Oruç Reis’in sismik karnesi: Akdeniz'in röntgenini çekti

MTA Oruç Reis sismik araştırma gemisinin denizlerde 3 yılı aşkın mesaisinde gösterdiği performans parmak ısırtıyor. Yüzde 90 yerlilik oranıyla Tuzla’daki bir tersanede inşa edilen ve 2017 Haziran’ında göreve başlayan Oruç Reis, 2017-2020 yılları arasında 16 bin 772 kilometrekarelik alanda sismik veri topladı.

Dört bölgede yürütülen çalışmalarda Oruç Reis, 4 bin 872 kilometrekare taban alanında 3B (3 boyutlu) röntgen çekti. Geminin aynı süre içerisinde elde ettiği 2B (2 boyutlu) grafiklerin kapladığı alan ise tam 11 bin 900 kilometrekare. Yapıldığı yıl 400 milyon liraya mâl olan milli gemide 28’i araştırmacı, 27’si gemi adamı olmak üzere 55 personel görev yapıyor. Şuan Doğu Akdeniz’de Türkiye sahilinden 250 kilometre güneyde konuşlu Oruç Reis’in sismik aramalara başladığında ilk görev yeri Karadeniz olmuştu.

ADINI YAŞATIYOR

Osmanlı denizciliğine damga vuran Oruç Reis’in çetin fırtınalar karşı söylediği tarihe geçen “Yaşama hakkın, mücadele gücün kadardır” sözünü bugün adını taşıdığı Oruç Reis sismik araştırma gemisi Doğu Akdeniz’de yaşatıyor. Doğu Akdeniz’de tek taraflı oyunları bozan Türkiye çalışmalarına dört bir yanda devam ediyor.

2017’den bu yana Karadeniz ve Marmara’daki aramalarını tamamlayan Oruç Reis, görevini Doğu Akdeniz’de sürdürmeye devam ederken Türkiye’nin milli enerji ve maden politikaları doğrultusunda 2B ve 3B veri topluyor. Edinilen bilgilere göre, Oruç Reis bugüne kadar 4 ayrı alanda 3B sismik araştırma yaptı. Bunlar arasında Sarıyer, Karadeniz İğneada, Güney Marmara ve Batı Güzelyurt bulunuyor. 2017’den bu yana yapılan 2B sismik etütlerin bölgeleri arasında ise Karadeniz-Zonguldak 1, Karadeniz-Zonguldak 2, Karadeniz-İğneada, Akdeniz-Kaş, Akdeniz-Kumluca ve Akdeniz-Demre alanları yer alıyor.

EN YETENEKLİLERDEN

Uzaktan kumandalı su altı aracı (ROV) ile 1500 metre su derinliğine kadar deniz tabanı görüntülemesi yapabilen Oruç Reis, deniz tabanından 18 metreye kadar karot numunesi alabilen cihazları sayesinde farkını ortaya koyuyor. Oruç Reis 2B ve 3B sismik, gravite, manyetik ve jeofizik araştırmaları yapabilme kabiliyetine sahipken, 8 bin metre derinliğe kadar 3 boyutlu ve 15 bin metreye kadar da 2 boyutlu veri toplayabiliyor. Üretim sürecinden takip ve destek gemilerine; sigortalamasından çalışma ekibine kadar ‘yerli ve milli’ olma özelliği taşıyan Oruç Reis, dünyadaki yüksek donanımlı ve çok amaçlı 6-7 sismik araştırma gemisinden biri.

HUMMALI ÇALIŞMA

Türkiye, Yunanistan’la yaklaşık 2,5 aydır sorunların aşılması için müzakere yürütüyordu. Berlin’de iki ülke temsilcilerinin görüştüğü sırada Yunanistan bir oldubitti girişimiyle Mısır’la sözde deniz yetki alanı anlaşması imzalandı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmelerin durdurulduğunu ve anlaşmanın yok hükmünde olduğunu vurguladı. Türkiye’yi Doğu Akdeniz’de denklem dışında bırakmak için atılan bu adım sonrası sismik araştırma gemisi Oruç Reis, Kaş sahilinin 250 kilometre güneyine, Mısır-Türkiye deniz sınırına gönderildi. Gemi, Navtex ilan edilmesi sonrası belirlenen 8 koordinat noktasında araştırma yapmaya devam ediyor. Oruç Reis’e güvenlik açısından savaş gemileri de eşlik ediyor.