Trump'ın Mısır ve Ürdün karar tarihin diplomatik krizine neden olabilir!

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'nden gelen mültecileri kabul etmemeleri halinde Mısır ve Ürdün'e yapılan yardımları dondurma tehdidi, sırasıyla 1979 ve 1994 yıllarında İsrail ile imzalanan barış anlaşmalarından bu yana iki ülkenin ABD ile ilişkilerindeki en büyük krizi teşkil ediyor.

KAHİRE MUHALEFİF TUTUMUNU KORUYOR

Gerek resmi açıklamalar gerekse devlet medyasında yer alan haberler aracılığıyla Mısır, Trump'ın tehditlerine rağmen Filistinlilerin Gazze'den sınır dışı edilmesine yönelik hiçbir çabaya destek vermeyeceğini defalarca dile getirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi'nin önümüzdeki birkaç hafta içinde gerçekleştirmeyi planladığı Washington ziyaretinin bir sonraki duyuruya kadar ertelenmesi de bu tutumu teyit etti. Şu anda Washington'da bulunan Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdüllatif ise ziyaretin önemi göz önüne alındığında alışılmadık bir kararla basın toplantısı düzenlemeyi ya da açıklama yapmayı reddetti.

KABUL EDİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL!

Sisi medyaya verdiği demeçlerde Gazze'nin, sakinlerini yerinden etmeden yeniden inşa edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu tutum Mısır'da yaygın bir kamuoyu desteğine sahip.

Her ne kadar Trump'ın açıklamaları genellikle doğaçlama ya da yarım yamalak olarak değerlendirilse de Mısırlı kaynaklar Trump'ın açıklamalarının Sisi'ye herhangi bir hareket alanı bırakmadığını belirtiyor. Hükümetin Filistinlilerin yerlerinden edilmesine prensipte karşı çıkmasının yanı sıra, yüz binlerce Filistinliyi Sina Yarımadası'na taşıyacak ve daha sonra ülke geneline ya da diğer ülkelere yayacak herhangi bir planı da alenen kabul etmesi mümkün değil.

KAYNAKLAR “MISIRLILAR BUNA TAHAMMÜL EDEMEZ” DİYOR

“(Gazze Şeridi'ndeki) hastaların tahliyesi konusunda işbirliği yapan Mısır, örgütün kabul etmesi halinde silahlı adamların çıkışına ya da Hamas komutanlarının sürgün edilmesine bile izin verecektir. Ama zorla ya da tehditle değil.”

Bu ay sonunda Kahire'de yapılacak olan Arap zirvesi için hazırlıklar devam ediyor ve Trump'ın planına karşı birleşik bir cephe oluşturulması hedefleniyor. Haaretz' in de daha önce bildirdiği gibi, zirvede ülke liderleri Trump'ın Amerikan yardımını kesmesi halinde diğer Arap ülkelerinin Mısır ve Ürdün'e ekonomik güvenlik ağı sağlaması konusunda doğrudan ve dolaylı görüşmeler yapacak.

Görüşülen miktarlar zengin Arap devletleri için kesinlikle karşılanabilir. Örneğin Amerika Mısır'a 1.3 milyar dolar askeri yardım ve 200 milyon dolar da ekonomik yardım yapıyor. Ama aynı zamanda ABD'de üretilen gelişmiş silahlar için yedek parça ve bakım da sağlıyor.

ÜRDÜN EKONOMİSİ MISIRDAN DAHA KIRILGAN!

Ürdün üzerindeki Amerikan baskısı muhtemelen çok daha önemli ve etkili olacaktır çünkü Ürdün ekonomik olarak Mısır'dan çok daha kırılgandır.

ABD Ürdün'e yılda 1,4 milyar dolar yardım yapmakta, bu da aşağı yukarı Mısır'a yaptığı yardıma eşit. Ancak Ürdün çok daha küçük bir ülke ve çok daha az bir nüfusa sahip olduğundan, bu yardım ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılasının çok daha büyük bir yüzdesini oluşturuyor.

Salı akşamı Trump'ın Ürdün Kralı Abdullah ile gerçekleştirdiği görüşme gergin geçti. Görüşmenin başında Trump, Gazzelilerin Ürdün ve Mısır'a taşınması gerektiğini yineledi. “Bizim Ürdün'de bir miktar toprağımız olabileceğine inanıyorum, Mısır'da da bir miktar toprağımız olabileceğine inanıyorum” dedi. Abdullah ise bu konuda kendi ülkesinin çıkarlarına göre karar vereceğini söyledi.

ÜRDÜN'DEN TRUMP'A MESAJ

Ürdünlü yetkililer ve devlet medyası Abdullah'ın Trump'la görüşmesi öncesinde Filistinlilerin sınır dışı edilmesine karşı olduklarını yineledi. Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safedi, Filistin sorununa bulunacak çözümün Filistin topraklarında uygulanması gerektiğini söyledi ve Ürdün'ün Filistinlilerin kendi toprakları dışına yerleştirilmesine yönelik her türlü girişime şiddetle karşı olduğunu vurguladı.