Nasıl oy kullanılır? Hangi belgelerle oy kullanılabilir?
14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimine sayılı günler kala seçmen kağıtları dağıtılmaya başlandı. YSK ise oy kullanacak vatandaşların dikkat etmesi gereken hususları açıkladı. Peki nasıl oy kullanılır? Hangi durumlarda oylar geçersiz sayılır?
Seçmenleri bilgilendirme amaçlı kamu spotları ve afişler hazırlayan YSK, geçerli ve geçersiz oylarla ilgili sıklıkla merak edilen soruların yanıtlarını paylaştı. İşte oy kullanırken dikkat edilmesi gerekenler…
OY KULLANMA SAATLERİ NELER?
Oy verme işlemi, Türkiye'nin 81 ilinde 14 Mayıs günü aynı anda başlayacak. 08:00'da başlayacak işlem, saat 17:00'da sona erecek.
KİMLER OY KULLANABİLİR?
18 yaşını doldurmuş ve seçmen kütüğünde kaydı bulunan her Türk vatandaşı oy kullanabilir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Adres Kayıt Sistemi ile Kimlik Paylaşım Sisteminden alınan verilerle oluşturulan seçmen kütükleri sürekli güncellenmektedir.
OY KABİNİNDE BUNLAR YASAK!
Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasaktır. Bu tür cihazların oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılması gerekmektedir.
OY KULLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Yüksek Seçim Kurulu tarafından yapılan açıklamada aşağıdaki durumlarda oylar geçersiz sayılacak. Buna göre seçmenlerin oylarının geçersiz olacağı haller şöyle:
-
"Evet" ya da "Tercih" mührünün basılmaması,
-
Birden fazla ittifaka, siyasi partiye veya adaya oy basılması,
-
Oy pusulasının bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması,
-
Oy pusulasının üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaret, imza kaşesi veya parmak izi basılması,
-
Oy pusulasının belirgin şekilde özel olarak karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi
-
Zarftan işaret anlamı taşıyan herhangi bir madde çıkması.
KİMLER OY KULLANAMAZ?
Kısıtlı olanlar, Kamu hizmetinden yasaklı olanlar, Silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (Her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlarda bu hükme tabidir), Askeri öğrenciler, Taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar.
SEÇMENLERE KAÇ PUSULA VERİLECEK?
Seçimde iki adet filigranlı kağıttan hazırlanacak birleşik oy pusulaları kullanılacak. Bir pusulada Cumhurbaşkanı adaylarının, diğerinde ise siyasi partiler ve bağımsız milletvekili adaylarının isimleri yer alacak.
Sandık başkanı, oy zarfı ve birleşik oy pusulasını, hiçbir tarafında herhangi bir işaret bulunmadığını ve arkasının sandık kurulu mührü ile mühürlü olduğunu kurul üyelerine ve seçmene gösterdikten sonra "EVET" veya "TERCİH" mührü ile birlikte seçmene verecek.
Seçmenler özellikle oy pusulasının arkasında sandık kurulu mührünün bulunup bulunmadığına dikkat etmek zorunda. Oy kullanma kabininde oy kullandıktan sonra zarfa konulacak pusula, daha sonra seçmen tarafından sandığa atılacak. Kapalı oy verme kabinine herhangi bir fotoğraf veya kayıt cihazıyla girilmesi de yasak.
HANGİ BELGELERLE OY KULLANABİLİRİM?
Oy verme günü yanınıza Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan; Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, nüfus cüzdanı, geçici kimlik belgesi, resmî dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hâkim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askerî kimlik kartı gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmî nitelikteki belgeyi almayı unutmayınız.
GÖRME ENGELLİLER NASIL OY KULLANIYOR?
YSK'ya göre görme engellilerin oy kullanması için özel bir şablon hazırlanıyor.
Talep etmeleri halinde sandık kurulu başkanı, akrabalarından biri veya orada bulunan herhangi bir seçmenin yardımıyla oy pusulasını mühür deliklerine gelecek şekilde hazırlanan şablona yerleştirmek suretiyle oy kullanabilecek.
Bir seçmenin birden fazla engelliye yardımcı olması ise yasak.
SEYYAR SANDIK UYGULAMASI NEDİR?
İl ve ilçe merkezlerinde ikamet etmekte olup hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenler, askı dönemi içinde “Engeli Nedeniyle Yatağa Bağımlı Olduğu” veya “Hastalığı Sebebiyle Yatağa Bağımlı Olduğu” ibaresinin yer aldığı sağlık raporu ile birlikte “Seyyar Sandık Kurulu Talep Formu” doldurarak yerleşim yerinin bağlı olduğu ilçe seçim kuruluna veya muhtarlığa iletmeleri halinde evlerinde oy kullanabileceklerdir.