Giderek artan tehlike: Kızarmış gıda tüketimi

Kızarmış gıdaların tüketiminin giderek arttığını belirten uzmanlar, trans yağ ve doymuş yağ asitlerini içeren besinlerin, insan sağlığını olumsuz etkileyerek çeşitli hastalıkları beraberinde getirdiğini söylüyor. Çin’de yapılan bir meta-analizden yola çıkan Beykent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Rıza Kaya, dünyada kızarmış gıda tüketenlerin özellikle kalp yetmezliği ve inme gibi rahatsızlıkların yaklaşık yüzde 40 oranında arttığına dikkat çekerek, sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı.

DAMAR SERTLİĞİNE NEDEN OLUYOR

Kızarmış gıda tüketiminin, dünyada fast-food zincirlerinin artmasıyla birlikte çocuklarda ve yetişkinlerde giderek arttığının altını çizen Dr. Kaya, “Özellikle gıdanın kızartılması, uzun süredir tercih edilen ve gelişmiş-gelişmekte olan ülkelerde gıdanın daha uzun süreli saklanması için kullanılan bir yöntem. Tabii kızartma sırasında kullanılan doymuş yağlar, trans yağlar, bu besinlerin tadını ve doygunluğunu artırıyor. Ancak bu artış, vücutta çeşitli zararlar maddelerin artışına sebep oluyor. Özellikle trans yağlar ve doymuş yağ asitleri, kötü kolestrol dediğimiz, LDL kolestrol düzeyini yükseltiyor. İyi kolestrol dediğimiz, HDL düzeyini düşürerek damar sertliğine sebep oluyor. Bu şekilde gıdaların tüketimi şişmanlık ve obeziteye sebep olup, kalp damar hastalıkları, inme, diyabet, hipertansiyon gibi hastalıkların da oranını artırıyor” dedi.

KALP YETMEZLİĞİNİ YÜZDE 40 ARTIRIYOR

Kızarmış gıda tüketimi ile ilgili bir araştırmadan bahseden Dr. Kaya, “En son Çin’de, özellikle kızarmış gıda tüketenler ile tüketmeyenlerin karşılaştırıldığı birçok çalışmanın meta-analizde yaklaşık yüzde 40’a yakın kalp yetmezliği ve inme oranını artırdığı saptandığını görüyoruz. Yine bu çalışmada, haftada yaklaşık 114 gram ek kızartma tüketiminin kalp krizi ve inmeyi yüzde 3, kalp yetmezliği oranının yüzde 12 kadar arttığı bulundu. Bu yüzden evde hareketsiz kaldığımız pandemi sürecinde, beslenme düzenimizi değiştirerek bu dönemi bir fırsata çevirmek iyi olabilir. Özellikle evde çocuklara kızartılan patates ve tavuk gibi besinleri en aza indirmek gerekir. Kızartma yerine buharda pişirme, haşlama veya ızgara türlerini tercih etmek daha faydalı olacaktır” diye konuştu.

OBEZİTENİN BAŞLICA NEDENLERİNDEN BİRİ

Çocuklarda kızartılmış gıda tüketimi, obezitenin başlıca sebeplerinden biri olduğunu belirten Dr. Kaya, “Kalp damar hastalığı; kalbin damarlarında ve vücuttaki diğer damarlarda oluşan tıkanmalar çocukluk çağından itibaren başlıyor. Çağımızın en büyük tehlikesi obezite ve çocukluk çağında çok fazla görüyoruz. Çocuklarda beslenme şeklinin değişmesi lazım. Buna okul, ev ve dışarıdaki herhangi bir yer dahil. Yine yetişkinlerde de aynı şekilde bir düzen oluşması gerekiyor. Özellikle fast food zincirlerinde ve restoranlarda beslenmekten kaçınılmalı. Daha çok zeytinyağı ve fındık yağı bulunan ev yemekler ya da doymamış asiti yüksek olan besinler tercih edilmeli” diyerek aileleri uyardı.