İstismar suçunda üç ayaklı formül

Çocuk istismarının önlenmesi amacıyla yedi bakanlığın katılımıyla kurulan komisyonun başkanlığını yürüten Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, yol haritasını Milliyet’e anlattı. Akdağ, TBMM’deki özel sohbetinde yedi bakanlığın ortak yürüttüğü, “kimyasal kastrasyon” ve “elektronik kelepçe” gibi tedbirleri de içeren cinsel istismara yönelik çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:

ZAMAN KAYBEDİLMEYECEK: Hızlı mekanizma olacak. Bürokratik çalışmalar Aile Bakanlığı Müsteşarı başkanlığında yürütülecek. Bakanlıklardan görüş istedim değil, ‘oturun masanın başına’ dedik. Zaman kaybetmek yok, Yarın (bugün) çalışacaklar.

10 GÜNDE BİTECEK: Değişecek kanunlar, maddeleri, idari karar ve mevzuat, mevcut uygulamalara ilişkin adımlar bir hafta 10 gün içinde kararlaştırılacak. Martın ilk haftasında somutlaşacak.

ÜÇ AYAK, ÜÇ ANA BAŞLIK: (Çalışmalar kaç başlıkta yürütülecek?) İlk başlık risklerin azaltılması, adli süreçlerin gözden geçerilerek cezaların etkinleştirilmesi ve mağdur ile ailesinin korunmasının güçlendirilmesi ile son olarak medya başta olmak üzere iletişim sağlıklı yürütülmesi. Bu ana başlıkların altında diğer alt başlıklar yer alacak.

FARKINDALIK ÇALIŞMASI: En önemli başlık risklerin azaltılması. Milli Eğitim, Gençlik Sporile Aile ve Sosyal Politikalar bakanlıkları başta olmak üzere ilgili bakanlık ve kurumlar farkındalık eğitimi yapacaklar. Aile ve çocuklara yönelik olacak. Öğretmenler, antronörler, sorumlular, polisler, savcılar hâkimler eğitilecek. Bunlar riski azaltmaya dönük çalışmaların temeli olacak. Eğitim müfredatı bu çerçevede yenilenecek.

GİZLİ KALACAK: Cinsel saldırı vakalarının gizli kalması çok önemli. Gizli soruşturma en önemli unsur olacak. Buna medyanın yardımcı olması lazım. Bunun en kötü risklerden biri şu: ‘Çocuk ve aileye hayır yapacağım’ diye ifşa ediliyor.  Basın organlarına çıkarmak ismini mahallesini şehrini yazmak olacak şey değil. Çocuk ne oldu, hayatı bitti. Kesinlikle çocuğun ve ailesinin gün yüzüne çıkmaması lazım.

ÇİM’LER ARTACAK: Çocuk İzlem Merkezlerimiz (ÇİM) var. 28 adet olan bu merkezler Türkiye geneline yaygınlaştırılacak. Vakaların yoğun olduğu yerlere odaklanılacak. Eğitimli, savcı, polis ve öğretmen görev alacak.

SİVİL ARAÇLA GÖTÜRÜLECEK: Bir çocuğun başına bir iş geldiğinde Allah göstermesin, sivil bir araçla alınacak, çocukla hiçbir şey konuşulmayacak. Ne oldu nasıl oldu, şu oldu bu oldu yok. Çocuk tedirginse ‘Evladım endişe etme’ denip sakinleştirilecek. ÇİM’de 24 saat deneyimli sorumlular var. Uzman psikolog olacak. Savcının sorularını psikilog çocuğa sorup, cevaplarını alacak.

BASIN HASSAS DAVRANMALI: Bu düzenlemeleri yaparken, eğer basın bize, ‘Bunlar kısıtlama yapıyor’ derse kötü başlangıç olur. Adana’daki çocuğu herkes tanıyor, ailesini herkes tanıyor. Batılı dünyada olmaz ama bizim kültürümüzde bu çocuk kız çocuğu ise evlenemez, bin türlü sorun çıkar. Basının patronları, yöneticileri, muhabirleri bu konuda hassas davranması gerekiyor. Asla çocuk ya da ailenin kimliğini ortaya çıkaracak yayın yapmamalı. Yayın yasağı verilene kadar her şey ortaya dökülüyor.

KASTRASYON OLACAK: Bu çalışmaları, kastrasyon-hadım tartışmalarına kurban edemeyiz. Önerilen kastrasyon değil. Zamanında Danıştay’ın, ‘kanunla netleştirin’ dediği şey. Bu sürekli olarak cinsel isteği azaltmak için hormon verildiği süre içeresinde testeron üretimi yavaşlatılması. Tek başına yetmez yanında psikiyatri tedavisi gerekebilir. Tedavi dememek lazım. Bugün meslek örgütleri Dünya Psikiyatrlar Birliği çocuklara yönelik olduğunda ‘hastalık değil, bu bir sapkınlık’ diyorlar. Pedofili dışında bile çocuğa yapılırsa insanlık adına suçtur. Bu cezanın tanımı, kapsamı ve sınırı açık şekilde metinde yer alacak.

Elektronik kelepçe

Cinsel istismar suçunu işleyenlerin cezasını çektikten sonra yeniden suç işleme oranının yüksek olması nedeniyle, bu durumlarda elektronik kelepçe uygulaması bir alternatif olarak çalışmalarda dikkate alınacak. Avrupa’da çok ağır cezalar veren ülkeler var. Suçu ağırlaştırırken, ölümlü olmayan cezalar, çok ağır cezalar veriliyor. Verilen cezanın en ağırı olması ancak öldürmeyi arzu ettirmeycek bir cezalandırma yapılması lazım. Cumhurbaşkanımız’ın talebi bizden, bunlara verilebilecek en makul en adil karar ne ise o verilmesi. Zaten 2014’te ağırlaştırıldı cezalar eklenebilecek hususlar varsa gerekirse onlar yapılacak. Düzenlemeleri set halinde gündeme getireceğiz. Kanun maddelerini de ayrı ayrı bakanlıkların maddeleri halinde değil, bir bütün olarak getireceğiz.