Tarihe yardımcı bilim dalları nelerdir? Tarihin alt dalları ve anlamaları nelerdir?

Tarih, geçmişte yaşanmış olayların dönemin sosyal, siyasi ve ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak neden-sonuç çerçevesinde; yer ve zaman bildirerek inceleyen bilim dalıdır. Tarih, kaynaklardan ve belgelerden beslenen bir bilim olduğundan her türlü resim, heykel, mektup, şiir kitabe, arkeolojik kalıntı ve buluntu tarihi belge olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı tarih, diğer bilim dallarından beslenerek sonuca varmaktadır. Doğru belgeye, kaynağa ve tarihe ulaşmak için ise diğer bilim dallarından yardım alınması çok önemlidir. 

Tarihe Yardımcı Bilim Dalları Hangileridir?

1- Arkeoloji: Kazı bilimidir. Şehircilik tarihinde büyük öneme sahip olan arkeoloji, toprak ve su altında kalan geçmiş dönemlere ait antik kentlerin, şehirlerin ve yapıların gün yüzüne çıkarılmasını sağlamaktadır. 

2- Paleografya: Yazıları inceleyen bilim dalıdır. Eskiçağlardan günümüze ulaşan yazılı kaynakları incelemektedir. Anlaşma, mektup, şiir vs gibi belgeleri inceleyerek geçmişe ışık tutmaya çalışır.

3- Nümizmatik: Sikke, para, madalyonları inceleyen bilim dalıdır. Paraların hangi dönemde kime ait olduklarını inceleyerek medeniyetler hakkında bilgi edinmektedir. 

4- Filoloji: Dil bilimidir. Diller arasında ilişkileri inceler.

5- Antropoloji: İnsanı inceleyen bilim dalıdır. Arkeolojik kazılarda bulunan insan kemiklerini inceler. Bulunan insan kalıntılarının fiziksel özellikleri incelenerek toplumun genetik yapısı hakkında bilgi edinilir. 

6- Sosyoloji: Toplum bilimidir. Tarihte kültürler arası iletişimi, kültürlerin birbirine olan etkisi o günün değerlerine ve şartlarına göre incelenir.

7- Etnografya: Bir tolumun kültürü, gelenekleri ve göreneklerini inceler. Din, ritüel gibi oluşumları araştırmaktadır. 

8- Epigrafi: Taş ve mermer kitabelerin incelendiği bilim dalıdır. Genellikle yapılar üzerinde yer alan inşa, tamir kitabeleri incelenerek kime ait oldukları tespit edilmeye çalışılır. 

9- Kronoloji: Tarihi olayların tarihi sıralamasına göre inceleyen ve düzenleyen bilim dalıdır. 

10- Coğrafya: Olayların daha iyi anlaşılması için, tarihi olayın gerçekleştiği bölgenin coğrafi özelliklerini bilinmesi gerekir. Savaş, göç gibi olayların neden ve sonuçları incelenirken coğrafya biliminden yardım alınır.

11- Topomoni: Yer adları bilimidir. 

12- Kimya: Arkeolojik kazılarda elde edilen kalıntıların C14 metodu kullanılarak eserlerin yaşlarını tespit etmeye yardımcı olan bilim dalıdır. 

13- Heraldik: Bayrak, unvan, arma ve mühür gibi alametleri inceleyen bilim dalıdır.