Ekvador'daki olayların perde arkası

BARTU EKEN - KANAL 7 DIŞ HABERLER SERVİSİ 

Ekvador'un en büyük uyuşturucu çetelerinden Los Choneros'un elebaşı "Fito" Jose Adolfo Macias Villamar üç gün önce hapishaneden kaçtı.

Birkaç gün içinde hapishanelerde şiddet olayları başladı.

Canlı yayınlar basıldı, memurlara yönelik saldırılar gerçekleştirildi.

Gelişmeler üzerine Ekvador Devlet Başkanı Daniel Noboa, sosyal medya hesabından, ülkenin en büyük çetesinin elebaşının kaldığı hücreden kaçmasına ilişkin açıklamalarda bulundu.

Noboa, 60 gün sürecek OHAL ve sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini açıkladı.

Polis gücünün ortaya çıkan anarşiyi bastırmak için yetersiz olduğu kararı alındı.

Ordu birliklerinden sokağa inerek çetelere karşı harekete geçmesi istendi.

'Fito' kayboldu ülke karıştı: Olağanüstü hal ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi

Ekvador'da çete üyeleri silah ve bombalarla canlı yayına baskın düzenledi

Ekvador terör örgütlerine göz açtırmıyor

"COĞRAFYA KADER" VE CIA PARMAĞI SÖYLENTİLERİ

Ekvador, coğrafi olarak dünyanın en geniş çaplı yasadışı madde üretilen toprakları Kolombiya ve Peru’nun arasında bulunuyor.

BM’nin son raporlarına göre illegal madde üretimi her yıl daha fazla yükseliyor.

Kolombiya'daki isyancı grup FARC'ın silah bırakmasıyla birlikte, bölgedeki yasadışı ticaretin, güç kazanan Meksika'daki kartellerden Ekvador'daki ortaklarına yöneldiği ifade ediliyor.

Los Choneros'un 2005'te kurulmasından bu yana kuzeyde terör estiren Sinaloa Karteli ile işbirliği yaptığı biliniyor.

Meksika'da hapishanede olan Miguel Felix Gallardo'nun ülkedeki suç örgütlerini birleştirme hamlesinin başarısız olmasının ardından, Sinaloa Karteli kendi bölgesini ele geçirmiş; Ve yurtdışında bağlantılarını güçlendirerek suç ağını genişletmişti.

Bazı analistler ülkede yaşanan olaylarda ABD Gizli Servisi CIA'in de parmağı olabileceğini ifade ediyor.

2009 yılında dönemin devlet başkanı Rafael Correa,  ABD Ekvador Büyükelçiliği yetkilisi Mark Sullivan'ın sınır dışı etmiş; Sullivan'ın CIA adına yasadışı ticaret trafiğinde oldukça geniş çaplı bir role sahip olduğuna değinmişti.

O dönemde Ekvador'un, ABD karşıtlığıyla bilinen eski Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez hükümetiyle sıkı ilişkileri bulunuyordu.

Bu durumun da Ekvador'u siyasal olarak kontrol altında tutmak için amaçlandığı ifade ediliyordu.

Ülkede mevcut iktidarda ise Ulusal Demokratik Eylem Partisi bulunuyor.

Halkın manevi değerlerinin savunulduğu muhafazakar politikaların izlenmesi ve ekonomide gençlere iş olanağı sağlanması parti programının önceliklerinden.

Bundan da öte Noboa yönetimi daha güçlü bir Ekvador için suç örgütleriyle mücadele etmeyi ana misyonu olarak belirlemiş durumda.

Suç örgütlerinin çökertilmesi hedefleniyor.

Noboa, bu anlamda kaçakçılığın yoğun olduğu limanlar ve hava alanlarında güvenliği artırma sözünü yerine getirdi.

Bölgeye takviye kuvvetler gönderilmesine karar verdi.

Yasadışı ticaretin mümkün oldukça engellenmesi için çalışmalar ortaya koydu.

Dolayısıyla bu ticaretten büyük miktarda para kazanan çeteler durumdan rahatsızlık duyuyor.

Analistler, çetelere destek sağladığını öne sürdükleri CIA'in de Ekvador'u  "hizaya sokmak" için hem ekonomik hem de siyasi "gerekçeleri" olduğu ifade ediliyor.

Nitekim AP, Noboa'nın seçimi kazandıktan sonra girişeceği narkotik savaşında şansının fazla olmadığı değerlendirmesinde bulunmuştu.

GEÇEN SENE BAŞKAN ADAYI ÖLDÜRÜLMÜŞTÜ

Hükümet, ülke genelinde şiddet içeren ölümlerin 2023'te bir önceki seneye göre yaklaşık iki katına yükseldiğini açıkladı.

Bu durum Ekvador'da organize suç sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısının 4 bin 500'den, 8 bin 8'e çıktığı anlamına geliyor.

Yetkililer buna ek olarak kayıt altına alınamayan birçok cinayetin de olabileceğini ifade ediyor.

Ekvador'daki çeteler, ülkenin milli güvenliğine geniş çapta tehdit oluşturuyor.

Öyle ki siyasi anlamda en üst düzeyde bulunan kişiler hedef alınabiliyor.

Fernando Villavicencio 9 Ağustos 2023'te ülkenin başkanı olmak için seçim çalışmaları gerçekleştiriyordu.

"Burada, demokrasinin bedelini yaşamlarımızla ödüyoruz" dedi.

Seçim sloganı olarak "Şimdi cesur olma zamanı" ifadesini kullandı.

Başkent Quito'daki seçim mitinginde mikrofona bağırarak söylediği bu sözler, son sözleri oldu.

Çok sayıda kurşun Villavicencio'yu miting çıkışında hedef aldı ve kartellerle mücadele sözü veren başkan adayı hayata daha fazla tutunamadı.

"Fito" bu suikastten de sorumlu tutuldu.

GÜVENLİK GÜÇLERİNİN DENEYİMSİZLİĞİ YENİ SORUNLARA GEBE OLABİLİR

İyi bir altyapıya sahip olan ülkede, Büyük Okyanus’a açılan büyük limanları bulunuyor.

Bu durum çeteler açısından coğrafi açıdan tercih edilebilirliği artırıyor.

Aynı zamanda ülkede yayılan suç dalgasına karşı Ekvador'un güçlü bir hazırlığı bulunmadığı ifade ediliyor.

Zira Kolombiya, Peru ve Meksika'nın aksine gerçekleştirilen anti-narkotik operasyonlar henüz yeni.

Çetelerin kurduğu ittifaklar Ekvador hapishanelerinde filizlendi.

Kısa bir süre sonra kentlere yayılan şiddet ve acımasızlık bugün tüm sokakları yangın yerine çeviriyor.

Ülke geneline yayılan çatışmaların nasıl son bulacağı konusunda ise öngörüler kesin bir çözüme işaret edemiyor.