Eski Sağlık Bakanı Akdağ: AK Parti iktidarlarında aşı üretimi için ciddi gayretler oldu

Eski Sağlık Bakanı, AK Parti Erzurum Milletvekili Recep Akdağ, yaptığı yazılı açıklamada, 1928'de kurulan Hıfzıssıhha Enstitüsünün, Osmanlı Devleti'nden aldığı mirası da koruyarak aşı üretmeye devam ettiğini ancak zaman içinde aşı üretiminin hem sınırlı kaldığını hem de değişen teknolojiye uyum sağlayamadığını ifade etti.

Dünya Sağlık Örgütünün 1996'da difteri-boğmaca-tetanoz (DBT) aşısında "plain" tipi (eski teknoloji) üretimden "adsorbe" aşıya geçilmesi yönündeki tavsiyesi ve mevcut üretimin ülke ihtiyacını karşılayamaması gerekçeleriyle DBT aşısı üretimine son verildiğini hatırlatan Akdağ, aynı yıl eski teknolojiyle üretilen "sample" tipi kuduz aşısının da üretiminin durdurulduğunu belirtti.

Akdağ, 1998'e gelindiğinde, ülkede üretilen son aşı olan BCG (verem aşısı) aşısının üretiminin, raf ömrü ile ilgili nemliliğin ayarlanamaması, saflaştırmada yaşanan sıkıntı gibi problemler nedeniyle durdurulduğunu, difteri ve akrep serumu üretiminin ise sürdürüldüğünü, üretimin bugün de devam ettiğini bildirdi.

AK Parti iktidarları döneminde aşı üretiminin yeni teknolojilerle ülkeye kazandırılması yönünde ciddi gayretler ve hazırlıklar olduğunu, aşı üreten firmalara Türkiye'de üretim yapmaları yönünde çeşitli teşvik imkanları getirildiğini ifade eden Akdağ, şu bilgileri verdi:

"Öncelikle çocukluk çağı aşı takviminde yer alan aşıların üretim aşamalarının bir kısmının gerçekleştirilmesi ve süreç içinde etken madde dahil aşı üretiminin tamamının ülkemizde yapılması süreci başlatılmıştır. Bu kapsamda aşı üreticileri ile yapılan çalışmalar meyve vermiş ve modern bir aşı olan beşli karma aşının ülkemizde dolumu, paketlenmesi, etiketlenmesi ve ruhsatlanması süreci başarıyla tamamlanmıştır. Arkasından yine son teknolojiyle üretilen konjuge pnömokok aşısının konjugasyon, dolum, paketleme, etiketleme, ruhsatlandırma çalışmaları sonuçlandırılmış ve ABD ile İrlanda dışında Türkiye konjugasyon yapılabilen 3'üncü ülke olmuştur. Bu iki aşının üretim süreçlerinin sayılan aşamaları 2008 yılından başlayarak ülkemizde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yine aynı modelle Td (difteri-tetanoz) aşısının antijen aşamasından itibaren ülkemizde üretilmesi projesinde son aşamaya gelinmiştir."

"AK PARTİ DÖNEMİNDE AŞI ÜRETİMİNE SON VERİLDİĞİ İDDİASI MAKSATLI"

Türkiye'de 2002'den itibaren yaşanan Kırım Kongo Kanmalı Ateşi vakaları sonrasında, dünyada aşısı olmayan bu hastalık için kendi aşısını geliştirme konusunda Ar-Ge çalışmalarının desteklendiğini ve ilk defa ülkede üretimi yapılacak bu aşıda sona yaklaşıldığını belirten Akdağ, "Sağlık Bakanlığımızın teşvikleriyle Covid-19 için yapılacak aşı geliştirme çabalarına bu konudaki ilerlemeler destek olacaktır. Hal böyle iken AK Parti iktidarı döneminde aşı üretimine son verildiği iddialarının ya bilgisizlik ya da kötü maksadın sonucu olarak ortaya atıldığı aşikardır." ifadelerini kullandı.

DOMUZ GRİBİ İÇİN ALINAN AŞILAR

Öte yandan, H1N1 (domuz gribi) salgını sırasında satın alınan aşılarla ilgili asılsız ve maksatlı iddialar ortaya atıldığını kaydeden Akdağ, "Bazı kişiler yüz milyonlarca dolarlık alım yapıldığını iddia etmektedirler. Hatta son günlerde milyar dolar ifadelerini kullananlar bile olmuştur. İşin gerçeği şudur, ilgili pandemi için 2009 yılında 6 milyon doz aşı satın alınmıştır. Bunlardan 3 milyon dozu kullanılmış, kalan 3 milyon doz ise grip virüsündeki muhtemel değişimlere karşı, gerekirse yeni üretilecek aşı ile değiştirilmek üzere stoklanmıştır. Bu aşılar için yapılan ödeme miktarı toplamda 32 milyon 250 bin avrodur." bilgisini verdi.

Yapılan açıklama şu şekilde;

1928 yılında kurulan Hıfzıssıhha Merkezi Osmanlıdan alınan mirası yukarı taşıyan ve bazı aşıları üreten bir merkezdi.

SON AŞI 1998 YILINDA ÜRETİLDİ

Aşı üretim teknolojjsinin yenilenememesi ve üretimin kapasitesinin yetersizliği gerekçeleriyle son aşı 1998 yılında üretilmiş, bu tarihten itibaren aşı üretimine son verilmiştir. Bunu yapan AK Parti iktidarları değildir.

Üretilen son 3 aşıdan difteri-boğmaca-tetanoz (DBT) ve kuduz aşısının üretimine 1996 yılında, BCG (verem) aşısının üretimine1998 yılında dönemin iktidarlarınca son verilmiştir. Refik Saydam Hıfzıssıhha merkezinin laboratuvar özelliği ise sürdürülmüştür.
Ak Parti iktidarları döneminde Hıfzıssıhha Merkezinin laboratuvar özelliği geliştirilmiş, tüm aşı ve ilaç kontrolleri burada yapılmaya başlanmıştır. 

AK PARTİ DÖNEMİNDE ÇALIŞMALAR YENİDEN BAŞLATILDI

Aşı üretiminin yeni teknolojiler ile birlikte ülkemize kazandırılması yönünde AK Parti döneminde çalışmalar yeniden başlatılmış, aşı üreten firmalara Türkiye’de üretim yapmaları yönünde çeşitli teşvik imkânları getirilmiştir.

ABD VE İRLANDA’DAN SONRA BUNU YAPABİLEN 3. ÜLKE OLDUK

Bu kapsamda 2008 yılından itibaren modern bir aşı olan beşli karma aşının (difteri-boğmaca-tetanoz-inaktif çocuk felci-Hib B) ülkemizde dolumu, paketlenmesi, etiketlenmesi ve ruhsatlanması süreci başarıyla tamamlanmıştır. Arkasından yine son teknolojiyle üretilen konjuge pnömokok aşısının konjugasyon, dolum, paketleme, etiketleme ve ruhsatlandırma çalışmaları sonuçlandırılmış,  ABD ve İrlanda dışında Türkiye konjugasyon yapılabilen 3. ülke olmuştur.  Yine Td (difteri-tetanoz) aşısının antijeni dahil üretim süreçlerinin ülkemizde gerçekleştirilmesinde son aşamaya gelinmiştir. Ayrıca Kırım Kongo Kanmalı Ateşi vakaları sonrasında kendi aşımızı geliştirme konusunda Ar-Ge çalışmaları desteklenmiş ve ilk defa ülkemizde üretimi yapılacak bu aşıda sona yaklaşılmıştır.

Sağlık Bakanlığının yeniden yapılanması kapsamında 2011 yılında; koruyucu sağlık hizmeti ağırlıklı ve birbirleriyle yakın ilişkili kurumlar (Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ana Çocuk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi, Verem Savaş Dairesi, Sıtma Savaş Dairesi, Kanser Savaş Dairesi Başkanlıkları) yeni kurulan Türkiye Halk Sağlığı Kurumu çatısı altında birleştirilmiş ve R. Saydam Hıfzıssıhha Merkezi de Kurum Başkan Yardımcılığı şeklinde güçlendirilmiş olarak bu yapıda yer almıştır. Birleştirilen kuruluşların fonksiyonları korunmuş, entegre edilmiş ve geliştirilmiş ve birleşik bu yapının  halk sağlığı hiizmetlerinin geliştirilmesinde büyük faydası görülmüştür.

ALGI OPERASYONU YAPILIYOR

Hal böyle iken; verimliliği artırmak üzere yapılan bir reorganizasyonu mevcut durumla ilişkilendirme gayretleri, bilgisizlikten kaynaklanmıyorsa kötü niyetin eseridir. 

Hıfzıssıhha yeni yapısıyla salgında referans laboratuvar olma konumunu güçlendirmiştir; ülkemize uzun yıllar hizmet edecek yetkinlikte saygın bir kuruluş olarak çalışmaya devam etmektedir.