Sur ve diğer ilçeler için start verildi!

Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile birlikte Diyarbakır’daydı.

Acet Özhaseki’yle, Sur’da operasyonların ardından ilçeyi ihya etmek amacıyla gerçekleştirilecek yeni eylem planını konuştu.

Yaşanan uzun çatışma sürecinin ardından Sur’da büyük bir hasar olduğunu ifade eden Özhaseki, maddi hasarın yanı sıra ilçe halkının gönlünde de bir kırılma bir üzüntü oluştuğunu vurguladı.

PLAN NASIL İŞLEYECEK?

Bu hasarın giderilmesi için bölgeye on kadar bakanın, Başbakan’ın ve Cumhurbaşkanı’nın geldiğini, olanı biteni kendi gözleriyle gördüklerini, vatandaşlarla konuşulduğunu, tespitlerin yapıldığını belirterek şöyle konuştu:

"Bizim yapacaklarımızı 3 ana başlıkta özetleyebiliriz:

Birincisi; evi yıkılmış, mağdur olmuş bu insanların mağduriyetinin giderilmesi. Bir şekilde zararlarının karşılanması

İkincisi; burası çok özel bir yer. Anadoluda ilk yapılan camii burada.600’ün üzerinde de tescilli eser var burada. Camiilerden Kiliselere, hanlardan çeşmelere sivil mimarlık örneklerine burada çok güzel yapılar var. Bütün bu tarihi eserlerin restore edilmesi zamanı. Bu kadar tarihi eserin bir arada olduğu mükemmel bir ortamı bulmak zor, adeta bir açık hava müzesi gibi. Bütün bu tarihi eserler, gerek Vakıflar Genel Müdürlüğü, gerek Kültür Turizm Bakanlığı, gerekse başka kuruluşlarda ise tapuları, çalışmalar için bütün bu birimlerimize emirler verildi. Bütün tarihi eserler elden geçecek, aslına uygun şekilde onarılacak.

BAZALT TAŞINDAN EVLER

Üçüncü bir şey daha yapıyoruz, o da; bir taraftan esnaf arkadaşlarımızın işlerinin iyileşmesi için sokak sağlıklaştırma projesi dediğimiz, Gazi Caddesi ve Melik Ahmet Caddesindeki bütün dükkanları bazalt ahşap karışımı otantik bir dükkan haline getirip çok keyifli alışverişler yapmasını sağlıyoruz. Bir taraftan da, içeri tarafta geleneksel mimari tarzda oluşacak. Diyarbakır evlerini ayağa kaldırmaya çalışıyoruz. Mahalle dokusunu ayağa kaldırmaya çalışıyoruz. Bildiğimiz bizim bazalt taşından yapılan evleri tekrar yaparak eski haline uygun şekilde oluşmasına gayret ediyoruz.

TAMAMEN YIKILAN EVLERLE İLGİLİ DEVLET PROJELERİ VAR

Bakan Özhaseki, ilçede hasar gören ancak kullanılabilecek durumda olan evlerin tamir edilebilmesi için devletin vatandaşlara para verdiğini belirterek, asıl konut projelerinin tamamen yıkılan evlerle ilgili olduğunu vurguladı.

Bakan, tamamen yıkılan evlerle ilgili seçenekleri de şöyle sıraladı:

Sur içiyle ilgili özel olarak söylüyorum, çok değişik alternatif tekliflerimiz var.

Birincisi, “benim paramı verin başka bir şey istemiyorum, benim evimin değeri ne ise onu verin” biz de tespit ettik zaten. Bütün şahısların, bizdeki hak sahiplerinin, isimleri, ne kadarlık evlerinin olduğu ve değerinin ne olduğu şu anda yazılı. İsterse vatandaş parasını alacak, tapusunu bize teslim edecek, zaten ev yıkılmış ama toprağın tapusunu bize teslim edecek. İşi bitecek bizimle ilgisi kalmayacak.

İki; “Bana daire verin” diyorsa, şu anda Diyarbakır’ın mahallelerinde oluşturduğumuz yaklaşık 3000 konutluk devam eden inşaatlarımız var. Kasım-Aralık gibi bu evlerin bir kısmı bitecek. 2+1’ler var 3+1’ler var, 140m2 evler var. “Ben buradan ev almak istiyorum” derse vatandaş, o zaman evinin tespiti ile o karşısında vereceğimiz evlerin değerini karşılaştıracağız, aradaki farkı uzun vadeli olarak kendisinden isteyeceğiz. Burada yapmış olduğumuz dışarıdaki evleri de maliyetinin %30 altında indirimle vereceğiz. Yani 140m2’lik bir ev nereden baksanız 150-160 bin liraya mal olur, aşağısına mal olmaz. Oradan %30 indireceğiz.

Veyahut da üçüncü bir şık daha var. “Ben Urfa’da, Mardin’de, İstanbul’da TOKİ’nin yaptığı evlerden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı evlerden istiyorum” dedi vatandaş. Tamam, takasa girebiliriz. Oradaki evlerin bedeli de belli. Sur içinde yapmak isterse, bir; arsasının kendisinin olması lazım. Kiracı ve ya işgalci olmaması lazım. Arsası kendisinin değilse ve yapmak istiyorsa, uygulama imar planı dediğimiz önceden tescillenmiş, buradaki bütün aktörlerin de evet dediği, o plana uygun olarak gelip kendisi evini yapabilir. Ama imar planına uygun olarak yapabilir. “Benim canım şöyle bir ev yapmak istiyor, yazlık bir şey yapayım, düşündüğüm gibi bir şey yapayım” Olmaz. Çünkü buradaki imar planları kesin, buna herkes uymak zorunda, buna uygun davranmazsa hapis cezası var zaten.

Kendi evini yapmak isteyene de daha önceki yıkılmış evin bedeli verilecek. O parayla kendisi yavaş yavaş yapacak.

BELEDİYELERE KAPIMIZ AÇIK AMA...

Sur da dahil olmak üzere bölgedeki HDP’li belediyelerin, yeniden yapılanmada rol üstlenip üstlenmeyeceği konusundaki soruya ise Özhaseki, “önümüzdeki günlerde herhalde bir görüşme olur. Eğer yardım etmek isterlerse, amaçları halkın refahı ise biz yanımızda yer almalarından gocunmayız” ifadelerini kullandı.

BELEDİYELER PROJELERİ ENGELLEMEYE ÇALIŞIYOR

Ancak söz konusu belediyelerde bu iyi niyeti göremediğini belirten Bakan, “özellikle Şırnak ve ilçeleriyle ilgili söylüyorum hatta geneliyle ilgili de söylebilirim, belediyeler sanki terör örgütü ortadan kayboldu onun yerine devletle savaşan aygıt haline dönüştüler. Devlet ne yapmak istiyorsa ona mani olmaya çalışan bir yapı içerisindeler. Mesela hasar tespitleri zamanında 2 gün önce dava açılıyor, yıkılmış dökülmüş binaların temizlenmesi ile ilgili yapılan işin durdurulması yönünde mahkemelere müracaat ediyorlar. Böyle olunca iyi niyet göremiyorsunuz” şeklinde konuştu.

BELEDİYELER GÖREVİNİ İHMAL EDERSE VALİLİKLER DEVREYE GİRECEK

Bakan Özhaseki, görevini ihmal eden belediyelerle ilgili önümüzdeki günlerde Meclis’e bir kanun düzenlemesi geleceğini de belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

Birincisi görevini ihmal eden belediyelerle ilgili. İkincisi teröre destek veren belediyelerle ilgili. Görevini ihmal eden belediyeden kastımız şu; görevi bir beldeye bir mahalleye su götürmek ve ya çöpü kaldırmak. Belediyenin çok net bir görevi bu. Bunu yapmıyor, kasti olarak yapmıyor bunu. O zaman yeni hazırlanan taslakta Valilerimiz kendilerine bu durumu ihtar edecekler, tespit yapacaklar, icabında ilde bulunan müdürlerimizden defterdar, milli eğitim, bayındırlık vesaire. İlgili kurumlardan bir komisyon, aynı gün içerisinde tespitini yapacaklar. Bu tespiti yaptıktan sonra makul bir süre içerisinde bu işin yapılmasını isteyecekler. Belediye diyosa ki “ su borusu patladı ne yapayım?” Peki tamir etmek 6 saat yap hadi. Yapmazsa Valilik kendisi resmen yapacak o işi. İhale kanununa tabi olmadan yapacak hem de. Valilik yaptıracak bunu, sonra da İller Bankasına yazacak parayı oradan kestirecek. Bu kadar basit. Uğraşamayız, halkın esenliği sağlığı söz konusu. Halkın güvenliğini, esenliğini, sağlığını ilgilendiren konularda hizmet yapmazsa belediye Valilerimiz bunu yapar diyoruz açıkçası.

TERÖRE DESTEK VEREN BAŞKAN GÖREVDEN ALINACAK

Teröre ilişkin ise, terör hepsinde ayrı bir şey. Terör bir insanlık suçudur. Bu normal demokratik hukuk kuralları içerisinde çözülebilecek bir iş değildir zaten. Burada yapılacak tek şey, teröre destek veren belediye başkanının görevinden alınmasıdır. Seçimle gelmiş gelmemiş, hiç önemli değil. Görevden alınır. Yerine seçme ve seçilme yeterliliği olan birinin atanmasıdır. Bu hazırlandı, gelecek önümüzdeki günlerde. Burada vatandaş, bu adamları seçerken oy verirken tabi ki demokratik hakkını kullanıyor ama bunlar gelsinler de teröre destek versinler diye seçmiyor. Bizim yolumuzu yapsınlar diye seçiyor, parkımızı yapsınlar diye seçiyor, belediye hizmetlerini yerine getirsinler diye seçiyor.

DEVLET EN İNCE AYRINTISINA KADAR DÜŞÜNDÜ: MUHTEŞEM İNCELİK

Şırnak ve Cizre’de de vatandaşları bir an önce evlerine yerleştirme gayreti içinde olduklarının altını çizen Mehmet Özhaseki, çok ince detayları düşündüklerini, bölgenin yaşam tarzına uygun projeler geliştirdiklerini belirtti.

Özhaseki konuyla ilgili şöyle konuştu:

Orada geniş caddeler olmazsa olmaz. İnsanların bazen de yaşantısını, sosyal ilişkisini bulunduğu bölge de etkiler. Çok köyden gelmiş adamı, çok şehirli bir yere koyarsanız bir müddet sonra bir iki sene içerisinde oraya uyum gösterir.

BALKONLARI ÇOK GENİŞ YAPIYORUZ ÇÜNKÜ…

Site mantığı içerisinde yaptığımız evlerde, tabi geleneksel mimariyi uygulayacağız ama, bu yaşantıya da ayak uydurmak durumunda bırakırsınız insanları. Mesela Silopi’de balkonları çok geniş evler yapıyoruz. Niye balkonları geniş, damda yatma adetleri var, balkonda yatsın insanlar. Bir yandan girişlerde taziye evleri yapıyoruz.

BAHÇELERDE DE ÖZEL HASSASİYET

Bir taraftan bahçelerinde yufka yapacakları, salça karacakları bölgeler de oluşturuyoruz. Neden, geleneksel bir yaşam sürüyor orada. Bir taraftan da o site mantığı içerisinde Camisini, okulunu, geniş geniş yollarını, parklarını yapıyorsunuz. Eskiden daracık briket, çirkin varoşlarda yaşayan insanların şu çıktıkları tarif ettiğim yerlerde çok daha sosyal yaşamının medenileşeceğini tahmin edebiliriz.