Suriye'nin kalbi Emevi Cami! İşte önemi ve sebebi...

“Ulu cami geleneğinin başladığı eserlerden bir tanesidir”

Emevi Camii hakkında konuşan Tarihçi Zafer Bilgi, “Emeviyye Camii, Bilad-ı Şam diye Osmanlı döneminde de anılan geniş bölgenin merkezi noktasında bulunan bir mabed. Külliyenin baş kısmında büyük bir camii şerif olarak göze çarpmaktadır. Bilad-ı Şam ise Lübnan, Filistin, Suriye ve o civardaki yerin adıdır. Sonra Dımeşk diye bugünkü Şam'a isim veriliyor. Emevi Camii, Dımeşk'ın merkezi camisi oluyor. Orası kadim bir kültürün izini barındırıyor. Emeviyye Camii, 700'lü yıllarda camiye dönüştü. Cami olmadan önce Roma döneminde Hazreti Yahya Kilisesi olarak adlandırılan Romalı Theodosius'un 5. asırda temellerini attığı bir kilise. Öncesinde Jüpiter tapınağı olarak geçiyor ki bu da çok ilginç; yani bir tapınak kiliseye çevrilmiş, o kilise daha sonra genişletilerek dönemin kritik noktasında sembolik değer atfetmesi adına bir İslam merkezi olmuştur. Ulu cami geleneğinin başladığı eserlerden bir tanesidir. Emeviler dönemine tarihlendiği için Emeviyye ismini almıştır. İlk olarak Hazreti Ömer döneminde Ebu Ubeyde bin Cerrah ordu komutanı olarak bu bölgeyi fethetmiştir. Emevi hükümdarlarından Melik Bin Abdülmelik 714 yılında burayı büyütmüştür. Bugünkü halinin temellerini attı. Ulu Camii olması hasebiyle burası Müslümanların cemaat kültürünü hat safhada yaşandığı, çevresel olarak toplanma noktası, hayatı bir arada gerçekleştirdiği kompleks merkezidir. Tarihine baktığımızda ilk külliye kültürünü yaşayan camilerden bir tanesidir. Fakat kilise üzerine kurulduğu için nef dediğimiz revaklarla enine uzundur. Bugünkü halini Mescid-i Nebevi'yi örnek alarak almıştır. Döneminde Romalı ve Arap mimarların bir arada inşa ettikleri bir yapıdır. Roma mimarisinde, Arap mimarisinden ve son dönemde de 1902 yılında çatının tamirini Sultan 2. Abdülhamid'in vesile olduğunu görüyoruz. Osmanlı mimarları da buraya son halini veriyorlar” ifadelerini kullandı.