Suriye, 2011 yılında başlayan iç savaşın ardından dramatik bir dönüşüm sürecine girdi.

Ülkenin siyasi, sosyal ve ekonomik yapısı büyük ölçüde değişmiş, savaşın yıkıcı etkileri hala hissediliyor.

Ancak, 8 Aralık’tan sonra Suriye'nin geleceği için umutlar yeniden yeşeriyor...

“Gazetecilik, oturduğun yerden yapılacak bir meslek değildir” anlayışından hareketle en uzun sınır komşumuzdaki yeni dönemi yerinde görmek için soluğu Suriye’de aldım.

Cerablus’tan Münbiç’e. El Bab’dan Halep’e, Hama’dan Şam’a varan kapsamlı rotamızda şahit olduklarım kimi zaman hüzünlendirdi, kimi zaman gururlandırdı kimi zaman da umutlandırdı…

Ahmed El Şara, Suriye’deki ziyaretimiz esnasında resmen cumhurbaşkanı olarak belirlendi.

Yeni Suriye yönetimi, savaş sonrası toparlanma sürecinde siyasi ve idari reformlar gerçekleştirmiş…

Bu reformlar, merkeziyetçi yapıdan ziyade adem-i merkeziyetçi bir yapıya geçişi içeriyor…

Yani yerinden yönetim birimlerinin bağımsız karar almasını mümkün kılan bir sistem benimseniyor.

Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ile bugüne kadar neredeyse tamamen susan Suriye halkının karar alma süreçlerine daha fazla katılımını sağlamak istiyorlar.

Ayrıca, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi evrensel değerlerin yerleştirilmesi için çalışmalar yürütülüyor.

Özgürlük herkes tarafından net bir biçimde içselleştirilmiş.

Kimle konuştuysam herkes bunu dile getirdi.

Örneğin; bize Şam’da mihmandarlarlık yapan Suriyeli Adnan kardeşim ile Kasiyun Dağı’na giderken güvenlik kontrolünde Suriye Ordusu’nda görevli bir asker arasında geçen dialog bunun bir kanıtı adeta…

Asker, Adnan’a “Şara’yı seviyor musun?” diye sordu…

Adnan da espri olsun düşüncesiyle “Hayır, hiç sevmiyorum” dedi.

Askerin “O zaman seni tutukl
amak zorundayım” ifadesine karşı Adnan’ın “Tutuklayamazsın, artık özgürüz” yanıtı esprilerin içerisinde dahi konunun içselleştirildiğini ortaya koyuyor.

EKONOMİK REFORMLAR ŞART

Yeni yönetim, ekonominin yeniden inşası için kapsamlı reformlar başlattı ve yenilerini uygulamaya hazırlanıyor.

Savaş sırasında zarar gören altyapının onarılması, tarım ve sanayi sektörlerinin desteklenmesi ve yabancı yatırımcıların çekilmesi için teşvikler sağlanıyor...

Aynı zamanda, işsizlikle mücadele ve yoksulluğun azaltılması adına sosyal politikalar geliştiriliyor.

Suriyeliler büyük bir umutla bunu bekliyor.

Suriye'nin geleceği, ekonomik kalkınma ve sürdürülebilir büyüme üzerine inşa edilmek zorunda…

Tarım, enerji, turizm ve teknoloji gibi stratejik sektörlerde yapılan yatırımlar, ülkenin ekonomik potansiyelini artırmaya müsait...

Günlük hayatı kolaylaştırmak için paradan kesinlikle sıfırları atmalı…

6 kişilik bir yemek için restoranda 1 milyon Suriye Poundu ödemek için balya balya ödeme yapmak gerçekten güç bir iş…

1 Türk Lirası yaklaşık 300 Suriye Poundu…

1 dolar ise 1500 Suriye Poundu değerinde…

Birkaç günde hesap kitap algısını darmadağın edebilecek düzeyde…

Halledilmesi nispeten daha güç olacak mesele ise altyapı…

Altyapı eksiklikleri en temel problem olarak gözüküyor.

Elektrikler sık sık kesiliyor.

Hatta gittikten sonra uzunca bir süre gelmeyen elektrikler kabusa dönüşebiliyor.

Bu nedenle jeneratör kullanımı çok yaygın.

Sokaklarda galonla mazot ve benzin satışı yapan bir sürü insan var…

Ağırlıklı Lübnan’dan gelen akaryakıtlar açıkta satılıyor.

Kendi topraklarındaki petrol ile acilen buluşması şart…

Su sıkıntısı da birçok bölgede problem olarak karşımıza çıktı.

Suriye, zengin tarihi ve kültürel mirasıyla dikkat çeken bir ülke.

Yeni yönetim, kültürel mirasın korunması ve turizmin geliştirilmesi için çeşitli projeler yürütmeli…

Bu projeler hem yerel ekonomiye katkı sağlar hem de ülkenin uluslararası alanda tanıtımını güçlendirir.

Halep, Hama, Humus gibi şehirlerde yıkım çok fazla…

Şam’ın merkezi çok tahrip olmamış ancak dış çevrede Duma bölgesinde bir miktar tahribat var.

Gördüklerim beni açıkça ümitlendirdi.

Suriye’nin toparlanması bana göre beklenilen ve konuşulanlardan daha hızlı olabilir.

3 ya da 4 yılda epey bir yol almış olur.

Türk halkına ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a inanılmaz bir sevgi var.

Sokakta Türkçe konuştuğumuzu işiten birçok Suriyeli, bildikleri birkaç Türkçe kelime ile minnet ve samimiyetlerini ifade etti.

Yanımıza çok fazla gelen oldu.

Sizinle “gurur duyuyoruz” ifadelerini duydukça bir Türk olarak gururlanmamak elde değil.

Hatta bunu eylemle gösteren kardeşlerimiz bizi çok duygulandırdı.

En çarpıcı betimlemeyi Nakşibendi Tarikatı’nın Halidiye kolunun kurucusu Mevlana Halidi Bağdadi’nin türbesini ziyarete gittiğimizde 55 yıldır orada hizmetkarlık yapan Zekeriya Vanlı’dan duyduk.

Vanlı, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı İslam dünyasının beşinci halifesi olarak görüyoruz” dedi.

Hatırlatalım; halifelik İslam ülkelerinin ‘siyasi’ liderlik makamıdır.

Gönülden çok fazla dua alıyoruz millet olarak…

Yazacak, çizecek çok konu var ama bir kısmını Emevi Camii Avlusu’nda Haber 7 muhabiri Yavuz Selvi kardeşime yaptığım açıklamalara bırakmış olayım.