HZ. Ömer (Ra) kimdir? | Hz. Ömer’in hayatı, halifelik dönemi ve vefatı!

İslam’ın ikinci halifesi Hz. Ömer (r.a.) Fil Vakasından on üç sene sonra Mekke’de doğmuştur.  Hz. Ömer Kureyş Kabilesinin Benû Adiyy kolundan mensuptur. Büyük atası Ka’b ibn-i Lüey’de Peygamber Efendimiz ’in temiz soyları birleşir. Yine Hz. Ömer’in kendisinden rivayet edildiği üzere, Büyük Ficar savaşından dört yıl sonra dünyaya gelmiştir. Bu durumda, Peygamber Efendimiz ’den 10 küsur yaş küçük olmaktadır. 

HZ. ÖMER’İN ÇOCUKLUĞU VE İSLAMLA ŞEREFLENMESİ

Hz. Ömer çocukluğunda, babasına ait sürülere çobanlık yapıp, sonra da ticaretle meşgul olmuştur. Suriye taraflarına giden ticaret kervanlarına iştirak ettiği biliniyor. Cahiliye döneminde, şehrin eşrafı arasında yer alır ve Mekke Şehir Devleti’nin elçilik vazifesini ifa ederdi. Bir savaş hâli olduğu zaman Ömer (r.a.) elçi olarak gönderilir, sonra da verdiği bilgilere ve ileri sürdüğü görüşlere göre vaziyet alınırdı. Kabileler arasında çıkan ihtilafların çözümünde büyük tesiri olur, verdiği kararlara itimat edilirdi. İmanla şereflenmeden evvel Müslümanlara pek çok eziyette bulundu. Güç ve kuvvetiyle meşhur olduğundan, onun iman etmesi Müslümanlara büyük bir kuvvet kazandırdı.

Hz. Ömer İslâm ile şereflendiği gün bütün Müslümanlar Kâbe’ye giderek ilk defa açıktan namaz kıldılar. Ömer (r.a.) Müslüman olduktan sonra devamlı Allah Resulünün yanında bulundu, O’ndan hiç ayrılmadı ve İslâm için elinden gelen her şeyi yaptı. Kâfirlerle mücadele etti, pek çok meşakkat ve eziyetlere maruz kaldı. Medine’ye hicret edince, şehir merkezine 3 km. uzaklıkta bulunan Kuba’ya yerleşti. Hz. Ebubekir’den sonra Allah Resul’ünün en büyük yardımcısı oldu. Efendimiz ’in katıldığı bütün savaşlarda bulundu. Peygamber Efendimiz mühim kararlar alacağı zaman Ömer (r.a.) ile de istişare ederdi. Kızı Hafsa validemizi Efendimiz ile evlendirerek Peygamber Efendimiz ‘in kayınpederi olma şerefine erdi. Efendimizi o kadar derin bir muhabbetle severdi ki, O’nun vefat ettiğini duyunca büyük bir şoka girdi, kılıcını çekerek, “Peygamber Efendimiz öldü” diyenlerin kafasını koparacağını söyledi. Peygamber Efendimiz ‘in vefatı üzerine zuhur eden karışıklığı, Hz. Ebubekir’in kısa zamanda halife seçilmesini sağlayarak büyük bir dirayetle önledi. Hilâfeti müddetince Hz. Ebubekir’in en büyük yardımcısı oldu.

İKİNCİ HALİFE HZ. ÖMER’İN (R.A.) DEVLET İDARESİ

Ömer (r.a.), devlet idaresinde mühim yenilikler yaptı, pek çok ilke imza attı. İdari, adlî, mali ve askerî teşkilâtlar kurdu. Onun devrinde yeni fetihlerle İslâm devletinin hudutları genişlemiş, zaferlerden elde edilen ganimetlerle devlet hazinesi dolup taşmıştı. Bunun üzerine Ömer (r.a.), İslâm’a hizmetlerini göz önünde bulundurarak Müslümanlara maaş bağlamaya karar verdi. Hz. Ömer’in Müslümanlara bağladığı bu maaş, senelik tahsisat şeklindeydi. İlk olarak askerlerin kayıtlarını tutturduğu, ganimet gelirlerinin dağıtımını kaydettirdiği “Divan” teşkilatını kurdu. Divan defterinin başına da derece derece Efendimiz ‘in akrabalarını ve şanlı Bedir Ashabının isimlerini yazdı.

Kaza (mahkeme işlerini) bir düzene koymak için valilerden ayrı ve bağımsız çalışan kadılar tayin etti. Ömer (r.a.) şehirlere tayin ettiği valilerin İslâm’ı yayma ve güzelce öğretme faaliyetleriyle iktifa etmiyordu. Bilâkis onları, Medine’den gönderdiği âlimlerle destekliyordu. Bu âlimlerle muhtelif tavsiye ve mektuplar da gönderiyordu. 

HİCRİ TAKVİM NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Fethedilen bölgelerde okullar açtı, buralara müderrisler tayin ederek Kur’an-ı Kerim’in okunup anlaşılmasına ve onunla amel edilmesine gayret etti. İslâm’ın, Müslüman olan insanlara öğretilmesi ve tebliğ çalışmalarının yürütülmesi için sahabîlerden ve diğer âlimlerden istifade etti ve onları değişik bölgelere gönderdi. Kur’an, Hadis ve Fıkıh öğretimi ile uğraşan bu âlimlere maaş bağladı. Devletin her tarafında camiler inşa ettirdi. Onun zamanında dört bin adet cami yapıldığı rivayet edilir. Hz. Ömer (r.a.): “Hicret, hak ile bâtılı ayırdı” diyerek hicreti takvim başlangıcı yaptı. Ali ve Osman (r.a) Hazretlerinin işareti ile Muharrem ayını sene başı olarak tayin etti. 

HZ. ÖMER (R.A.) DÖNEMİNDEKİ İLKLER

İlk defa ‘Müminlerin Emiri’ diye isimlendirilen odur.

Teravih Namazı cemaatle kılınmaya ilk defa onun zamanında başladı.

Kur’an’ın iki kapak arasına toplanıp yazılmasını ilk defa o teklif etti ve bu tahakkuk edinceye kadar ısrarla üzerinde durdu.

Zimmîlere ilk defa alâmet taktıran odur.

İlk defa yazılı kararlar alan odur.

Kumandan ve valilerle ilk defa toplantı yapan odur.

İlk defa İslâm devletine ait para bastıran odur…

Bunun gibi daha pek çok ilke imza atmıştır.

Ömer (r.a.), köleliğe karşı şiddetli bir mücadele verdi. 

Ömer (r.a.), memurlarının, hastalanan köleleri ziyaret etmediklerini anladığında onları vazifeden azlederdi. Kendisi de her cumartesi Medine’nin kenar semtlerine gider, herhangi bir köleyi gücü yetmeyeceği bir işte çalışırken görürse, bu işi ondan alırdı.

HZ. ÖMER (R.A.) NASIL VEFAT ETTİ?

Ömer (r.a.) hicretin 24. senesinde Zerdüşt bir köle olan Ebû Lü’lü tarafından şehit edildi ve Efendimiz ‘in ayakları dibine defnedildi. Enes (r.a) şöyle der: “Efendimiz altmış üç yaşında vefat etti. Ebubekir (r.a.) de altmış üç yaşında vefat etti, Ömer (r.a.) de altmış üç yaşında vefat etti.”

HZ. ÖMER’İN (R.A.) KABRİ NEREDE?

Hz. Ömer’in (r.a.) kabri Peygamber Efendimizin Medine’de vefat ettikten sonra ebedi istirahat çekildiği Ravza-i Mutahhara’nın yanında bulunmaktadır.