2. Göktürk devletinin tarihi | Kutluk devleti en parlak dönemi, hükümdarları ve yıkılışı

Türk tarihi ne bakıldığında adını sıklıkla duyduğumuz II. Göktürk Devleti (Kutluk Devleti) 639 yılında Kürşat ve arkadaşları isyan etmesi ile tarihe ilk bağımsızlık ayaklanması olarak geçmiştir. 682 de ise Kutluk Kağan isyan ederek II. Göktürk (Kutluk) devleti merkezi Ötüken de kurulmuştur. Devletin hükümdarı olan Kutluk Kağan tahta ilteriş unvanıyla çıkmıştır. Devletin en öneli hükümdarı Bilge Kağan öldükten sonra devlet zayıflamaya başlamış ve Uygur, Basmil ve Karluk Boyları ayaklanmış ve 744 yılında yıkılmıştır. Peki II. Göktürk devletinin en parlak dönemi hangi hükümdar zamanında olmuştur. Hükümdarları kim? İşte detaylar...

II. GÖKTÜRK DEVLETİNİN HÜKÜMDARLARI

II. Göktürk Devleti 680 - 744 yılları arasında tahta çıkan hükümdarlar ve yılları aşağıda belirtildiği gibidir.

1. Kutluk Kağan (680-691)

2. Kapgan Kağan (691-716)

3. İnal Kağan (716)

4. Bilge Kağan (716-734)

5. Yollyg-Tegin Izhan-Kağan (734-39)

6. Bilge Kutluk Tengri-Kağan (739-41)

7. Siuan Kağan (741)

8. Il-Itmysh Bilge-Kağan (741-42)

9. Ozmyş (Ozmış) Kağan (742-43)

10. Bomei-Tegin Kağan (743-45)

II. GÖKTÜRK DEVLETİNİN EN PARLAK DÖNEMİ NE ZAMAN?

II. Göktürk Devleti'nin en parlak dönemi Bilge Kağan döneminde yaşanmıştır. Kapgan Kağanın oğlu İnal Kağan'ın tahttan indiren Bilge Kağan  kardeşi Kül Tiğin ile birlikte tahta çıkmıştır. Kültiğin devletin batı kısmını yönetmiştir.

Ayrıca Bilge Kağan 720 yılında Çin ile Şantan Savaşını kazanarak Çin'i vergiye başlamıştır.

II. GÖKTÜRK DEVLETİNİN  YIKILIŞI

Bilge Kağan, Kültigin ve Vezir Tonyukuk un sırayla vefat etmesi ile birlikte II. Göktürk Devleti gücünü yitirmeye başladı ve durumu fırsat bilen Uygurlar, Karluklar, Basmiller saldırısı ile II. Kök Türk Devleti 744 yılında yıkıldı.

ORHUN YAZITLARININ TÜRK TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ 

Tarihte Türk isminin ilk kez yazılı olarak kaydedildiği Orhun Abideleri, II. Göktürk Devleti döneminde dikilmiştir. Türk tarihinin bilinen ilk yazılı belgesi olan Orhun Abideleri, Türk tarihi ve edebiyatı bakımından çok önemlidir. Orhun abideleri, Türklerin yaşam tarzı, siyaset anlayışı, yönetim biçimi ve hayata bakışını birinci el kaynaktan direkt olarak günümüze ulaştırmaktadır. 720-738 yıllarını kapsayan Türk milletinin ilk edebi abidesi olan Orhun Yazıtlar, Bilge Kağan, Kül Tügin ve Vezir Tonyukuk adını dikilmiştir.