Türkiye hangi şartı yerine getirirse ABD'nin S-400 yaptırımları sona erer?

Haber7.com / Erkan Talu

ABD'de 2021 yılı savunma bütçesi, Temsilciler Meclisi ve Senato'da yüksek çoğunlukla kabul edilmişti. Yasa tasarısı 3'te 2 çoğunlukla geçtiği için, ABD yasalarına göre Başkan'ın veto yetkisini de ortadan kaldırmıştı. Ancak Trump, bu yasa tasarısı "Çin'e yarayacak" diyerek, veto edeceğini belirtmişti. Bu gelişmenin ardından yasa tasarısının tekrar Senato'ya gelmesi ve tekrar 3'te 2 çoğunlukla kabul edilmesi bekleniyordu. Böylelikle, tasarı Başkan'a gitmeden yasalaşmış olacaktı ve Türkiye'ye yaptırımlar için yasal süreç başlatılacaktı. Ancak Trump yönetimi, Ankara'ya yaptırım için tasarıyı beklemedi ve yaptırımları açıkladı.

CAATSA kapsamında uygulanabilecek 12 yaptırım maddesi

ABD TÜRKİYE'YE HANGİ YAPTIRIMLARI UYGULADI?

ABD, yönetimi, S-400 alımından dolayı CAATSA yasası uyarınca Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Başkan İsmail Demir dahil dört yetkilisine yaptırım uygulama kararı aldı.

Toplam 12 yaptırım seçeneğinden seçilen o 5 madde şu şekilde;

1. SSB'ye her türlü ihracat lisansının yasaklanması, 

2. SSB'ye ABD finans kurumları tarafından 10 milyon dolar üstü kredilerin 12 ay süreyle yasaklanması,

3. SSB'ye ABD Export-Import Bank desteklerinin yasaklanması,

4. ABD'nin tarafı olduğu uluslararası finans kuruluşlarının SSB'ye finans sağlamasının engellenmesi,

5. S-400 alım sürecine dahil olmuş SSB yetkilileri İsmail Demir, Faruk Yiğit, Serhat Gençoğlu ve Mustafa Alper Deniz'e yönelik yaptırımlar

ABD'NİN TÜRKİYE'YE UYGULADIĞI YAPTIRIMLAR HANGİ ŞARTLA KALDIRILABİLİR?

ABD'nin Türkiye'ye uyguladığı yaptırımların sona ermesi, CAATSA gereği tek bir şarta bağlı: "S-400'lerin Türkiye topraklarından tamamen çıkartılması."

CAATSA'da yer alan bilgiye göre; Türkiye S-400'leri topraklarından çıkarmadığı sürece yaptırımlar devam edecek. Eğer Ankara bu şartı kabul ederse, Türkiye'ye uygulanan yaptırımlar 1 sene sonra sona erecek.

Yaptırımların kaldırılmasının şartı, savunma bütçesinde şu cümlelerle açıklandı: 

"Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongre'nin gerekli komitelerine, Türkiye'nin veya yaptırım uygulanan kişilerin artık S-400'leri veya bunların yerine herhangi bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti veya şirketleri adına herhangi bir Rusya vatandaşının S-400'leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra; Türkiye'den Türk Hükümetinin veya hükümet adına başka bir tarafın S-400 veya onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA'nın 231'inci bölümünün kapsamına girecek herhangi bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir."