Areda Survey'den Türkiye'nin değişen aile yapısına ilişkin çarpıcı anket

Araştırma Şirketi Areda Survey, İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin iş birliğiyle Türkiye’de aile yapısının ele alındığı bir çalışmaya imza atıldı. Araştırmada, “Evlilik ve nikâh durumu, çocuk sahipliği, yaşlı bakımı, aileyi bekleyen tehditler, aileyle ilgili değerler, kadının çalışmasına ilişkin tutumlar, ailenin ekonomik durumu, aileyle ilgili yasalar, aile içi şiddet ve boşanma, iletişim araçlarının aile üzerindeki etkisi ve salgın sürecinde aile” gibi konular masaya yatırıldı. 

Areda’nın “Türkiye’de Ailenin Değişen Yapısı” başlıklı araştırması, başta karar vericiler olmak üzere aile konusuyla ilgilenen herkese zengin malzeme sunacak bulgular içerdi. CAWI yöntemiyle 26 ilde toplam 2 bin 400 kişi üzerinde gerçekleştirilen araştırmada Türkiye’nin aile yapısına, çocuk sahipliği konusuna, maddi konulardaki bakış açısına değinildi. Birbirinden ilginç sonuçlar içeren araştırma günümüz Türkiye’sinin durumunu gözler önüne serdi. 

TÜRKİYE’DE AİLE YAPISI ZAYIFLIYOR  

Türk aile yapısının iletişim araçları, tüketim alışkanlıkları, zayıflayan değerler ve ilişkilerin etkisiyle bozulduğuna ilişkin tartışmaların yaşandığı günümüzde Areda önemli bir araştırmaya imza attı.  

Araştırma bulgularına göre aile yapısının az veya çok güçlü olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 35,6 iken, aile yapısının zayıfladığını düşünenlerin oranı yüzde 37,1, ailenin tamamen çöktüğünü ifade edenlerin oranı yüzde 11,8 oldu. Ailenin çökme eğiliminde olduğu düşüncesi özellikle düşük eğitimli ve düşük gelir grubuna mensup katılımcılarda öne çıktığı gözlemlendi.  

NAFAKA VERİLMELİ DİYENLER AĞIRLIKTA 

Araştırmada nafaka konusu da gündeme getirildi. Boşanma durumunda erkeğin, boşandığı eşine nafaka vermesi konusunda sorulan soruya “Erkek kadına hiç nafaka vermemelidir” diyenlerin oranı yüzde 20,4 olurken, “Vermelidir” diyenler yüzde 79,6 oranında bir ağırlık oluşturdu. 

TÜRK AİLELERİ KIZ ÇOCUĞU İSTİYOR 

Araştırmada katılımcılar üzerinden “Tek bir çocukları olması durumunda bunun kız mı yoksa erkek mi olmasını istersiniz?” sorgulaması yapıldı. Gelen cevaplara göre katılımcıların yüzde 56,3’ü tek çocukları olması durumunda bunun kız çocuğu olmasını tercih ederken, erkek çocuk tercih edenler tüm katılımcıların yüzde 43,7’sini oluşturdu. 

Araştırmaya göre, kadınların erkeklerden belirgin biçimde daha fazla oranda kız çocuğunu tercih ettiği ortaya çıktı. Kız çocuğunu tercih edenlerin oranı kadınlarda yüzde 68,8 iken, erkeklerde yüzde 43,7 oldu. Yine yaşlıların genç kuşaklara, üniversite mezunlarının da düşük eğitimlilere göre kız çocuğunu daha fazla oranda tercih ettiği görüldü. Okula gitmeyenler içinde kız çocuğu tercihi yüzde 32,9 iken, bu oran üniversite mezunlarında yüzde 61,8’e kadar yükseldi. 

AİLEYE HANGİ DURUMLARDA İHTİYAÇ DUYULUYOR? 

Aile bireylerinin birbiriyle dayanışması ve yardım isteği de araştırmada masaya yatırıldı. “Birinci derece aile bireylerinden birine ne zaman müracaat ediyorsunuz?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 70,8’i başının sıkıştığında, yüzde 59,6’sı ise paraya ihtiyacı olduğunda şeklinde cevap verdi. 

Araştırmada, maddi ihtiyaç durumunda kimden yardım alındığı konusu da katılımcılara soruldu. “Paraya ihtiyacınız olduğunda öncelikle kime başvurursunuz?” sorusuna, birinci derece aile bireylerine diyenlerin oranı yüzde 59,6 olurken, bankalara diyenler yüzde 20,5, arkadaşlarıma diyenler yüzde 10, devlete başvuracağını söyleyenlerin oranı ise yüzde 2,3 oldu. Araştırma sonuçlarına göre, eğitim düzeyinin yükselmesiyle birlikte zor durumlarda aile bireylerinden birine müracaat etme eğiliminin düştüğü, üniversite mezunlarının devlete veya bankaya müracaat eğiliminde oldukları gözlemlendi. 

PROF. DR. ÖMER ÇAHA: TÜRK AİLE YAPISI MODERN DEĞERLERLE GELENEKSEL DEĞERLERİ HARMANLAMIŞ DURUMDA

Areda Survey Araştırma Koordinatörü Prof. Dr. Ömer Çaha anket sonuçlarını Haber7'ye şu sözlerle değerlendirdi;  

Aile içi ilişkiler, aile içi dayanışma, ebeveyn-çocuklar arasındaki ilişki ve aile mutuluğu gibi değerler açısında baktığımızda reel durum biraz daha farklı. Araştırmanın ortaya koyduğu kadarıyla Türk aile yapısı modern değerlerle geleneksel değerleri harmanlamış durumda. Bunu hem kendi değerlerine yansıtmıştır hem de buna ilişkin tutumlar geliştiriyor. Bu iki değeri sentezlediğini söyleyebiliriz. Kadın-erkek ilişkilerinde daha eşitlikçi bir anlayış söz konusu.