Karadeniz kadınının yükünü "Hanım" teyzenin dırmaçları taşıyor

GÜLTEKİN YETGİN - Karadeniz'de kadınların yük taşımada en çok tercih ettiği dırmaç, dokumanın son temsilcilerinden Hanım İbik'in elinde 80 yıldır şekilleniyor.

Giresun'un Eynesil ilçesi Belen köyünde yaşayan 90 yaşındaki İbik, dokuma kültürünü günümüzde el tezgahında yaşatan kadınlardan biri. Taşımada sağladığı kolaylık sayesinde asırlardır yük sırtlayan Karadenizli kadınların vazgeçilmezi olan dırmacı üreten Hanım İbik, 80 yıldır dokumaya devam ediyor.

İbik, AA muhabirine, 10 yaşından bu yana dırmaç dokuduğunu söyledi.

Dırmaç tezgahını fındık ağaçlarından kurduğunu anlatan İbik, sabah namazının ardından gücü yettiğince tezgahı hazırladığını belirtti.

İbik, kesilmiş ağaç ve dallardan oluşan tezgahta ipleri yönüne göre sıraladığını ifade ederek, "Üç renk oluyor, tahtadan aletler var, ipleri alet yardımıyla işliyorum. Renk renk dokuyorum, sabahtan başlasam dokumaya akşam olmadan bitiriyorum. Biraz zahmetli ama çocukluğumdan beri yapıyorum, benim için zevk oluyor." dedi.

Geçmişte dırmaç kullanımının çok yaygın olduğunu dile getiren İbik, şunları kaydetti:

"Köylerde insan çoktu, herkes kendisi üretir kendisi tüketirdi. İnsanlar sabahtan akşama kadar çalışırlardı, bu yüzden de dırmaç kullanımı çoktu. Ben hatırlıyorum, 10 tezgah olurdu bahçede, köydeki kadınlarla dokurduk. Ama şimdi köyde dokuyan sadece ben kaldım. Evin önünde tezgah kurduğumda gençler meraklanıyor, 'bu ne?' diye soruyorlar."

İbik, dokumanın günümüzde çok azaldığına işaret ederek, "Pazardan alıyor herkes, benden alan nadir. Bazılarına 'Allah rızası için' veriyorum, sevap… Büyükşehirlerden gelenler de süs olsun, hatıra olsun diye benden alıyor." diye konuştu.

Dırmacın yük taşımada çok kullanışlı olduğunu anlatan İbik, "Karadeniz kadınları bahçesinde taşıdıkları yüklerde dırmaç kullanır. Kadınlar odunları, dırmaca koyar sırtlanır evine kadar getirir. Yük baskı yaptığında dırmaç diğer ipler gibi vücuda zarar vermez. Dırmaç kadar kullanışlı bir taşıma ipi yoktur." ifadesini kullandı.

İbik, dokuma öğrenmek isteyen kimsenin olmadığını vurgulayarak, bu durumun kendisini üzdüğünü de sözlerine ekledi.