İronik ne demek? TDK sözlüğüne göre İronik nedir ve nerelerde kullanılır?

İnternet üzerinde kullanıcılar İronik kelimesinin TDK’deki karşılığını ve anlamını merak ediyor. Günlük konuşma dilinde ve yazılı metinlerde karşımıza çıkan kelimenin iki anlamı bulunuyor. Edebi metinlerde ve konuşma dilinde yaygın olarak kullanılan kelime özellikle yaşanan bir konuyu açıklık getirirken ve değerlendirirken kullanıcıların daha güçlü ifadelerle kendini aktarmasında yardımcı oluyor. Peki ironik kelimesi hangi anlama geliyor? İronik nedir? İşte İronik TDK kelime anlamı…

İRONİK NE DEMEK?

İronik kelimesi denildiğinde 2 farklı anlam üzerinden bu kelimeyi değerlendirebiliriz. TDK’da İronik kelimesinin ilk anlamı “gülmece” olarak tanımlanıyor. İkinci anlamda ise herhangi bir olayın  veya bir durumun gözüktüğünden veya olması gerektiğinden farklı şekillerde sonuçlanması anlamı taşıyor. İronik kelimesi tek olarak kullanıldığında kullanıcılarda kafa karışıklığına sebep olabiliyor. İroni söylenenin tam tersinin kastedildiği ifadedir. Örnek vermek gerekirse çocukları için  market alışverişine çıkan bir ailenin çocuğunun ihtiyacını unutarak  yaptığı market alışverişi ironik olarak tanımlanabilir. Çünkü çocuğunuzun ihtiyacına yönelik  market alışverişine çıkmaya karar verdiniz ama amacınızdan saptınız ve almak istediğiniz şey dışında alışveriş yaptınız.

İRONİ ÇEŞİTLERİ: SÖZEL DURUMSAL VE DRAMATİK İRONİ

SÖZEL İRONİ ÖRNEĞİ

Türk Dil Kurumu’nda yer alan tanımında olduğu gibi bir sözün tersini kastederek onunla alay etmek ironidir. Örneğin iş yerine gelmek için oldukça özenmiş, saçlarını taramış, kıyafetlerini ütülemiş birine” Bugün çok kötü gözüküyorsun” demek durumu sözel ironi ile anlatmaktadır.

DURUM İRONİ ÖRNEĞİ

Bir durum, beklenenden farklı gelişir ve sonuçlanırsa durumsal ironi olabilir. Yukarıda bahsettiğimiz market alışverişinde çocuğunuzun ihtiyacını unutarak diğer malzemelerin alışverişine odaklanmak bir durum ironisi örneğidir.

DRAMATİK İRONİ ÖRNEĞİ

Dramatik ironi daha çok edebiyatta ve tiyatroda kullanılır. İzleyicilerin bildiği ancak karakterin bilmediği durumlarda “Dramatik İroni” ifadesi kullanılır.

İRONİK ANLATIM NEDİR?

Bir durum karşısında gerçek olanla algılanan, anlatılanla anlatılmak istenen, söylenen ile söylenmesi amaçlanan arasındaki fark ironidir. İronik anlatım kişiler ve olaylar karşısında yapılabilir. İronik anlatım söz sanatları çeşitlerinden birisi olarak kabul edilir. Günlük hayatta yapmaya çalıştığımız İroni başarılı yapılmadığı takdirde “iğneleme olarak algılanabilir.  Özellikle ciddi durumlarda ironi yapılmamaya dikkat edilir. İroni yapılacak yer ve zamanlama iyi seçilmelidir.

İRONİK CÜMLE ÖRNEKLERİ

Gün boyu hiçbir şey yemeyen birisine “ Bu gün biraz daha az yemek yiyebilirsin, çok yemek yedin” demek,

İş yerine geç kalan bir iş arkadaşına “ Çok erken işe  gelmişsin” demek.

Günlük hayatta asık suratla dolaşan birisine “ Çok mutlu gözüküyorsun, çok keyiflisin galiba” demek. 

Yüksek sesle konuşan veya telefonla konuşan kişiye “ Henüz Henüz kulaklarımın zarı patlamadı, biraz daha bağırabilirsin” demek

Buluşmak için sözleştiğinizde geç kalan arkadaşınıza “  Ne kadar da dakiksin!” demek

Annesinin sözünü dinlemeyen çoçuğa “ Her zamanki gibi çok usluydun” demek