Liselere Geçiş Sınavı'nda (LGS 2022) başarılı olma yöntemleri! Uzmanlardan ve birincilerden tavsiyeler
Ortaokul 8'inci sınıf kademesindeki bir milyonu aşkın öğrenci, bu hafta sonu (5 Haziran Pazar) Liselere Geçiş Sınavı'na (LGS 2022) girecek. Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yürütülen sınavda lise adayları, en iyi dereceleri elde etmek için rekabet edecek. Peki, geçtiğimiz yıllarda düzenlenen bu sınavı birincilikle tamamlayan şampiyonlar yeni adaylara hangi önerilerde bulundu? İşte, alanında uzman isimlerin yorumları ve LGS şampiyonlarının öğrencilere tavsiyeleri...
İlk olarak 2017-18 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan Liselere Geçiş Sınavı'nın (LGS) bu yıl beşincisi düzenlenecek. İki oturumdan düzenlenecek sınav, 5 Haziran Pazar günü yurt genelinde ve yurt dışındaki merkezlerde organize edilecek. Öğrencilere 90 soruyu cevaplaması için 155 dakika verilecek. Sınavın ilk oturumu saat 09.30'da, ikinci oturumu 11.30'da başlayacak. Bu sebeple, bir milyonu aşkın öğrenci sınava yönelik çalışmalarının dışında alanında uzman isimlerin ve daha önce bu sınavı şampiyonlukla tamamlamış kişilerin yorumlarını merak ediyor. İşte, Liselere Geçiş Sınavı'nda başarılı olma yöntemleri ve formülleri...
Londra Üniversitesi’nden Öğrencilere 10 Tavsiye
Londra Üniversitesi Oryantal ve Afrika Çalışmaları Okulu (SOAS University of London), sınav çağındaki öğrencilere yönelik bir liste yayınladı. Bu listede, sınavda başarılı olmanın taktikleri ve formülleri yer alıyor. İşte, Londra Üniversitesi’nin resmi internet adresinde yayınladığı 10 maddelik liste…
1. Bilmediğiniz Soruları Cevaplamayın
Sınav telaşına kapılan öğrenciler, süreyi de göz önünde bulundurarak bilmedikleri soruları da cevaplandırma girişiminde bulunabilir. LGS’de 3 yanlış 1 doğruyu götürdüğü için adayların bilmedikleri soruları boş bırakmaları kendileri için daha faydalı olacak.
2. Sorulan Soruyu İyi Kavrayın
Öğrencilerin deneme testlerinde ve sınavlarda en sık yaptıkları ikinci büyük hata, soruyu yanlış anlamlandırmak. Sorunun asıl cevabını bilmelerine karşın kendilerine sorulan sorudan ziyade; zihinlerindeki soruyu cevaplandırıyorlar. Adaylar, zihinlerindeki soruya odaklanmak yerine, sınavdaki soruyu anlamlandırmaya çalışabilir.
3. Süreyi Kontrol Edin
Sınav esnasında süreyi kontrol edebilmek ve buna odaklı planlamalar yapmak, öğrenciye fazladan zaman kazandırabilir. Bir soru hakkında dakikalarca düşünmektense, zihninizi dinlendirip tekrar sınava dönebilirsiniz.
4. Sınavlar, Ezbere Dayalı Değildir!
Ezber yapmak tabii ki de öğrenciye belirli noktalarda avantaj sağlar. Fakat sınav ortamında ezber kabiliyetinin üstesinden gelemeyeceği durumlar olabilir. Dil sınavına girmediğiniz sürece, en az ezber kadar işin uygulama kısmına da öncelik verin.
5. Çıkmış Soruları Çözün
Sorulardaki kalıpları kavrayabilmek, bir öğrenciye sınav esnasında hiç de küçümsenmeyecek kolaylık sağlamaktadır. Özellikle sınav atmosferini en iyi şekilde yaşayabilmek için sessiz bir ortamda çıkmış soruları veya örnek soruları çözebilirsiniz. Milli Eğitim Bakanlığı’nın örnek soru havuzuna erişebilmek için tıklayın.
6. Panik Yapmayın
Ne sınav esnasında ne de sınava çalışırken panik yapmayın. Panik ve telaş, sizi daha başarılı kılmayacağı gibi var olan bilgi-birikiminizi kullanmanıza engel olabilir. Özellikle sınava çalışırken, “Hiçbir şey yapamıyorum” korkularından uzaklaşmak için çalışma masanızı kısa süreliğine terk edebilirsiniz.
7. Nefes Alış-Verişinizi Kontrol Edin
İnsanın nefesini yönetebilmesi, sadece sınav esnasında değil; hayatın farklı noktalarında da işe yarayabilir. Sınav heyecanı, telaş ve korku gibi duygulardan kurtulabilmek için nefes alma-verme pratikleri yapabilirsiniz. En bilinen yöntem ise, insanın sadece aldığı nefese odaklanması ve kısa süreliğine kendini dış dünyaya kapatmasıdır.
8. Uykunuza Önem Verin
Zihin gelişiminin devamı, hafıza kabiliyetinin güçlenmesi ve size faydalı olabilecek çoğu hormonun salgılanması uyku esnasında gerçekleşmektedir. Sınav öncesinde ve sınav esnasında yorgunluk hissiyatına kapılmamak için iyi bir uyku çektiğinize emin olun. Bunun için kahve tüketimini en aza indirebilirsiniz.
9. Sınav Hakkında Konuşmayın
Etrafınızda sınava yönelik olumsuz düşüncelere sahip arkadaşlarınız olabilir. Bu durumun bazen bulaşıcı olabileceği dahi iddia ediliyor. Motivasyonunuzun zedelenmemesi için sınav öncesi ve sınav sonrasında farklı konulara yoğunlaşın. Özellikle “Şu soruyu ne yaptın?” şeklindeki konuşmalardan kaçının. Bir soruya herkes farklı cevaplar verebilir. Lakin her sorunun tek bir doğru cevabı vardır.
10. Sınavdan Sonra Kendinizi Ödüllendirin
Sınavı bitirir bitirmez kendinizi sınav atmosferinden uzaklaştırabilecek bir aktivite ile ödüllendirin. Bunu yapmak, geçmişe takılı kalmanızı engelleyecek; sınav stresinden kurtulmanızı sağlayacaktır.
Şampiyonların Gözünden LGS Sınavı
Hürriyet Gazetesi, 2019 ve 2020 LGS şampiyonlarından İrem Dönmez, Ahmet Ömer Erkenci, Sude Yılmaz; Ahmet Faruk Yurdakul ve İlayda Çavdar’la röportaj yaptı. Beş şampiyon, başarıya giden yolda kendi benimsedikleri taktikleri ve formülleri şu sözlerle paylaştı:
İrem Dönmez (2020 LGS Şampiyonu): Soruyu hızlı ve doğru anlamak zaman kazandırıyor. Bu da motivasyonunuzu arttırıyor. Tabii ki dikkatinizin dağıldığı anlar olacak. Ben böyle durumlarda 10-15 saniye mola verip, nefes alıp sınava geri döndüm.
Ahmet Ömer Erkenci (2019 LGS Şampiyonu): Ben son bir hafta MEB’in yayınladığı soruları çözmüştüm. Konu tekrarlarını da aksatmadım.
Sude Yılmaz (2020 LGS Şampiyonu): Son haftayı denemelere ayırmak ve sözel dersleri tekrar etmek yeterli olur. Kitapçıklar dağıtıldığı anda büyük bir heyecan duyacaksınız. O an sakin kalın, derin bir nefes alın ve soruları çözmeye başlayın.
Ahmet Faruk Yurdakul (2020 LGS Şampiyonu): Türkçe’den başlayıp sırayla gitmek zaman kontrolü açısından faydalı olur. Bir o dersten, bir o dersten çözmek aralardaki soruları gözden kaçırmanıza sebep olabilir.
İlayda Çavdar (2020 LGS Şampiyonu): Sınavdan önce sakin ve huzurlu bir gün geçirdim. Ayrıca tüm belgeleri kontrol ettim. Saat 21.30’da yattım ve şanslıyım ki hemen uyuyabildim. Size de buna benzer bir gün geçirmenizi tavsiye ederim.
Batuhan Yalçın (2020 LGS Şampiyonu): Sınava hazırlık sürecinde gördüğüm iki kritik nokta var. Birincisi, sınava girerken kendini hazır hissetmek çok önemli. Herkesin çalışma yöntemi ve yoğunluğu farklı. Kesinlikle bu işin bir standardı yok ve olmamalı da. İkinci tavsiyem de bu sınavın bilgi kısmı kadar psikolojik kısmı da var. Sınava hazırlanırken sevdiğiniz bazı şeylerden feragat etmek zorunda kalabilirsiniz ama size iyi gelen, mutlu hissettiren, rahatlatan aktivitelerden tamamen uzaklaşmamanızı veya böyle aktiviteler edinmemenizi öneririm.
Ömer Arda Aydın (2020 LGS Şampiyonu): LGS'yi kendilerine inanıp erken yola çıkan, disiplinle sürekli düzenli ve istikrarlı çalışan kazanır. Ben bu sınava üç yıl boyunca belli bir disiplinle düzenli ve sürekli olarak çalıştım. Amacım Köln Spor Akademisi'nde futbol okumaktı. O yüzden Almanca eğitim veren bir okul seçtim.
UZMANLARDAN, ÖĞRENCİLERE SINAVDAN ÖNCEKİ DÖNEM İÇİN TAVSİYELER
Hürriyet Gazetesi'nin 30 Mayıs Pazartesi günü tarihli "Lise Rehberi" ekine Profesör Doktor Zeynep Cihangir Çankaya ve Profesör Doktor Nuray Senemoğlu demeç verdi. İki isim de sınav öncesi süreçte öğrencilerin nelere dikkat etmeleri gerektiğini belirtti.
Ege Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Cihangir Çankaya'nın LGS arifesindeki öğrencilere tavsiyeleri şu şekilde:
(Kafa karışıklığı hali) Çalışma alışkanlıkları geliştirmek öğrenmeyi öğrenmek demektir. Herkes kendi öğrenme stiline ve mizacına bağlı olarak çalışma alışkanlıkları geliştirir. Görsel öğrenme stili ön planda olan biriyseniz renkli kalemler kullanmayı, yazarak çalışmayı seversiniz. İşitsel biriyseniz öğrendiklerinizi bir başkasına anlatarak tekrar yapmaktan hoşlanırsınız. Önemli olan nasıl daha iyi öğrendiğinizi fark etmenizdir.
(Uyarılmışlık) Verimli bir öğrenme için öncelikle hazır bulunma düzeyimiz yüksek olmalıdır. Karnımız çok aç ya da çok toksa, isteksizsek, çalışmak için bir amacımız yoksa öğrenme gerçekleşmez. Uyarılmış halimizin de orta düzeyde olması gerekir. Çok uykulu, bitkin, yorgunsak ya da çok kaygılı, panik haldeysek öğrenme yine gerçekleşmez. Öğrenme zinde ve enerjik olduğumuzda açık bir zihinle gerçekleşir.
(Tekrarın önemi) Kalıcı bir öğrenme aralıklı tekrarlarla, yapılan çalışmalarla mümkün olur. Sınava kadar kalan zamanda konu tekrarlarınızı her dersi kapsayacak biçimde planlayabilirsiniz. Her konuyu birkaç kez tekrarladığınızdan emin olun. Bunun için konu tekrar tablosu yapabilirsiniz.
(Dikkat dağınıklığı) Çalışmaya başladıktan kaç dakika sonra yorulduğunuzu, dikkatinizin ne zaman dağıldığını fark edip molalarınızı buna göre verin. Ama 10 dakika gibi kısa bir sürede dağılıyorsa o zaman bu süreyi uzatmaya çalışmanız gerekir.
(Hedef) Genel olarak hedefinizi ve sizi hedefinize götürecek yolları yazarak bir istek haritası oluşturabilirsiniz. Haritaya hedefinize giden yollarda ortaya çıkabilecek engelleri ve o engeller için çözümlerinizi de yazabilirsiniz.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Başkanı Profesör Doktor Nuray Senemoğlu ise, bir milyonu aşkın öğrenciye şu önerilerde bulundu:
(Beyin dostu öğrenme ortamı) Beyin keyif aldığı, ilgi duyduğu ortamda öğrenmeye yönelir. Öğrenciler bir ortama girdiği zaman öğrenmek için heveslenmeli. Beyin sıkıcı bir ortamda öğrenmekten geri durur. Bu nedenle beyin dostu ortamlarda ders çalışmak yararlı olacaktır. Bu bağlamda evdeki ders çalışma ortamı da önemli. Genelde çocuklar poster, müzik, renkli ve ışıklı objeler gibi dikkat dağıtacak unsurların bol olduğu odalarda çalışır, bu istediğimiz bir şey değildir.
(Materyal seçimi) Öğrenme ortamı kadar etkili olan bir önemli unsur da doğru materyallerin kullanımı. Tahtadan ya da kitaptan iki boyutlu şekilde öğrenmekten ise üç boyutlu öğrenme materyalleri daha faydalıdır. İki boyut çocuk için anlam taşımaz. Çocukları araştırmaya ve incelemeye yönelten materyaller onların öğrenme sürecini kolaylaştıracaktır.
(Akran) Okulda öğrenme zayıfsa bir öğrenci tek başına dersi tam anlamıyla kavrayamaz. Bu konuda mutlaka bir yetişkinin ya da iyi bilen bir akranın rehberliğine ihtiyaç vardır. Akrandan rehberlik almak, farklı bir öğrenme stratejisini öğreteceği için yararlı olur.
SINAV SIRASINDA NELER YAPILMALI?
Bilindiği üzere Liselere Geçiş Sınavı iki oturum halinde yapılacak. İlk oturumda sözel alandan, ikinci oturumda da sayısal alandan sorular sorulacak. Bu nedenle, öğrencilerin iki oturumda da moral-motivasyonlarını yüksek tutmaları gerekiyor. Profesör Doktor Naciye Aksoy ve Profesör Doktor Erten Gökçe, sınav anında öğrencilere birtakım önerilerde bulundu.
Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Doktor Naciye Aksoy şu şekilde konuştu:
Bu süreç sınav öncesinden başlıyor. İyi dinlenmek önemli. Sınav öncesi protein ağırlıklı, tok tutacak besinleri tüketmiş olarak sınav saonlarına gidin. Rahat bir kıyafetle gidip sıraya oturduktan sonra da derin bir nefes alarak sorulara başlayın.
Sınavda önce bildiğiniz soruları çözün. Eğer dikkatiniz dağılırsa birkaç dakika gözlerinizi kapatın. Diğer adayların ne yaptıklarıyla ilgilenmeyin. Başka adaylar erken çıkıyor diye telaş etmeyip sınavınıza odaklanın. Su içmek de odaklanmayı arttırmak açısından önemli.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Temel Eğitim Bölüm Başkanı Profesör Doktor Erten Gökçe ise, sınava girecek öğrencilere şu tavsiyelerde bulundu:
Sınava en iyi olduğunuz derslerden başlayın. Sakin ve özgüvenli olun. Yapamadığınız soruya takılıp kalmayın. Sınav başladıktan ve birkaç soru yaptıktan sonra heyecan duygusu azalacak.
O yüzden birkaç soru sonra heyecanınızın azalacağını bilerek endişe etmeyin. Kesin olarak cevabından emin olmadığınız sorular için kendinize zaman bırakın. Mutlaka geri dönüp kontrol edin. Kaydırmayı önlemek için ise her sorudan sonra optik forma hemen cevabı işaretleyin. Paniğe kapılmamaya çalışın.
EBEVEYNLER NE YAPMALI?
En az öğrenciler kadar LGS döneminde ebeveynlere de büyük bir rol düşüyor. Profesör Doktor Baki Duy ile Profesör Doktor Diğdem Siyez, ebeveynlerin bu süreçte nasıl bir görev üstlenmesi gerektiğinden bahsetti.
Anadolu Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Doktor Baki Duy, ebeveynlere hitaben şu maddelerin altını çizdi:
('Sana güveniyorum' sözü) Çocuğuna güven duygusu aşılamanın, onu güçlü kılacağına inanan aileler de birtakım yanlışlara düşüyor. 'Biz senin sınavda başarı elde edeceğine inanıyoruz, sana güveniyoruz' sözü masum gibi görünüyor ama aslında motive etmek yerine çocuğu baskı altına alıyor. Bu cümleyi duyan çocuk 'Anne-babamın güvenini boşa çıkarmamalıyım' diye düşünerek ailesini hayal kırıklığına uğratmamak için kaygıya sürükleniyor."
(Tanımak) Hedef belirlerken çocuğun kapasitesi önemli. Mevcut notları ve deneme sınavlarındaki durumu bize bilgi verir. İlk önce çocuğun hangi alanlarda daha yeterli olduğuna bakmak gerekir. İkincisi ise çocuğun özellikleri. Eğer çocuğunuzun rekabetçi bir kişiliği varsa fen lisesine gitmek ona iyi gelebilir ama rekabetçi ortamlardan hoşlanmıyorsa o zaman bu okul onu pek de mutlu etmeyecektir.
(Karar) Hedef belirlerken çocukla konuşmak lazım. Ona 'Şu okula gideceksin' yerine 'Bu okula gitmeni isterim çünkü bu okul sana önemli olanaklar sunabilir' demek daha doğru. Şantaj yapmak ve tehditse çok yanlış. Çocuk adına karar alınmamalı çünkü hayat onun hayatı.
(Ödüllendirmek) Çocuk iyi bir hazırlık dönemi geçirdiyse ödülünü sınav öncesinde vermek iyi olacaktır. Çocuğa sınavdaki başarısızlığın her şeyin sonu olmadığını ve çabanın önemini öğretmek gerekli. Başarıdansa çabanın ödüllendirilmesi çocukta sürdürülebilir ve istikrarlı başarının da yolunu açar.
Dokuz Eylül Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Doktor Diğdem Siyez de ebeveynlere şu tavsiyelerde bulundu:
(Komşu çocuğu) Komşunun çocuğunu örnek göstermektense önce çocuğu sağduyuyla dinlemek ve ne istediğini öğrenmek gerekiyor. Bu noktada çocuklara iyi okullara gitmenin artıları anlatılmalı.
(Plan) Bu yaştaki çocuklar, çok uzun vadeli plan yapma becerisine bilişsel olarak sahip değiller. Ancak ilgi alanlarını ve yeteneklerini gösterebilecekleri yaştalar. Çocuğu doğru tanımanın yolu gözlemlemek kadar çocukla konuşmaktan geçiyor. Planlarını ona sormak, okulları onun araştırmasına izin vermek, kendinden büyük sınıflardakilerle konuşup bilgi edinmesini desteklemek bu noktada motivasyon arttıran bir unsur oluyor.
(Baskı) Aileler sınav başarısı üzerinden değerlendirme yapmaktan uzaklaştığında sınav dönemi çocuklar için daha rahat geçiyor. Diğer türlü baskı altında eziliyorlar ve ebeveyn beklentisi başarıyı da engelleyen bir faktör oluyor.
LGS'YE YÖNELİK ÖNEMLİ BİLGİLER
Liselere Geçiş Sınavı'nın (LGS 2022) kılavuzu Milli Eğitim Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde yayınlanmıştı. Bu kılavuza göre, adayların sınava giderken yanlarında götürmeleri gereken belgeler ve sınav saati öğrenildi.
MEB'in belirlediği sınav merkezlerinde LGS'nin birinci oturumu sabah saat 09.30'da, ikinci oturumu 11.30'da yapılacak. Öğrenciler, sınavın ilk 30 dakikası ve son 15 dakikasında binadan çıkamayacak. Ayrıca, sınav saatlerinden en az bir saat önce yerleşkede olmaları tavsiye ediliyor.
Bunun dışında, adayların sınava giderken yanlarında Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartlarını götürmeleri gerekiyor. Kimlik kartı olmayanlar, nüfus cüzdanı veya pasaportu da kullanabilir. Bu belgeler dışındaki hiçbir kart, kimlik yerine geçmez. Kimliği olmayan yabancı uyruklu adayların da, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından mühürlü kimlik belgesi alması şart.
BU HATALARDAN KAÇININ!
Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, Sabah Gazetesi'ne verdiği demeçte sınavda yapılabilecek olası hatalara değinerek öğrencilerin dikkatli olması yönünde telkinde bulundu. Ünsal'ın altını çizdiği maddeler şu şekilde:
Sınav anında kullanacağınız evrakları, araç ve gereçleri sınav salonuna gitmeden önce hazırlayın.
Okula mutlaka sınavın başlama saatinden önce gidin. Son dakikaya bırakmayın.
Sınav sabahı okula kalabalık bir aile grubuyla gitmeyin.
Kalın fontla yazılmış ya da altı çizili sözcükleri daha dikkatli okuyun.
Zaman alacak sorularla inatlaşmayın. İlk turda tüm kolay soruları cevaplayın, zor soruları sınavın sonuna bırakın.
Optik forma cevapları kodlama işini son dakikaya bırakmayın.