Olağanüstü İdlib toplantısı sona erdi! NATO'dan ortak Türkiye kararı

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sosyal medya hesabı Twitter'dan yaptığı son dakika açıklamasında, Türkiye'nin Madde 4 kapsamında Suriye'deki durumun değerlendirilmesi talebi çerçevesinde acil toplanmıştı. Sona erden toplantının 1 saat 10 dakika sürdüğü duyuruldu. 

TOPLANTI SONRASI STOLTENBERG BASIN TOPLANTISINDA KONUŞTU

Stoltenberg'in açıklamaları şu şekilde:

"Suriye'deki durum ile ilgili bir telefon görüşmesi yaptım ve kendisi danışma talebinde bulundu ve şu an şunu söylemek istiyoruz. Müttefikler, Türkiye'nin geçtiğimiz gece İdlib'de bombalı saldırıda askerlerinin kaybetmesi üzerine yaşadığı trajediden dolayı üzüntülerini iletmektedir. Biz bu saldırıyı kınıyoruz. Beşar Esad yönetimindeki askerler bu saldırıyı gerçekleştirmiştir. Bu saldırının durdurulmasını, uluslararası hukuka uyulmasını ve BM destekli barış süreçlerinin devam etmesi gerektiğini dile getiriyorum.

TÜRKİYE'YE HAVA SAVUNMA KORUMASI KARARI

2018 tarihli ateşkese devam edilmelidir. Yapılmazsa insani kriz kötüleşecektir. Şu anda İdlib'de kalanlar için insani durum oldukça kötü durumdadır. NATO, Türkiye'nin yanındadır, Türkiye'yi çok kıymetli bir müttefik olarak görmektedir. Türkiye, milyonlarca mülteciye ev sahipliği yapmaktadır. NATO, Türkiye'ye desteğini birkaç farklı yöntemle gösterecektir. Biri hava koruma yolları ile olacaktır. Bu da Suriye'den gelen hava saldırıların durdurulmasını sağlayacaktır. NATO'nun güneydoğu sınırını korumaya devam edeceğiz.

NATO müttefiki üyeler; yaşanan can kayıpları nedeniyle taziyelerini şehit ailelerine ve Türk halkına iletmiştir. Aynı zamanda NATO, Beşar Esad'ı arayarak bu hava saldırılarını durdurması, ateşkese uyması gerektiği konusunda ayrıca Suriye’deki krizi insani şekilde diplomatik şekilde çözme konusunda taleplerini iletmiştir. Ayrıca uluslararası hukukun tamamen uygulanması gerektiğini söylemiştir.

Yüz binlerce kişi kendi evlerini terk etmek zorunda kalmıştır. NATO müttefikleri bugün Türkiye'ye desteğini sunuyor. Hava savunma sistemlerini değiştirmeyi öneriyoruz. Erken uyarı ve gözlem uçakları var. Ancak NATO müttefikleri her zaman daha fazla neler yapabileceğini araştırmaktadır Türkiye'ye desteğini artırmak için..."

NATO'NUN 4.MADDESİ

4'üncü maddeye göre; her NATO müttefiki toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı veya güvenliği tehdit edildiğinde ne zaman isterse NATO'yu toplantıya çağırarak istişarelerde bulunabilir.

TÜRKİYE EN SON 2015'TE BU MADDEYİ KULLANMIŞTI

Türkiye en son 2015'te 4'üncü maddenin işletilmesini istemiş, bunun ardından NATO Suriye'den kaynaklanan tehditlere karşı Türkiye'ye uyarlanmış güvence tedbirlerini kabul etmişti. Bu çerçevede erken uyarı ve gözlem uçaklarının (AWACS) bölgede devriye gezmesi, Doğu Akdeniz'deki askeri unsurların artırılması ve istihbarat, keşif ve gözetleme faaliyetelerinin güçlendirilmesi gibi tedbirler öngörülmüştü.

UZMANLAR NATO'NUN AÇIKLAMALARINI YORUMLADI

NATO'da Türkiye'nin talebinin ardından düzenlenen olağanüstü Suriye toplantısı sona erdi. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg "Desteğe devam edeceğiz, bu barış için gereklidir" açıklamasını yaptı. Yapılan açıklamaların mesajını Rusya Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Salih Yılmaz ve SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun A Haber’e değerlendirdi.

"NATO BEKLENMEYEN BİR AÇIKLAMA YAPMADI"

Rusya Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Salih Yılmaz: "NATO beklenmeyen bir açıklama yapmadı.Türkiye şu anda özellikle sığınmacılar, insan hakları ve terörle mücadele konusunda NATO’yu da temsilen kendi sınırlarında bir mücadele vermektedir. Bu anlamda dün Türkiye’nin sığınmacılara kapılara açacağı ile ilgili açıklaması bir bakıma NATO’ya da bir mesajdı. Biz ‘sığınmacılar tehdidi hissediyoruz ve bunu tek başımıza kaldırmayacağız diğer Avrupa ülkeleri de bu yükü taşımak zorunda’ derken bugün ki toplantıya vurgu yapmıştı. NATO ise bugün ki toplantısında 5. maddede yer alan terörle mücadele, insan hakları ve sığınmacılar sorunu gibi konuları göz ardı ettiğini söylemek mümkündür."

SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun: "İnsani kriz ve oluşabilecek mülteci meselesi bu noktada çok önemlidir. Burada oluşan büyük bir bedel vardır ve bunu Türkiye’nin tek başına yüklenmeyeceğini tüm dünya görmüştür. İdlib meselesi sadece Türkiye’nin değil uluslararası bir meseledir. Burası son kale dediğimiz ve milyonlarca insanın yaşadığı bölgedir. Bu harekat devam ederse sivillerin Türkiye üzerinden özellikle Avrupa’ya doğru akın edeceğini görüyoruz ve bunu Türkiye’nin engelleme niyeti yoktur. Dolayısıyla bu anlamda Avrupa’da kaldıramayacağı bir yükle karşı karşıyadır ve Türkiye’ye somut destek vermek durumundalardır fakat bunu yapabilecek siyasi liderlikten de ne yazık ki Avrupalı ülkeler yoksun gözükmektedir."