Avrupa'dan ABD'siz NATO'ya hazırlık
Trump'ın NATO tehditleri, Avrupa'yı harekete geçirdi. Avrupa, ABD'nin NATO'dan çekilmesine karşı savunmayı devralacak bir geçiş planı hazırlayacak. 5 ila 10 yıl sürecek bu süreçte, Avrupa harcamaları artıracak ve askeri gücünü büyütecek.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, NATO’ya yeterince mali destek vermemelerini bahane ederek Avrupa ülkelerine sırt çevirmesi, bu ülkeleri harekete geçirdi. Financial Times’ın haberine göre, NATO'nun Avrupalı üyeleri, kıtalarının savunmasında ABD'nin rolünü azaltacak ve ABD'siz bir NATO'yu sağlayacak bir plan üzerinde çalışıyor. Geçtiğimiz günlerde Trump yönetiminin, 75 yıldır ABD'li generallerin başını çektiği NATO Avrupa Müttefik Yüksek Komutanı (SACEUR) rolünden çekileceği iddia edilmişti. Karar ABD’nin, NATO’dan çekilme planının ilk adımı olarak yorumlanmıştı. Ordularını yönetmesi için yeni bir lider seçmek zorunda olan Avrupa ülkeleri, ABD’siz NATO için de harekete geçti.
LAHEY’DEKİ TOPLANTI ÖNCESİ GÖRÜŞÜLECEK
Trump’ın sık sık tekrarladığı, NATO'dan çekilme ya da ittifakı zayıflatma yönündeki tehditleri, Avrupa başkentlerinde ciddi endişeye neden oldu. İngiltere, Fransa, Almanya ve İskandinav bu alternatif arayışında öncü oldu. Habere göre, haziran ayında Lahey’de toplanacak NATO liderler zirvesi öncesi sunulması planlanan taslak, Avrupa'nın savunma harcamalarını artırmasına ve askeri kapasitesini geliştirmesine yönelik maddeler içerecek.
ABD’NİN YOKLUĞU GÜÇ KAYBI
Bu hususta ABD'nin odak noktasını Asya'ya kaydırmasına izin verecek bir devir süreci hedefleniyor. Ancak Avrupa ülkeleri, ABD’nin nükleer caydırıcılığı ve yüksek teknoloji kapasitesi olmadan güvenliğin sağlanamayacağını kabul ediyor. ABD’nin Avrupa’da 80 bin askeri, onlarca üsse yayılmış hava ve deniz gücü ve NATO içinde hayati rolü var. Bunun yanında ABD'nin nükleer kalkanı altında kalan Avrupa, olası rakiplerine kafa tutabilecek nükleer silah stokuna sahip değil.
HER AN ASKER ÇEKEBİLİR
Trump’ın göreve gelmesinden bu yana, Almanya, Fransa ve İngiltere savunma bütçelerini artırmaya başladı. Avrupa Birliği ise üye ülkeleri askeri yatırımları hızlandırmaları yönünde teşvik eden yeni girişimler başlattı. Avrupalı liderler, Trump’ın NATO’ya sadık kaldığına dair beyanlara rağmen, ABD’nin ani bir kararla askerlerini çekmesinden ya da bazı ortak görevlerden hızla çekilmesinden kaygı duyuyor. Gazeteye konuşan Avrupalı bir yetkili, "Amerikalılarla bir uzlaşıya varmanız gerekiyor. Ama böyle bir anlaşmaya varıp varamayacağınız dahi belirsiz. Ona bile sadık kalacaklarına güvenebilir misiniz?" dedi.
NATO’YU KORUMA KARARI
Bu kapsamda Avrupa askeri güçleri, NATO'da ABD'nin yerini alacak 5-10 yıllık bir plan üzerinde çalışıyor. Fransa ve İngiltere'nin öncülük ettiği görüşmelerde, Ukrayna’ya destek amacıyla "istekliler koalisyonu" kurulması konuşuluyor. Bu temaslarda ABD yer almıyor. NATO yetkililerine göre, ABD olmadan da NATO'yu korumak, sıfırdan yeni bir savunma sistemi kurmaktan daha mantıklı. İttifakın mevcut komuta yapısı, savunma planları ve kuralları, Avrupa güvenliği için hazır bir altyapı sunuyor. Chatham House araştırmacısı Marion Messmer, "Amerika çekilirse bazı unsurların yeniden inşa edilmesi gerekebilir. Ancak NATO halihazırda Avrupa’nın aşina olduğu bir yapı. Yeni bir sistem kurmak daha zor olur." dedi.
