YKS 2022'ye bir hafta kaldı! Klinik Psikolog Avar'dan öğrencilere uyarı: "Sınav anında..."

12 yıllık Eğitim-Öğretim emeklerinin karşılığını iyi bir Üniversiteyle taçlandırmak isteyen yüz binlerce öğrenci, 18 Haziran'da Yükseköğretim Kurumları Sınavına (YKS 2022) girecek. Üç farklı oturum halinde yapılacak sınavın ilk etabı Cumartesi günü Temel Yeterlilik Testi (TYT) ile başlıyor. Pazar günü de Alan Yeterlilik Testi (AYT) ve Yabancı Dil Testinin (YDT) oturumları düzenlenecek.

Her oturum Üniversite seçiminde son derece kritik öneme sahip. TYT, genel puanın yüzde 40'ını; AYT ve YDT'de yüzde 60'ını oluşturacak. Sınav anında yaşanabilecek herhangi bir gerilim, baş ağrısı, mide bulantısı veya normalin üstünde seyreden heyecan, olumsuz sonuçlara yol açabilir.

Optik formda kaydırma yapılması bu duruma iyi bir örnek olarak verilebilir. Şefkat Okulları'ndan Klinik Psikolog Zehra Avar, Haber7.com'a yaptığı açıklamada; sınav anında yaşanabilecek olumsuz durumların sebeplerini anlatıp; son bir haftalık sürecin nasıl değerlendirilmesi gerektiğini değerlendirdi. İşte, Zehra Avar'ın açıklamalarından satır başlıkları...

SINAVA SON BİR HAFTA KALA NE YAPILMALI?

Bu bir haftalık süre boyunca kişinin kendisini sınava her açıdan hazırlaması gerekiyor. Çünkü sene başından beri maratonla bu döneme geldiler. Akademik anlamda ufak tefek aksaklıkların toparlanabileceği bir dönemdeyiz.

Bir de buna ek olarak artık rutinlerin oluşturulması gerekiyor. Yani, akademik anlamda dediğimiz aksaklıklar deneme çözerek eksik konuları bu süre zarfında saptayıp bunlar üzerine bir performans sergileyebilirler.

Hem TYT hem de AYT sınavının saati ve süresi sabit. Bu anlamda da kişinin biyolojik olarak da sınava hazır olması çok önemli. Var olan eksiklerini deneme çözerek kapatabilirler. Bir yandan da uyku saatlerine ve beslenme rutinlerine artık dikkat etmeleri gerekiyor.

Üniversite hayali kuran öğrenciler dikkat! Uzman isimden uyarı var: YKS 2022’den bir gün önce…

Uykunun önemi asla yadsınamaz. Beslenme dediğimiz şey de, bu dönemlerde bedenlerini yormayacak, sindirim sistemlerini zora sokmayacak şekilde kahvaltılarını ve öğünlerini yapmaları olacaktır. Bu durumun sınavdaki başarıyı kesinlikle olumlu etkileyeceğini söyleyebiliriz.

SINAV KORKUSU

Sınav korkusu ve kaygısı dediğimiz şeyi doğru tanımlamamız gerekiyor. Bu sınav oldukça önemli. O yüzden kişinin kaygılanması kadar doğal bir şey yok. Öğrencinin sınava hazırlanırken de, sınav anında da sıfır kaygı içerisinde olmasını beklemiyoruz. Sıfır kaygı, kaygısızlığı da beraberinde getireceği için sınava verilen önemin azalmasına sebep olacaktır.

Orta seviye ve altındaki kaygıyı faydalı bulduğumuz bir durum var. Çünkü kişinin güdülenmesini sağlıyor. Kaygı da bir çeşit sinyal. Ama bir grup da var ki gerçekten yüksek seviyede kaygı hissediyor.

YKS 2022 soru dağılımı ve konular! TY, AYT ve YDT...

Bu öğrencilerin hepsi ortak bir sınava giriyor. Değil mi? Soru belli, süre belli. Neden kişiden kişiye göre kaygı seviyesi farklılaşıyor? Burada iki tane etmen var. Bunlardan bir tanesi, orta seviyenin üzerindeki kaygıya sahip gençlerin daha sonuç odaklı kişilerden oluştuğu. Orta seviye ve altındaki gençlerin de tabii ki sonucu önemsedikleri ama kontrol edebilecekleri süreçle daha çok ilgilendikleri saptanıyor.

Bu kalan yedi günde de sınav anında da bizim süreçte olmamız kurtarıcı olacaktır. “Ben bu yedi günde neler yapabilirim? Eksiklerimi nasıl kapatabilirim?” şeklindeki sorularla süreç içerisinde yolculuk yaparak kontrolün kendilerinde olduklarının farkına varacaklar.

Bir de tabii ki çevresel etmenler var. Bu çocuklar bir ailenin, bir toplumun ferdi. Bunlardan beklenen başarılar var. Bu anlamda da hem ebeveynlerin çocuklardan bekledikleri hem de çocukların ebeveynleriyle doğru bir iletişim standardı oluşturmasının faydalı olabileceğini söyleyebilirim. Ne sonuç gelirse gelsin, ebeveynin çocuğuna onu değerli olduğunu hissettirmesi bu kaygıyla baş etmelerinde yardımcı olacaktır.

UNUTKANLIK HİSSİ

Unutkanlıkla ilgili şunu söyleyebiliriz aslında, yani öncelikle kaygıyla olan kısmı dengelemek çok önemli. Kişi kaygılandığı zaman vücudunda ortak belirtiler oluşur. Yani, bazı insanlar kaygılandıkları zaman başı ağrır, bazı insanların karnı ağrır. Bu anlamda, öğrencilerin sınav öncesi ve sınav binasına girdikleri anda da bu tarz semptomları yaşayabilme ihtimalini kabul etmesi gerekiyor.

“Hiç kaygılanmayayım. Vücudumda hiçbir tepkime olmasın. Sınav anında bütün formüller aklıma gelsin” şeklinde yüksek bir beklentiyle sınava girdiğimiz zaman zihin bir anda eksikleri taramaya başlayacaktır. “Neler yolunda gitmiyor?” diye taramaya başladığında mutlaka bir aksaklık buluruz.

Biz kaygılandığımız zaman sempatik sistemimiz devreye giriyor. Yani vücut alarm veriyor. Ama şöyle bir güzel yanı da var ki, biz hiçbir şey yapmasak da vücudumuzdaki parasempatik sistem devreye girip bizi yatıştırmaya başlıyor. Yani, kronometre tutalım, o kaygının uzun süre devam etmesi mümkün değil.

Sınav anında da bir unutkanlık durumu oldu diyelim. Zamanı verimli kullanmanın çok önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Burada her soruya, özellikle branşlar arası sürelerde farklılıklar olabilir tabii ki ama az çok hangi soruyla ne kadar ilgileneceğine baştan karar vermiş olması gerekiyor öğrencinin.

OPTİK FORMDA KAYDIRMA FAKTÖRÜ

Sınav anında yeni bir sistem asla denenmemeli. Her öğrenci branşları hangi sırayla çözeceğine önceden karar vermiş olmalı. Yani sınav anında taktik, teknik değiştirmek hem stresi tetikleyebileceği için zaman yönetiminde problem oluşturacaktır.

Sağlıklı optik kodlama aslında ikiye ayrılıyor. Bazı öğrenciler sorudan soruya kodlama yapıyor. Bazı öğrenciler de sayfayı tamamlayıp kodlamayı sağlıklı buluyor. Ben de bu ikincisini dikkatin dağılmaması için daha faydalı buluyorum.

Bir anlamda akışın içerisindeyken optik forma yöneldiğinde kişi bir sınavda olduğunu tekrar hatırlıyor. O yüzden soruların içerisinde yol alırsa eğer dikkatinin yüksek seviyede olmasından kaynaklı sürecin daha sağlıklı ilerleyebileceğini söyleyebilirim. En sona bırakmayı sağlıklı bulmuyoruz.

PARAGRAF SORULARI NASIL ÇÖZÜLMELİ?

Öğrencilerin korkulu rüyası olan uzun soru olayı var. Yani paragrafın korkutucu gelmesinin sebebi uzun olması. Özellikle bir tık okuma alışkanlığı az olan, bu zamana kadar kitap okuma alışkanlığı kazanamamış olan öğrencilerin bir anda bu kadar uzun sorularla karşılaşması tehlikeli geliyor onlara. Bu sebeple uzun soruların olacağını baştan kabul etmemiz gerekiyor.

Bazen uzun soruların içerisinde cevaplar net bir şekilde yer alıyor. Bilgiden çok okuduğunu anlama dediğimiz soru dağarcığını içerdiği için paragrafların tamamını ve şıkların da tamamını okumaları gerekiyor. Yani herhangi bir şıkkı süre kaygısıyla atlamamalılar. “A şıkkı daha mantıklı geliyor” deyip diğer şıkları atlamamalılar. Çünkü sınav sonuçları açıklandığında E şıkkının da mantıklı olduğunu görebilirler.

Bu anlamda paragrafın önceleyeceğimiz şey, “Sorunun uzunluğu seni endişelendirmesin. Sorunun tamamını oku. Tüm şıklarla ilgilen” olmalı. Paragraf çözmenin “soru kökü” okuma şeklinde bir tekniği de vardır. Yani paragrafta benden ne istediğini bilirsen, yukarıda o sorunun cevabını arayacaksın. Bu da paragraftaki zaman yönetimini kolaylaştıran şeylerden bir tanesi.

SINAVIN SON BÖLÜMÜ NASIL GEÇİRİLMELİ?

Öğrenci, optiği doğru kodladığına emin olmalı. Var olan boş sorular olsa bile sınavın totali optik üzerinden değerlendirileceği için optik formun incelenmesini öneriyoruz.

Eğer son bölümde bir süre artmışsa kısa bir göz gezdirerek, branşların branşlara kodlandığını; sorular arasında herhangi bir kaydırma yapılmadığını teyit etmeleri gerekiyor. Sınavın son anında gelen sakinleşmeyle, boş bıraktıkları soruları yapabilme oranları artıyor. Çünkü bu evrede bilgiyi devreye sokma ihtimalleri artıyor.