Trump'ın istediği Grönland'da seçimi kazan parti belli oldu

Grönland'da ABD Başkanı Donald Trump'ın "ABD'nin kontrolü altında olması gerektiği" açıklamalarının gölgesinde yapılan genel seçimde sandıktan Danimarka'dan Danimarka'dan yavaş ve kademeli bir şekilde bağımsız olmasını benimseyen muhalefet partisi birinci çıktı. 2021'de yapılan seçimde yüzde 9,1 oy alan Demokraatit Partisi, 11 Mart Salı günü yapılan seçimde oyların yüzde 29,9'unu alarak birinci oldu. Sandıktan ikinci çıkan, hızlı bir bağımsızlıktan yana olan muhalefet partisi Naleraq yüzde 24,5 oy aldı.

Partisi seçimi kazanan Demokraatit lideri ve eski sanayi ve maden bakanı Jens-Frederik Nielsen, seçimin ardından yaptığı açıklamada, "İnsanlar değişim istiyor... Refahımızı finanse eden daha fazla iş istiyoruz" dedi. Başkent Nuuk'ta basına açıklamalarda bulunan Nielsen, "Yarın bağımsızlık istemiyoruz. İyi bir temel istiyoruz" ifadelerini kullandı. Nielsen'in şimdi koalisyon hükümeti kurmak için diğer partiler ile görüşmeler yapması bekleniyor.

İKTİDAR PARTİLERİNİN OYU YÜZDE 66'DAN 36'YA DÜŞTÜ

Grönland'ın Danimarka'dan yavaş bir süreçle bağımsızlık kazanmasını savunan iktidar partisi Ataqatigiit ile hükümet ortağı Siumut, dün yapılan seçimde toplam yüzde 36 oy aldı. İki partinin 2021'de yapılan bir önceki seçimde aldıkları toplam oy, yüzde 66,1 olmuştu.

Inuit Ataqatigiit partisinden Başbakan Mute Egede, Facebook'tan yaptığı açıklamada, "Seçim sonucuna saygı duyuyoruz" diyerek koalisyon görüşmelerinde her türlü teklifi dinleyeceklerini söyledi. Seçime ilişkin açıklama yapan bağımsızlık yanlısı parti Naleraq'ın adayı Qupanuk Olsen, "Ben, kısa süre içinde kim olduğumuza, kendi dilimize daha çok dayalı bir hayat yaşamaya başlayacağımızı ve Danimarka'ya değil, kendimize dayalı düzenlemeler yapmaya başlayacağımıza çok güçlü bir inanç duyuyorum." dedi.

GRÖNLAND HALKI OLASI BAĞIMSIZLIK HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYOR?

1953'ten bu yana Danimarka toprağı olan Grönland'ın yüzölçümü Teksas'ın yaklaşık 3 katı büyüklüğünde, ancak 57 bin nüfusu bulunuyor. Ada, 1979'da meclis ilk kurulduğunda kısmen özerklik elde etse de Kopenhag, dışişleri, savunma ve para politikalarını kontrol ediyor; Danimarka, ekonomiye yılda 1 milyar doların altında katkı sağlıyor.

Grönland'daki yerel hükümet, 2009 yılında referandumla tam bağımsızlık ilan etme hakkı da dahil olmak üzere daha büyük bir özerkliğe ulaşmış olsa da büyük ölçüde Danimarka'nın ekonomik desteği olmadan yaşam standartlarının düşeceği endişesi sebebiyle ada henüz bağımsızlık kazanmış değil. Grönland aynı zamanda yüksek teknoloji sektöründe kullanılan nadir toprak mineralleri de dahil olmak üzere doğal kaynaklara da sahip.

Ocak ayında Grönland'da yapılan bir anket, adada yaşayanların çoğunun bağımsızlıktan yana olduğunu, ancak insanların bunun zamanlaması ve yaşam standartları üzerindeki olası etkileri konusunda ayrıştığını ortaya koymuştu. Benzer şekilde, Grönland'daki büyük altı siyasi partinin hepsi bağımsızlığı destekliyor olsa da bunun nasıl ve ne zaman olacağı konusunda partilerin arasında görüş ayrılıkları bulunuyor.

TRUMP'IN GRÖNDLAN'LA İLGİLİ AÇIKLAMALARI

Trump, ABD yönetimine yeniden gelmesinden bu yana Grönland'ı alma isteğini sık sık ifade ediyor. ABD lideri, 23 Aralık 2024'te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland'ın ülkesinin kontrolünde bulunması gerektiğine ilişkin söylemini yineleyerek adanın mülkiyeti ve kontrolüne sahip olmanın "mutlak zorunluluk" olduğunu savunmuştu. Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede ise "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz." açıklamasında bulunmuştu. Danimarka Krallığı çatısı altında bulunan Grönland, ülkeye 2 bin 900 kilometre uzaklıkta yer alıyor.