ABD ve İngiltere imzayı attı, Fransa sert tepki gösterdi

ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Washington'da bulunan Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne ve Avustralya Savunma Bakanı Peter Dutton ile yaptıkları dörtlü toplantı sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.

Blinken, basın toplantısında, "Hint-Pasifik'te önemli rol oynayan Avrupa ülkelerini memnuniyetle karşılıyoruz. Burada NATO, Avrupa Birliği ve diğerleri ile yakın iş birliğini sürdürmeyi dört gözle bekliyoruz. Özellikle Fransa bu konuda ve daha pek çok konuda nesiller boyu geçmişe kadar dayanan kritik bir ortak." ifadelerini kullandı.

Fransa'nın, Avustralya ile anlaşmada dışlanmış olmasından dolayı "sırtından bıçaklanmış" gibi hissettiğine ilişkin bir soruya yanıt veren Blinken, Fransa'nın ABD için önemli bir ortak olduğunu yinelerken Avustralya ile yapılan anlaşma konusunda son iki gün içinde Fransız mevkidaşı ile temas kurduğunu ancak ABD ve İngiltere ile nükleer denizaltı için anlaşma yapmanın Avustralya'nın tercihi olduğunu belirtti.

ABD'li Bakan, "Bu anlaşma kimseye karşı değil. Buradaki niyet üçlü iş birliğini ve kabiliyetlerimizi artırmaktır. Bunun ilk adımı da Avustralya'nın nükleer denizaltı elde etmesini sağlamaktır." dedi.

 ÇİN İLE REKABET GÜNDEME GELDİ

Avusturalya Dışişleri Bakanı Payne de Çin ile rekabetin toplantılarında gündeme geldiğini belirtti.

Payne, "Çin ile stratejik rekabeti, buna vereceğimiz yanıtı ve bu konuda dayanıklılığımızı artırmamızın gerekliliğini de çeşitli seviyelerde konuştuk. Bu, Çin ile angajman için yapıcı alanlar olmadığı anlamına gelmez. Avustralya ön koşulsuz olarak Çin ile diyalog arayışına devam etmektedir." dedi.

ABD Savunma Bakanı Austin ise Çin'in bölgedeki ülkeleri tehdit ettiğini ifade etti. Austin, "Çin Halk Cumhuriyeti ile yapıcı, sonuç odaklı bir ilişki peşinde iken, Pekin'in yerleşik uluslararası düzeni baltalama çabalarına ilişkin görüşümüz konusunda da gözümüz açık olacak." diye konuştu.

BEYAZ SARAY'DAN DA "FRANSA İLE İLİŞKİLERİMİZE ÖNEM VERİYORUZ" MESAJI

Öte yandan Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısında, Fransa'nın tepkisini değerlendirerek, "Fransa ile ilişkimize ve ortaklığımıza önem veriyoruz. Fransa ile ekonomik büyüme, Kovid-19 ile mücadele, güvenlik konuları gibi birçok alanda ortaklığımız var ve bu uzun yıllardır devam ediyor." ifadelerini kullandı.

Psaki, "neden yeni bir teknoloji arayışına girdikleri" sorusunun yanıtının Avustralyalı ortaklarında olduğunun altını çizerek, "Başkan Biden'ın dün de belirttiği gibi Fransa ile yakın iş birliği içindeyiz. Hint-Pasifik bölgesinde birçok ortak önceliklerimiz var ve bu tabii ki devam edecek." diye konuştu.

Avustralya ile yapılan denizaltı anlaşmasından Fransa'nın daha önce haberdar olduğunu kaydeden Psaki, Çin konusunda da "Rekabeti destekliyoruz ancak çatışma peşinde değiliz." dedi.

AUKUS FRANSA'YI KIZDIRDI

ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison ile katıldığı sanal basın toplantısında ABD, İngiltere ve Avustralya liderleri, AUKUS adı altında yeni bir güvenlik iş birliği kurulduğunu ve bu kapsamda ABD ile İngiltere'nin Avustralya ile nükleer enerjili denizaltı teknolojisini paylaşacağını duyurmuştu.

AUKUS anlaşmasının devreye girmesi ile Avustralya'nın 2015 yılından beri Fransa ile yürüttüğü, maliyeti başta 43 milyar dolar olup daha sonra 90 milyar dolara ulaşan ve ülkede tartışmalara neden olan Taarruz Denizaltı Programı da rafa kalkmış oldu.

Bu duruma tepki veren Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile Savunma Bakanı Florence Parly, Avustralya hükümetinin Fransa ile denizaltı programını durdurmasının ve ABD ile nükleer denizaltı inşa etme konusunda anlaşma kararının iş birliği ruhuna aykırı olduğunu açıklamıştı.