğru olmaz. Bu farklıların üstesinden gelmeyi başlardık. Bugün de yaptığımız bu. Biz aslında 1950'lerden bu yana 2003'te de benzer anlaşmazlıklar yaşadık. NATO önemli kararlar almaktadır. Önemli biçimde ortak savunmamızı güçlendiriyoruz. Siyasetçiler zaten çok eleştirilirler. 

- ALMANYA-RUSYA GERİLİMİ: Rusya en yakın komşumuz. Daha iyi ilişkiler kurmamız gerekiyor. Biz Rusya ile diyaloğa inanıyoruz. Biz güçlü, kararlı oldukça Rusya ile diyaloğa gireceğiz. Silah yarışı olmaması gerekiyor.

- SİLAH KONTROLÜ: NATO geleneksel olarak Sovyetler Birliği'ne odaklandı. İlk kez NATO üyeleri birlikte analizlerimiz doğrultusunda hem fırsatlara baktık; Çin'in yükselişi ve zorluklarına baktık. Bu doğru bir adımdır. Bu tek bir boyutlu değil, Çin'in ekonomik büyümesi... Yeni bir füze konuşlandırdılar. Süpersonik füzeler var. Eğer Çin silah kontrolü anlaşmasının bir parçası olsaydı bunu yok sayabilirlerdi. Çin'i nasıl silah kontrolü anlaşmasına sokabiliriz buna bakacağız. Çin'in varlığını kabul etmek de önemli bir adım. 

- TÜRKİYE'YE NE SUNULDU?: Görüşmelerimiz son derece olumlu geçti. Dün farklı konuları ele aldık. Tüm müttefiklerin revize edilmiş savunma planları konusunda mutabık olmasıdır. Biz bu konuda karar alabiliyoruz. Bu ittifakı daha ileri taşıyabiliyoruz. Ben her liderin ne söylediğini açıklamayacağım. Tüm müttefikler bugün 5'in madde konusunda mutabıktı. Bu da önemli bir kararlılık. NATO'nun esas korunma planı barışı korumak üzerinedir. Bizim amacımız savaş, çatışma değil. Eğer tek bir müttefike saldırı olursa hepimiz harekete geçeceğiz. Böyle olursa barış sürecektir. Toplu savunma maddesi hepimizim mutabık olduğu konuydu. Savunma harcamalarımızı da sürdüreceğiz. Yüzde 2'den az katkı yapanların daha fazla destek olması gerekecek.

ZİRVE SONRASI TRUMP'TAN TÜRKİYE AÇIKLAMASI

16:27 ABD Başkanı Donald Trump ile Almanya Başbakanı Angela Merkel ortak basın toplantısı düzenledi. Trump, "NATO üyesi Türkiye oldukça iyi bir iş çıkartıyor. Erdoğan ile Kürtleri (PKK/YPG) görüştük. Güvenli bölge ve sınırın durumu iyi, devam ediyor. Bunun için Türkiye'yi bundan dolayı takdir ediyorum" dedi.

NATO açıkladı! Türkiye Baltık planını kabul etti

PATRIOT SÜRPRİZİ

16:22 İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Türkiye'deki NATO füze savunma misyonundaki varlığını sürdürmeye devam edeceklerini açıkladı.

TÜRKİYE BALTIK PLANINI KABUL ETTİ

16:10 NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Baltık ülkeleriyle ilgili savunma planının kabul edildiğini söyledi. Litvanya Devlet Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye'nin Baltık ülkeleri için yapılan NATO savunma planını onaylamayı kabul ettiği" belirtildi.

15:54 Londra'da gerçekleşen NATO zirvesi sonrasında NATO Londra Deklarasyonu yayımlandı.

Deklarasyonda şu ifadelere yer verildi: Terörizm bütün türleri ve tezahürleriyle hepimiz için tehdit olmaya devam ediyor. Çin'in artan nüfuzu ve uluslararası politikalarının ortaya çıkardığı fırsat ve sınamaları ittifak olarak birlikte ele almalıyız. ABD dışındaki müttefiklerin savunma harcamaları 5 yıldır artıyor. Savunmaya 130 milyar dolardan fazla yatırım yapıldı.

DEKLARASYONUN TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ

ERDOĞAN İLE TRUMP BAŞ BAŞA GÖRÜŞTÜ

15:01 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, NATO Liderler Zirvesi kapsamında ikili görüşme gerçekleştirdi. Zirvenin yapıldığı The Grove Otel'de basına kapalı gerçekleşen görüşme yarım saat sürdü. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, "Cumhurbaşkanımız, Trump ile son derece verimli bir görüşme gerçekleştirdi" açıklamasında bulundu.

Beyaz Saray: "Başkan Trump, NATO Zirvesinde Erdoğan ile görüştü. İkili, Türkiye'nin NATO'daki vaatlerini yerine getirmesinin önemini, ticarette 100 milyar doların yakalanması için ticaretin daha da güçlendirilmesini, bölgesel güvenlik sorunları ve enerji güvenliğini konuştu."

RUSYA'DAN AÇIKLAMA

14:24 Zirve devam ederken Rusya'dan önemli bir açıklama geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya'nın Kuzey Atlantik Örgütü Antlaşması (NATO) üyeleri ile bir silah ve savunma harcaması savaşına girmeyeceğini, bunun ekonomiye zarar vereceğini hatırlattı. Peskov, "NATO'nun ülkemiz üzerinde sınırlayıcı ve yayılmacı politikalar uygulamaya devam ettiğini görüyoruz. Bu durum, endişeden başka bir şey oluşturmuyor. NATO bütçesindeki artış gibi bazı kararlar da bunu doğruluyor" dedi.

13:49 Liderler, fotoğraf çekiminin ardında NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi Ana Oturumu'na geçti. Oturumun açılış konuşması NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından gerçekleştirildi. Stoltenberg, "NATO tarihin en başarılı ittifakı. Dünya değiştikçe biz de değiştik. Farklılıklarımıza rağmen birbirimizi korumak için asli görevimizin etrafında birleşmeye devam edeceğiz" dedi. Stoltenberg’in ardından İngiltere Başbakanı Boris Johnson söz aldı. Johnson da, "NATO'ya bağlılığımız sapasağlam. Bugün barış içinde yaşadığımız gerçeği, bu ittifakın merkezindeki temeli gösteriyor. O da birlikte durduğumuz sürece kimse bizi yenmeyi düşünemez, dolaysıyla da kimse savaş da başlatamaz. NATO'nun bir sloganı varsa, o da şudur: Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için. Bu yıl dönümünü kutlarken, yaptıklarımızın sözlerimizle uyumlu olduğundan emin olmalıyız. Müttefikler ve dostlar olarak, yeni gerçeklikleri özellikle de NATO'nun ortaya çıkan hibrit savaş ile uzay ve siber alan dahil yıkıcı teknolojiler gibi tehditleri tartışmaktan asla çekinmemeliyiz" ifadelerini kullandı.

THE GUARDİAN: NATO'DA TÜRKİYE SAVAŞI ÇIKTI

13:16 Dünyanın kilitlendiği tarihi zirve başladı. Dünya basını zirvede yaşanan tüm gelişmeleri son dakika olarak kamuoyuna duyururken, en dikkat çeken yorum ise İngiliz The Guardian gazetesinden geldi. Guardian "Trump ve Macron Türkiye konusunda inatlaşınca NATO içinde savaş çıktı" manşetini attı.

13:07 NATO Zirvesi başladı. Dünya liderleri aile fotoğrafı çektirdi.

12:45 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, saat 17.30'da Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile bir görüşme gerçekleştirecek.

12:36 Sosyal medya hesabından bir açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, "Britanya Başbakanı Johnson ile dün gece bir araya geldik ve NATO ile ticaret dahil olmak üzere pek çok konuyu görüştük" dedi.

12:02 Dünya liderleri zirvenin düzenleneceği otele gelmeye başladı.

11:13 İngiltere Başbakanı Boris Johnson: Trump ile çok iyi bir görüşme gerçekleştirdik. NATO'da bizi bir arada tutan şeyler, bölenlerden çok daha fazla.

STOLTENBERG: ERDOĞAN İLE BU KONUYU GÖRÜŞTÜM, ÇALIŞIYORUZ

10:35 NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Baltık ülkeleri ve Polonya'yı içeren savunma planları için, "Tüm NATO müttefiklerini korumak için planlarımız var, Baltık ülkeleri ve Polonya da bunlara dahil. Sadece planlar değil, burada askeri güçlerimizde var. Tarihte ilk kez bu bölgede savaşa hazır askerlerimiz mevcut. Yeni savunma planlarımızın geliştirilmesi için, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bu konuyu görüştüm, çalışıyoruz, bir çözüm bulacağımızı düşünüyorum" dedi. Türkiye, YPG NATO'da terör örgütü olarak tanınana kadar bu planı veto edeceğini açıklamıştı.

AÇIKLAMALAR PEŞE PEŞE GELMİŞTİ... NATO ZİRVESİNİN İLK GÜNÜNDE NELER YAŞANDI?

İLK GÜN YAŞANANLAR

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile ABD Başkanı Donald Trump bir görüşme gerçekleştirdi. Stoltenberg bu görüşmede "Türkiye askeri operasyonunu durdurdu. Şiddette ciddi bir azalma var. Bundan sonra siyasi çözüm için çabalamalıyız" dedi. Trump ile görüşmesinin ardından Royal United Services Institute'de (RUSI) düzenlenen bir konferansta konuşan Stoltenberg, ABD'nin YPG/PKK'nın da tehdit olarak yer aldığı plana karşı çıkması üzerine, Türkiye'nin de NATO'nun Baltık ülkeleri hakkındaki savunma planını onaylamamasına ilişkin bir soruya, "Suriye'deki YPG'nin nasıl tanımlanması gerektiği konusunda müttefikler arasında görüş ayrılıkları var. Ancak halihazırda hem Baltık ülkelerini hem de tüm müttefikleri korumak için planlarımız ve güçlerimiz bulunuyor. Türkiye ile NATO arasındaki sorunların Londra'da çözüleceğine dair söz veremem. Fakat size söyleyeceğim; o konuda çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.

Büyük çatlak! NATO'dan arka arkaya Türkiye açıklamaları

Trump ise, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşti" açıklamasını "nahoş" ve "aşağılayıcı" olarak nitelemiş ve "NATO büyük bir amaç için hizmet ediyor. NATO için böyle bir açıklama yapamazsınız" demişti. Türkiye ile ilgili açıklamalarda bulunan ABD Başkanı Trump, "Türkiye'yle iyi ilişkilerimiz var. Yeterince uzun süre sınırlarında kaldık, artık sınırlarından çekildik. İyi iş çıkarıyorlar. Türkiye'yi seviyorum. Erdoğan ile çok iyi anlaşıyoruz. Bağdadi operasyonunda çok yardımcı oldular. Daha iyisini yapamazdı, daha fazla destek veremezdi. Türkiye milyarlarca dolar değerinde F-35 savaş uçakları aldı. Eğer biz vermeyi reddedersek başka yerler arayacaklardır" ifadelerini kullandı.

DÖRTLÜ ZİRVE

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye konulu Dörtlü Zirve'de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldi ve Suriye'deki gelişmeleri ele aldı.

AİLE FOTOĞRAFI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth tarafından NATO'nun 70'inci yılı dolayısıyla heyetler onuruna verdiği resepsiyona katıldı. Resepsiyona katılan liderler aile fotoğrafı çektirdi.

MACRON-TRUMP GÖRÜŞMESİNE "TÜRKİYE" DAMGA VURDU

İkili görüşmelerin gerçekleştirildiği dünden en önemli görüşme ise Trump ile Macron arasındaydı. ABD Başkanı Trump, "Biz çok önemli bir oyuncuyuz ve biz olmadan NATO kesinlikle aynı şey olmayacaktır. ABD'nin sırtından geçiniyorlar" dedi. Trump ayrıca S-400 tartışmalarıyla ilgili, "Obama döneminde Türkiye'ye Patriot satmadılar" ifadelerini kullandı. Macron, S-400 konusunda Türkiye'yi suçlayan ifadeler kullanarak, "ABD Patriot vermediyse Türkiye Avrupa'dan füze alabilirdi" dedi. Macron'un sözlerine yanıtı Trump verdi. "Macron harika bir siyasetçi" diyen Trump, "Az önce dünyadaki en harika boş cevabı verdi" diye konuştu.

MACRON'DAN BİR AÇIKLAMA DAHA GELMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile dörtlü zirve sonrası açıklama yapan Macron skandal sözler sarf etmişti. "(Suriye konusunda) Tüm belirsizlikler ortadan kalkmadı. Önceliğin DEAŞ ve terör ile mücadele olduğu konusunda bir irade var. Bu benim için önemli" diyen Macron, "PKK hususunda bir belirsizlik yok. Fransa, (PKK'lıları) terörist olarak kabul ediyor, kınıyor ve yargılıyor. YPG'yi tamamen terörist olarak kabul edemeyiz. (Cumhurbaşkanı Erdoğan) buna katılmıyor. Bu anlaşmazlık bugün kalkmadı. Türk topraklarının güvenliği konusunda endişeliyiz. Ancak DEAŞ ile kimin mücadele ettiğini unutmak istemiyoruz. Türkiye, DEAŞ'a bağlı bazı gruplarla çalışıyor. Türkiye, terörle beraber mücadele ettiğimiz Kürtlere karşı savaşıyor" ifadelerini kullandı.