PKK'lı yöneticinin bireysel başvurusuna ret

Anayasa Mahkemesi, 2012'de Rusya tarafından Türkiye'ye iade edilen ve "terör örgütü yöneticiliği" suçundan mahkum olan Mecit Gümüş'ün bireysel başvurusunu kabul edilemez buldu ve yargılama sırasında hak ihlali yapılmadığına karar verdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Gümüş hakkında "devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya çalışma" suçundan açılan dava kapsamında kırmızı bülten çıkarıldı.

Rusya'da yakalanan Gümüş, 2012'de Türkiye'ye iade edildi ve tutuklandı.

Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi, yaptığı yargılama sonunda 2013'te Gümüş'ü "terör örgütünün yöneticisi olmak" suçundan 22 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırdı ve tutukluluk halinin devamına karar verdi.

Gümüş'ün tutukluluk haline yaptığı itirazlar reddedilirken, hapis cezası Yargıtayca onandı.

Bunun üzerine Gümüş, hak ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu. 

Yüksek Mahkeme, başvurunun bir bölümünü kabul edilemez bulurken, bir bölümü için hak ihlali olmadığına karar verdi.

Kararda, başvurucunun hakkındaki karar kesinleşmeden bireysel başvuruda bulunduğu ancak bireysel başvuru sonuçlanmadan kararın kesinleştiği ve tutukluluk halinin sona erdiği belirtildi.

Tutukluluk hali sona ermiş bir başvurucunun, tutukluluk süresinin makul olmadığı ve tutukluluğunun devamına ilişkin kararların gerekçelerinin yetersiz olduğu yönünde iddialar ileri sürmesi halinde, ihlalin tespiti ve tazminat ödenmesini sağlayacak bir hukuk yolu varsa öncelikle bunu tüketmesi gerektiği anlatıldı.

Başvurucunun hakkındaki mahkumiyet hükmünün kesinleştiği tarihten itibaren tazminat talebinde bulunma hakkına sahip olduğu belirtilen kararda, 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu'nda öngörülen tazminat yoluna başvurulmadığı ifade edildi.

Kararda, başvurunun bu yönden "başvuru yollarının tüketilmemesi" nedeniyle kabul edilemez bulunduğu belirtildi.

Gümüş'ün tutukluluk haline yaptığı itiraz incelemesinin duruşmasız yapılması nedeniyle haklarının ihlal edildiği iddiası yönünden ise Anayasa'nın 19. maddesinin 8. fıkrasının, tutukluluğun yasaya aykırı olup olmadığının yetkililer tarafından hızlı şekilde tespit edilmesini isteme hakkını güvenceye aldığı anlatıldı.

Kararda, hürriyeti kısıtlanan kişinin, itiraz incelemesinin yapıldığı mahkemenin önüne çıkmaması ve duruşma yapılmamasının, silahların eşitliği ilkesi gözetildiğinde Anayasa'nın 19. maddesinde güvenceye alınan hakları ihlal etmeyeceği belirtildi.

Tutukluluğun devamına ilişkin verilen kararlara yapılan her itirazda başvurucunun dinlenmesinin gerekli olmadığı aktarılan kararda, "Somut olayda itiraz incelemesi sırasında duruşma yapılmamıştır. Başvurucunun ve Cumhuriyet Savcısının tutukluluk halinin hukuka aykırı olup olmadığına ilişkin sözlü açıklama yapmak üzere mahkemeye çağrılmadığı ve dinlenmediği incelemede silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğinden bahsedilemez" denildi.

Kararda, bu nedenlerle, tutukluluk itirazının incelenmesi konusunda hak ihlali bulunmadığı kaydedildi.