Gürcistan ile Ermenistan arasında "yoğurt" tartışması

Ermenistan'da "Matsun" ve Gürcistan'da "Matsoni" adıyla üretilen ve iki ülke dilinde de "yoğurt" anlamına gelen ürünlerin isimlerinin birbirine çok benzemesi nedeniyle Ermeni yoğurdunun Gürcistan üzerinden Rusya pazarına transit olarak geçmesine izin verilmiyor.

Gürcistan, Matsoni'nin bir fikri mülkiyet ürünü olarak 2012'de patentini alması nedeniyle Ermenistan'da üretilen Matsun adlı ürünle yüklü tırın 2021'de Rusya'ya geçişini yasaklamıştı.

Gürcü ve Ermeni yetkililer söz konusu yasağın nedeninin, Gürcistan ve Ermenistan'da üretilen yoğurt etiket isimlerinin birbirine çok benzemesi olduğunu belirtiyor.

Basında Matsun ve Matsoni ile ilgili haberlerin çıkması, iki ülkede, yoğurdu önce kimin ürettiği, yoğurdun isminin asıl kime ait olduğu, tarihe göre söz konusu isimlerin nereden geldiği ve benzer tartışmalara neden oldu.

İki ülkedeki sosyal paylaşım siteleri kullanıcıları Matsoni ve Matsun isimleri konusunda kendi iddialarını ortaya koydu. Bazı dil ve tarih uzmanları da fikirlerini paylaştı.

İki ülke arasında görüşmeler sürüyor

Ermenistan Ekonomi Bakanlığı Sözcüsü Gayane Antonyan konu ile ilgili yaptığı konuşmada, 2011 yılında Ermenistan'ın fikri mülkiyet konularında yetkili kurumu olarak, Matsoni isminin Ermenistan'da üretilen Matsun ile karıştırılabileceğini savunarak, Matsun isminin Avrupa Birliği (AB) ve Gürcistan'ın ilgili organlarına tescil amacıyla itiraz ettiklerini ancak itirazın dikkate alınmadığını söyledi.

Antonyan, Ermenistan hükümetinin coğrafi işaretlerin kullanımını Gürcü meslektaşlarıyla netleştirmek için gereken adımları atmaya başladığını belirterek, Ermeni ürünü yoğurdun, Gürcistan ile coğrafi işaretlerin karşılıklı tanınması ve korunmasına ilişkin bir anlaşmanın imzası mümkün olduktan sonra Gürcistan toprakları üzerinden diğer ülkelere ihraç edilebileceğini aktardı.

Gürcistan Çevre Koruma ve Tarım Bakanlığının Tarım ve Gıda Dairesi Başkanı Tengiz Kalandadze ise Fikri Mülkiyet Hakları yasasına göre, Gürcistan'da üretilen bir ürün ile Ermenistan'dan gelen ürünlerin isimleri çok benzediği için aracın geçen yıl Gürcistan gümrük yetkilileri tarafından geri gönderildiğini aktardı.

Kalandadze, aynı dönemlerde Ermenistan'da üretilen ama Gürcistan'daki benzer ürünün adını taşıyan diğer ürünler ile yüklenmiş bir tırın da ülkeye girişinin yasaklandığını belirtti.

Tengiz Kalandadze, konunun iki ülke arasında müzakere edilmeye devam edildiğini, AB ile de görüşmeleri sürdürdüklerini söyledi.