Bakan Fidan: Irak, BAE, Türkiye, Katar bu konuda yoğun görüşmeler içerisinde

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara'da İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından iki bakan ortak basın toplantısı düzenledi.

Kovid-19 salgını, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş ve ABD ile Çin, Batı ile Çin arasındaki rekabetin oluşturduğu son yıllardaki bu jeopolitik gelişmelerden sonra yeni ticaret yollarının önemli hale geldiğini belirten Fidan, söz konusu 3 gelişme üzerine yeni ticaret yollarına ilaveten eskiden de tartışılmış, düşünülmüş teorik tartışmaları yapılmış diğer ticaret yollarının da gündeme getirildiğini ifade etti.

Fidan, bir ticaret yolunun tek başına ticaretin karşılanması manasına gelmediğini aynı zamanda jeostratejik rekabetin de bir yansıması olduğunu dile getirdi.

HİNDİSTAN-ORTA DOĞU-AVRUPA EKONOMİK KORİDORU HAKKINDA İNGİLİZ MEVKİDAŞININ YÜZÜNE SÖYLEDİ

Yeni Delhi'de 9-10 Eylül'de düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nde mutabakat zaptı imzalanan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'na değinen Fidan, "Hindistan'dan başlayan ve son günlerde G20'de imzalanan projeye baktığımız zaman da orada hani birinci amacın, rasyonalite ve verimlilik konusunda uzmanların şüpheleri var. Daha çok jeostratejik endişelerin de yol aldığı görülüyor." diye konuştu.

Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın G20 Liderler Zirvesi'nde katıldığı görüşmelerde, Kalkınma Yolu Projesi'nin gündeme geldiğini aktararak, şunları kaydetti:

"Şu anda özellikle yine G20'de Cumhurbaşkanımızın katıldığı görüşmelerde gündeme gelen ve desteğimizin teyit edildiği başka bir koridor projesi de Irak üzerinden, Basra Körfezi'nden gelip, Irak üzerinden geçecek olan Kalkınma Yolu Projesi. Türkiye, şu anda bununla meşgul. Özellikle Irak, BAE, Türkiye, Katar bu konuda yoğun görüşmeler içerisinde.

Cumhurbaşkanımız özellikle BAE Devlet Başkanı (Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan) ile yaptığı görüşmede, önümüzdeki birkaç ay içerisinde bu konudaki nihai resmi çalışmaların en azından evrak üzerinde bitirilip pratiğe geçmesi konusunda mutabık kaldılar. Bu ön görüşmeyi Irak makamlarına da ilettik."

Buna benzer çalışmaların devam edeceğinin altını çizen Fidan, bu tür çalışmaların hem bölgeleri hem de insanlık için hayırlı olması temennisinde bulundu.

Bakan Fidan'ın açıklamaları şöyle:

"BİRLEŞİK KRALLIK'I TERÖRLE MÜCADELEMİZDE MÜTTEFİKİMİZ OLARAK DEĞERLENDİRİYORUZ"

"Birleşik Krallık’ı terörle mücadelemizde müttefikimiz olarak değerlendiriyor, ortak hareket etmek istiyoruz. Görüşmemizde bu konudaki beklentilerimizi aktardım. Göçmen kaçakçılığıyla mücadelede ve düzensiz göçün engellenmesi konusunda da kararlılıkla ilerlemekteyiz.

SUDAN'DAKİ SAVAŞ

Maalesef Sudan’daki iç savaş bizi derinden yaralamakta. Türkiye olarak tarihi sorumluluk ve yakınlık hissettiğimizi bu kadim ülkeye ne yapabiliriz onun arayışı içinde oldu. Savaşan tarafların ikisi ile de temaslarımız devam etmekte. Savaşı sonlandırmaya yönelik tüm çabaları desteklemekteyiz.

LİBYA'DAKİ BÜYÜK FELAKET: 6 LİBYALI KARDEŞİMİZİ ENKAZDAN KURTARDIK

Dost ve kardeş Libya halkına taziyelerimizi yinelemek istiyoruz. Libya’ya 3 askeri kargo uçağı, 168 arama kurtarma personeli, 2 arama kurtarma botu gönderildi. İhtiyaç olduğu sürece buna devam edeceğiz. 6 Libyalı kardeşimizi enkaz altından kurtardık. Hazırladığımız ek insani yardımlar da Libya'ya sevk edilmektedir.

İSVEÇ'İN NATO ÜYELİK SÜRECİ

Türkiye mutabık kaldığı anlaşmalara sadıktır. Çizilen yol haritaları, taraflardan beklenen yükümlülükler ortada. Bu konu çerçevesinde durumlar ilerlemektedir."

İngiltere'nin, Türkiye'nin Avrupa'da önde gelen ortaklarından olduğunu belirten Fidan, iki ülkenin, NATO'nun önemli müttefiki olduğunu söyledi.

Fidan, Türkiye ile İngiltere'nin, Avrupa Birliği'nin (AB) dışında yer alan küresel etki yapabilen iki önemli Avrupa aktörü olduğunu vurguladı.

Mevkidaşı Cleverly ile yaptıkları görüşmede, Türkiye ile İngiltere arasındaki ikili ilişkilere dair kapsamlı bir görüş alışverişinde bulunduklarını aktaran Fidan, iki ülkenin 2007'den bu yana stratejik ortak olduğunu ve Ankara ile Londra arasındaki ikili ilişkilerin her alanda derinleşerek geliştiğini dile getirdi.

Fidan, iki ülke arasında üst düzey temasların devamına önem verdiklerini, Tatlıdil Forumu'nun 8'inci toplantısına ev sahipliği yapmaya hazır olduklarını ve bu vesileyle İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ı da Türkiye'de misafir etmek istediklerini mevkidaşına ilettiğini aktardı.

"TİCARETİMİZİ ÇEŞİTLENDİRMEK İÇİN KARŞILIKLI OLARAK TÜM İMKANLARIMIZI KULLANMA ARZUSUNDAYIZ"

İngiltere'nin, Türkiye'nin ihracatında 4'üncü sırada yer alan önemli bir ortakları olduğuna işaret eden Fidan, şöyle devam etti:

"Geçtiğimiz yıl, 20 milyar dolar ticaret hacmi hedefimize de yaklaşmış bulunmaktayız. Ticaretimizi çeşitlendirmek için karşılıklı olarak tüm imkanlarımızı kullanma arzusundayız. Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesinin 7'nci toplantısını ülkemizde düzenleyeceğiz. Aramızdaki serbest ticaret anlaşmasının kapsamını genişletmeye yönelik ön hazırlıklarımızı tamamlamak üzereyiz. Müzakereleri başlatarak hızla sonuçlandırmayı hedeflemekteyiz."

Fidan, iki ülke arasında turizm alanında da verimli bir işbirliği bulunduğunu, İngiltere'nin Türkiye'ye en çok turist gönderen 3'üncü ülke sırasına yükseldiğini belirtti.

İngiltere ile savunma sanayisinde işbirliğine de önem verdiklerinin altını çizen Fidan, Cleverly ile yaptıkları görüşmede, bu alandaki stratejik işbirliğini somut projeler üzerinden ilerletme konusunda mutabık kaldıklarını kaydetti.

Fidan, İngiltere'yi terörizmle mücadelede müttefik olarak değerlendirdiklerini, bu konuda ortak hareket etmek istediklerini, terörizmle mücadele hakkındaki görüşlerini mevkidaşına aktardığını ve Türkiye'nin beklentilerini de yinelediğini söyledi.

Mevkidaşıyla yaptığı görüşmede, düzensiz göçle mücadele konusunu da ele aldıklarını dile getiren Fidan, göçmen kaçakçılığıyla mücadelede ve düzensiz göçün yönetilmesi için kararlılıkla çalıştıklarını, İngiltere'nin de bu alanda ortak çalıştıkları ülkelerden biri olduğunu belirtti.

Fidan, Kıbrıs meselesi, Ukrayna'daki savaş ve Suriye başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası meseleleri de görüştüklerini aktararak, şu ifadeleri kullandı:

"Kıbrıs'a garantör ülke olarak Birleşik Krallık'ın önemli bir konumu bulunmakta. Bununla bağlantılı konular ve son dönemde Ada'da yaşanan gelişmeler üzerine kapsamlı değerlendirmelerde bulunma imkanımız oldu. Ukrayna'daki savaş bağlamında Karadeniz (Tahıl) Girişimi'nin yeniden canlandırılmasına dönük çabalarımızla gündemimizdeydi. Küresel sorumluluk bilinciyle bu girişimi tekrar hayata geçirmemiz gerektiği konusunda hemfikiriz."

Gelecek dönemde de İngiltere makamlarıyla istişarelerini en üst düzeyde sürdürmeye devam edeceklerini vurgulayan Fidan, bölgesel ve küresel sınamalar karşısında iki ülkenin ortak hareket ederek yakın işbirliğini sürdürmesinin önem taşıdığını kaydetti.

"TÜRKİYE OLARAK SUDAN'A NE YAPABİLİRİZ, HEP ONUN ARAYIŞI İÇİNDE OLDUK"

Bakan Fidan, basın mensuplarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün Ankara'da Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdülfettah el-Burhan ile yaptığı görüşmede gündeme gelen konular ve Libya'daki sel felaketine ilişkin sorularını da yanıtladı.

Sudan'daki iç savaşın kendilerini derinden yaraladığını söyleyen Fidan, şunları kaydetti:

"Türkiye olarak tarihi sorumluluk ve yakınlık hissettiğimiz bu değerli ve kadim ülkeye (Sudan) ne yapabiliriz, hep onun arayışı içinde olduk. Savaşın taraflarının ikisiyle de temaslarımız devam etmekte. Hem ikili düzeyde hem de uluslararası düzeyde savaşı sonlandırmaya yönelik bütün çabaları desteklemekteyiz. Bunların içerisinde mümkün olduğunca yer almaktayız. Gerek direkt gerek dolaylı bütün çalışmalarda rol alma konusunda bir kararlılığımız var. Tabii hedef, nihai barışı getirmek olmakla birlikte savaş esnasında yaşanan insani dramlara da sessiz kalmıyoruz."

Türkiye'nin, Sudan'da nihai barışın sağlanmasına yönelik çabalara verdiği desteğin yanı sıra insani dramlara da sessiz kalmadığının altını çizen Fidan, ülkede yaşanan insani krizlere hem devlet imkanlarıyla hem de Türk sivil toplum kuruluşlarıyla nasıl müdahale edebileceklerinin arayışı içinde olduklarını kaydetti.

Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Sudan'daki insani durum konusunda çok yüksek bir hassasiyeti olduğunu ve Burhan ile yapılan görüşmede de bu durum başta olmak üzere çeşitli konuların gündeme geldiğini aktararak, şunları söyledi:

"Özellikle şu anda çeşitli mecralarda bulunan barış görüşmeleri ne aşamada, onlar ele alındı. Sudan'daki insani, ekonomik ve diğer krize, savaş sürerken Türkiye ne derece yardımda bulunabilir, o konular gündeme geldi. Cumhurbaşkanımız Sudan'a her türlü insani yardımı ve desteği vermekte kararlı olduğumuzu bir kez daha yineledi. Aynı zamanda eğer barış için yapabileceğimiz bir hizmet varsa, onun için de her zaman hazır konusu vurgulandı. Bununla ilgili çalışmalarımız kesintisiz devam ediyor."

Yaşanan sel felaketi nedeniyle Libya halkına taziye ve geçmiş olsun dileklerini yineleyen Fidan, Türkiye'nin ilk yardımlarını dün bu ülkeye ilettiklerini belirtti. Bakan Fidan, bu kapsamda 3 askeri kargo uçağının Libya'ya gönderildiğini, 168 arama kurtarma personeli, 2 arama kurtarma aracı ve 2 arama kurtarma botunun da bu ülkeye gittiğini aktardı.

"TÜRKİYE'YE KARŞI TEPKİLER BULUNDUĞU YÖNÜNDEKİ İDDİALARI EN İYİ CEVABI LİBYALILAR VERDİ"

Libya'ya gıda, hijyen kolisi, çadır, battaniye ve benzeri acil ihtiyaç malzemesi de gönderildiğini söyleyen Fidan, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ve Dışişleri Bakanlığından yetkililerin de yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını gözetmek üzere afet bölgesinde gittiğini dile getirdi.

Fidan, Büyükelçi Yılmaz ve Libya tarafının talepleri doğrultusunda hazırlanan ek insani yardımların bu ülkeye sevk edildiğini aktararak, şunları söyledi:

"Libya'dan gelebilecek ilave yardım taleplerini de elden geldiğince karşılamayı sürdüreceğiz. Bu afet, ülkenin doğusunda yaşandı ancak hem doğu hem de batıdaki Libyalı kardeşlerimiz ülkemizden ortak yardım çağrılarında bulundular. Libya'da birlik ve bütünlüğün temin edilemeyeceği ve Türkiye'ye karşı tepkiler bulunduğu yönündeki iddialara da en iyi cevabı kendileri vermiş oldular. Kardeş Libya halkını, bu nedenle bir bütün olarak kucaklamaktayız."

Bakan Fidan, Fas'ta yaşanan depremde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa, Fas hükümeti ve halkına da başsağlığı diledi.

İsveç'in NATO üyeliği süreci hakkındaki soruyu da cevaplayan Fidan, "Türkiye, 2020 Madrid Zirvesi'nde, 2023 Vilnius NATO Zirvesi'nde vardığı mutabıklara, mutabık kaldığı anlaşmalara sadıktır. Burada çizilen yol haritaları, taraflardan beklenen konular, yükümlülükler bunlar, bu belli. Bu konu çerçevesinde durum ilerlemekte." değerlendirmesinde bulundu.

CLEVERLY: TÜRKİYE VAZGEÇİLMEZ ORTAK

Bakan Cleverly, görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkinin güçlendirilmesine ilişkin konuların ele alındığını belirterek, "Türkiye, bizim için, Birleşik Krallık için vazgeçilmez bir ortak." ifadesini kullandı.

Geçmişe kıyasla iki ülke arasındaki ilişkinin daha fazla birbirine yakınlaştığını vurgulayan Cleverly, "Bu yıl, 4 milyondan fazla Birleşik Krallık vatandaşının ülkenizi ziyaret etmesi bekleniyor." diye konuştu.

"Türkiye'den gelen Birleşik Krallık'ta yaşayan yarım milyonluk çok önemli bir vatandaş grubu da var. Onlar da bizim refahımıza ve ülkemizin, toplumun canlılığına katkıda bulunuyor." ifadesini kullanan Cleverly, iki ülke arasındaki ticaretin giderek büyüdüğüne dikkati çekti.

Cleverly, iki ülkenin birlikte çalışmayı sürdüreceğinin altını çizerek, dünyanın karşılaştığı önemli ve zorlu sınamalarla baş edebilmek için müttefik olarak çalışmaların devam edeceğini dile getirdi.

Türkiye'nin Karadeniz Tahıl Girişimi'ni tekrar başlatabilme konusundaki çabalarını takdir eden Cleverly, Birleşik Krallık'ın, Türkiye ile ilişkilerinin çok önemli olduğunu vurguladı.

Cleverly, "(Türkiye) Ortak güvenliğimiz için son derece önemli, ortak refahımız için son derece önemli. Ancak bunun da ötesinde bizim ilişkimizin Avrupa için bir önemi var, bölge için önemi var ve dünyanın geneli için son derece önemli bir ilişki bu." dedi.

Cleverly, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, Fidan'a göstermiş olduğu misafirperverlikten dolayı teşekkür etti. Cleverly, Türkiye'yi Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılında ziyaret etme fırsatı bulduğunu dile getirdi.

Cleverly, Fidan'la çalıştığı süre içerisinde onu çok iyi bir dost olarak gördüğünü, bunun her iki hükümet ve her iki ulus arasında son derece güçlü olan işbirliği seviyesini yansıttığını, farklı alanlarda çok yakın bir işbirliği bulunduğunu söyledi.

Türkiye'yi dışişleri bakanı olarak ilk kez ziyaret ettiğini aktaran Cleverly, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenler için başsağlığı diledi.

Cleverly, Libya'da da selden dolayı korkunç bir felaket yaşandığına dikkati çekerek, "Türkiye, son derece önemli bir biçimde sadece yardım almak değil, aynı zamanda yardım verme konusunda da isteğini bir kez daha gösterdi. Bu da bizim altını çizmemiz gereken hususlardan bir tanesi. Birleşik Krallık olarak da bu ihtiyaç duyduğu dönemde Libya'ya destek vermeye hazır." diye konuştu.

TİCARET HACMİ 25 MİLYAR STERLİNE YAKLAŞTI

İki ülke arasındaki ticaretin giderek arttığını kaydeden Cleverly, ticaret hacminin yaklaşık 25 milyar sterlin olduğunu ve bunun son derece önem arz ettiğini vurguladı.

Cleverly, iki ülke arasındaki ticaretin her yıl yaklaşık yüzde 25 artış gösterdiğine işaret ederek, Fidan ile görüşmesinde bu ticaret hacminin nasıl sürdürülebileceği ve korunacağı üzerine de konuştuklarını anlattı.

Yeni ve genişletilmiş bir serbest ticaret anlaşmasının da gündeme geldiğini belirten Cleverly, iki ülkenin ortak çalışmalarına ilişkin, "Gerek bu Rusya'nın yasa dışı bir biçimde Ukrayna'ya yapmış olduğu saldırı ve savaş olsun, gerek yasa dışı göçle mücadele olsun ya da birlikte son derece yakın bir biçimde hem kendi ülkelerimizde hem de bölgedeki terörizmle mücadele çalışmaları olsun. Çalışmalarımızı yakınlaştırmak ve bu şekilde devam etmek istiyoruz." ifadelerini kullandı.

Cleverly, giderek daha önemli bir sorun haline gelen gıda güvenliğini sağlayabilmek için de ortak çalışmaları devam ettireceklerini ve Karadeniz'den tahıl ithal edilmesi için çabalarının süreceğini söyledi.

Türkiye ile NATO kapsamındaki ilişkilere dair Cleverly, şu değerlendirmede bulundu:

"NATO'da müttefikiz ve NATO zirvesinde yan yana oturuyoruz. Her iki ülke de birbirini koruma ve NATO'nun diğer üyelerini koruma konusunda son derece önemli bir taahhüde sahip. Avrupa'da barışın ve güvenliğin korunması bizim için son derece önemli. Biz bu anlamda Türkiye'nin gerçekten son derece kayda değer biçimde NATO ittifakına askeri taahhütleri olduğunu biliyoruz. Bu anlamda her fırsatta çok daha yakın çalışmak için bu çabayı da bir araya getirerek değerlendireceğiz. Hem müttefik hem de ortak olarak."

Cleverly, bu şekilde bir çalışmayla kıtanın güvenliğinin daha güçlü hale getirileceğini aktararak, karşılıklı her iki ülkenin de güvenliğini de daha güçlü bir seviyeye ulaşacağını vurguladı.

SERBEST TİCARET ANLAŞMASI'NIN GENİŞLETİLMESİ İÇİN MÜZAKERELER SÜRÜYOR

Basın mensuplarının Hindistan-Avrupa ticaret koridoruna ilişkin sorusuna yanıt veren Cleverly, özellikle bu konuyu konuşmadıklarını ancak ikili ticari konuları değerlendirme fırsatı bulduklarını dile getirdi.

Cleverly, Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesiyle ilgili müzakerelere başladıklarını kaydederek, Hindistan'la da böyle bir müzakere sürecinde olduklarını ifade etti.

Hindistan, Avrupa ve Orta Asya'daki tüm ülkelerle geniş kapsamlı bir ticari akış olduğuna dikkati çeken Cleverly, ticari akışların Batı'ya doğru daha güçlendirilmesinin kıta Avrupası için ticaret hacimlerini etkilemesi açısından son derece önemli olduğunu ve aynı zamanda İngiltere'ye de bunun olumlu yansıyacağını anlattı.

Cleverly, İngiltere'nin denizcilik ülkesi olduğuna işaret ederek, "Denizcilik ticari yollarının desteklenmesi son derece önemli. Batı'ya akan ticaret yollarının buradaki ulaşımın da daha makul fiyatlara çekilebilmesi için önemli bir katkısı olacaktır. Bu ilişki bizim için gerçekten son derece önemli. Her iki tarafın da çıkarlarını ilgilendiriyor." dedi.

"İSVEÇ'İN NATO'YA KATILMASININ HEPİMİZİN SAVUNMASINA KATKIDA BULUNMASINI DİLİYORUZ"

Cleverly, İsveç'in NATO'ya katılmasına ilişkin soruya, Fidan ile görüşmesinde NATO üyeliklerinin ve rollerinin derinlemesine ele alındığı yanıtını verdi.

İngiltere'nin İsveç'in son derece kapasitesi yüksek bir savunma gücü olduğunu düşündüğünü vurgulayan Cleverly, İsveç'in NATO'ya önemli bir katkı getirebileceğine inandıklarını aktardı.

Cleverly, Türkiye'nin aşırıcılık, terörizmle mücadele gibi konulardaki endişelerini ve değerlendirmelerini Fidan'la detaylıca konuştuklarını söyleyerek, "Önemli olan husus, mümkün olduğunca en kısa sürede ortaya çıkabilecek sorunların ortadan kaldırılması ve böylece İsveç'in NATO'ya üye olmasının desteklenmesi. Bu çerçevede bunun hem NATO'nun genel anlamda savunmasına, hem de Türkiye'nin savunmasına ve hepimizin savunmasına katkıda bulunmasını diliyoruz. Özellikle de bu anlamda Türkiye'nin dile getirdiği endişelerle ilgili kolaylaştırıcılık yapmaya çalışıyoruz." diye konuştu.