EYT yasasında son durum ne? Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan EYT müjdesi..

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili son dakika açıklaması yapıldı. NTV’de konuşan TOBB ETÜ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Kılıç, EYT konusunda bir formül üretilmesi için harekete geçildiğini söyledi. Peki EYT sorunu nedir? Erken emekli olma şartları kadınlara ve erkeklere göre farklılık gösteriyor. Bilindiği üzere artık ülkemizde emekli olmak için sadece prim gün sayısını doldurmak yetmiyor. Emekli maaşı alabilmek için de yaşı beklemeniz gerekiyor. Erken emekli olma şartlarından biri doğum borçlanması. Bilindiği üzere sınırı 3 çocuk olmak üzere doğum borçlanması yapabilirsiniz. Doğum borçlanmasından faydalanmak için dikkat edilen bir nokta var. O da doğum yapmadan önce sigortanızın olması. Yani doğum yaptıktan sonra sigortanız işlenmişse doğum borçlanmasından faydalanamıyorsunuz. Şimdi gelelim doğum borçlanması için şartlara Doğum yapan kadın her çocuğu için 2 yıl borçlanabilir. Eğer 3 çocuk yapıyorsanız bu 6 yıl demek. Fakat çocuğunuzu doğurduktan sonra sigortanıza herhangi bir prim işlenmemesi gerekiyor. İşte EYT ile ilgili yapılan açıklama...
 
EYT SORUNU ÇÖZÜLÜYOR MU?

Prof. Dr. Cem Kılıç tarafından yapılan açıklamada: 
"Son dönemde bir gelişme oldu. Cumhurbaşkanımız, Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirdi. EYT'lerin düşüncelerini alacak, SGK ile görüşecek. Geçenlerde kendisiyle konuştum. 'Bu konuda bir formül üreteceğiz, üzerinde çalışıyoruz. Cumhurbaşkanımızın talimatı var' dedi. Bir parça umutlandım. Somut bir adım atılmış oldu. Umarım karşılıklı görüşmelerle bu iş bir noktaya gelir, çözüme ulaşır. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor." ifadelerine yer verildi.

PROF BİLGİN: HENÜZ ÇALIŞMANIN ÇOK BAŞINDAYIZ

Bu konuda NTV'ye bilgi veren Prof. Dr Vedat Bilgin şunları söyledi:

"Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) homojen bir grup değil. Bu konuda durumu çok farklı olan kimseler var. Çalışmalarımız uzun soluklu olacak, şu an işin çok başındayız henüz somut bir gelişme yok..."

EYT’LİLER NEDEN YAŞA TAKILDI?

EYT sorunu 1999’da DSP, ANAP ve MHP koalisyon hükümeti tarafından kabul edilen ve emeklilik yaşını yükselten 4447 sayılı Kanun ile yaratıldı. 8 Eylül 1999’a kadar SSK kapsamındaki işçilerin emeklilik için iki şartı yerine getirmesi gerekiyordu: Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı. 1999’dan sonra üçüncü bir şart olarak yaş şartı getirildi.

EYT İÇİN FİNLANDİYA MODELİ NEDİR?

Emeklilikte Yaşa Takılan vatandaşların emekli olabilmeleri adına gündeme gelen bu modeli ile her eksik yıl için bellli oranda düşük maaş ödemesi şeklinde işliyor. Yani bu mdel ile emeklilik için gerekli işlemleri tamamlamış ancak yaş dolayısıyla emekli olamayan vatandaşlar, her eksik yıl için daha düşük bir ücretle emekli olabiliyorlar. Bu modelde ayrıca daha sonra prim ödeyerek maaşını yükseltebiliyor.  Finlandiya'da uygulanan sisteme göre; Bu sisteme esasına göre emekli olmak için gerekli her eksik yıl için yüzde 2 eksik maaş ödeniyor. Emekli olmak için yaş şartını tamamlamaya 4 yıl eksiği bulunan bir vatandaş Finlandiya modeli ile yüzde 8 daha az bir maaş alarak emekli olma hakkı kazanıyor. 
 

YAŞ ŞARTI KAÇA ÇIKARILDI?

Emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı 7000’e yükseltildi. 8 Eylül 1999’dan önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde de 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirildi. Benzer yaş sınırı Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamındakiler için de getirildi.

EYT KABUL EDİLİRSE NE OLACAK?

EYT kabul edilirse hak sahipleri gelen yasa ile birlikte emekli olacak, yaş beklemeyecek ve emekli maaşı almaya başlayacak. Şu anda yaşa takılan ve emeklilik hakkına sahip ancak maaş almayanlar sağlık hizmetlerinden yararlanmak için sigortalarını ödemek durumundalar. Bu nedenle de çoğunluk işte çalışmaya devam ediyor. 

EYT’Yİ ÇIKARAN SİSTEM NE ZAMAN BAŞLADI?

23 Mayıs 2002’den geçerli olmak üzere yeni bir kademeli geçiş takvimi kabul edildi. Geçiş koşulları 20 ve 25 yıllık sigortalılık koşullarını korudu; ancak yeni sistem kadınlarda 40-56 arası, erkeklerde de 44-58 arası değişen yaş koşulu ile 5000 ile 5975 gün arası değişen prim gün koşulu getirdi.

750 MİLYAR TL KAYNAK GEREKİYOR!

750 milyar TL gibi bir maliyetten söz ediliyor. SGK’nin emekli aylığı ödemeleri aylık 20 milyar TL civarında. Bu ödemeler toplam 12 milyona yakın emekli ve hak sahibi kapsıyor. Sayı 1.3 milyon kabul edilse bile EYT sorunun çözümünün yıllık maliyeti toplam 26 milyar lira civarında olacak. EYT sorununun çözümü SGK için aylık 2-3 milyar civarında ilave bir ödeme anlamına gelecek. Bu SGK’nin ödeyeceği emekli aylığının yaklaşık yüzde 10 artması anlamına geliyor.