Ege kıyılarında deprem paniği! Uzman isimlerden kritik analiz: Sarsıntılar normal değil

• HABER7- ÖZEL

Türkiye 6 Kasım 2023 yılında Kahramanmaraş depremlerinin yıl dönümü yaklaşırken Yunanistan'daki sarsıntılar Ege kıyılarında da hissedilmeye başlandı. Yunanistan’da son 6 gün içerisinde 500'ün üzerinde 3.5 ila 4.8 arasında deprem meydana gelmesinden sonra Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis Amargos Adaları ve Santorini Adası’nda bir dizi önlem aldıklarını duyurdu. Ayrıca bölgede bulunan yanardağın patlaması riskine karşı ‘kırmızı kod’ ile acil durum ilan edildi.

YUNANİSTAN ÖNLEMLERİ ARTTIRDI

Ege Deniz’inde yaşanan sismik hareketlilik sonrasında ise dün saat 10.22 sıralarında merkez üssü Ege Denizi olan Aniye Adası’nda 4.7 büyüklüğündeki depremin Bodrum’da da hissedildiği aktarılmış gün içerisinde ise peş peşe sarsıntılar devam etmişti.

Atina ise Santorini Adası’na kurtarma ekipleri konuşlandırarak bölgeye seyyar sağlık birimleri oluşturarak, Drone ekipleri kurtarma operasyonu ile bölgede hazır duruma geçti.

Ege Denizi’nde yaşanan depremler ve olası yanardağ patlaması ihtimaline karşı Yunanistan hükümetin teyakkuza geçirirken Deprem Risk Yönetimi Uzmanı Engin Er, IMEF Başkanı Deprem Uzmanı Dr. Süleyman Basa, Deprem Risk Yönetimi Uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış konuya ilişkin Haber7’ye özel değerlendirmelerde bulundu. 

ENGİN ER: BU DEPREMLER NORMAL DEĞİL

Deprem Risk Yönetimi Uzmanı Engin Er Santorini’deki sarsıntılara ilişkin açıklama yaparak, ‘'Volkani hareketlerin başlangıcı olarak yorumlayabiliriz’' dedi.  Er yaşanan depremlerin normal olmadığını belirterek, ‘’4 ve 4'ün üzerindeki depremler, son 24 saatte olan veya son 2-3 gün içerisinde olan depremler normal değil. Anormal büyüklükte olan depremler çok sık rastlanan bir olay değil’’ dedi.

Bölgede 2012 yılında da benzer sarsıntılar olduğuna dikkat çeken Er 14 ay sürdüğünü ve sarsıntıların yeniden yaşandığına vurgu yaparak, ''Buradan geçen aktif hayatlarda var. Aynı zamanda Afrika levhasının, Anadolu levhasının altına daldığı ve teknolojik olarak 7-7,5 büyüklüğü depremi üretme potansiyeli olan bir yer. Tarihsel kayıtlara yine baktığımız zaman bu bölge volkanik faaliyetlerin çok olduğu bir bölge'' dedi.

''7 ÜZERİ DEPREMLERDE TÜRKİYE ETKİLENEBİLİR''

Er, bölgede 6 ve 7 üzerinde deprem olma ihtimaline karşı tsunami riskine değinerek, ''Türkiye'de hissedilebilmesi için 6 ve üzerinde bir deprem olması lazım. 6 büyüklüğü üzerinde bir depremde işte tsunami riski bile olabilir. Bölgede 7'nin üzerine bir deprem olursa bizim Türkiye'miz de bu bölgeden buradaki depremden etkilenebilir. Yani ne kadar kaynağı volkanik veya tektonik olsa da her kesimde de 7 üzeri deprem üretme potansiyeli var. Fakat volkanik depremler 7 büyükte bir deprem üretmez, ancak bölgede büyük bir deprem potansiyeli olmasından dolayı tsunami riskinden bahsedebiliriz’’ dedi.

ŞERİF BARIŞ: TSUNAMİ İHTİMALİNE KARŞI ÖNLEM ALMALIYIZ

Deprem Risk Yönetimi Uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış, bölgede ayrıntılı analizler yapılarak volkanik patlama riskine karşı araştırma yapılması gerektiğini belirterek, ‘’Deprem fırtınasının kökeni sadece volkanik sokulum değil, yani magmanın yukarı kabuğa sokulması değil, aynı zamanda tektonik kökenli küçük depremler olabilir veya volkanik aktivitenin olduğu bölgelerde yeraltı ile kırılmalar olabilir. Dolayısıyla bu üçünün kökeni de yine ancak yapılacak deprem verileriyle ayrıntılı analizlerden sonra söylenebilir’’ dedi.

Depremlerin Türkiye’ye yapısal hasar anlamında etkisinden bahseden Barış, ‘’Eğer büyük bir deprem olursa İzmir'e, 250 Muğla'ya 180 km uzaklıktaki bir bölgede  6,5-7 büyüklüğünde bir deprem bile olsa yapısal anlamda fazla hasar yapmaz ancak tsunami ihtimaline karşı kıyılarda vatandaşlarımızın önlem alması gerekir’’ dedi.

EGE'DE 120 YILDA 267 BÜYÜK DEPREM 

Bölgede yaşanan ve ciddi hasarlara yol açan depremleri hatırlatan Barış, bölgede bulunan Helen Yayına da değinerek, ''Helen levhasının Anadolu'nun altına daldığı dalma batma zonu dediğimiz bir zonu oluşturuyor. Burada olacak depremler çok daha büyüktür. Girit Adası'nda 365 yılında 8.5 büyüklüğündeki bir depremin şiddetine eş değer çok büyük depremler olmuştur.

Yine 1300'lü yıllarda 7.7 büyüklüğündeki yakın enerjiye sahip depremler olmuştur. 1900'lerde de çok sık depremler üretmiştir.

Nitekim 5'den büyük depremleri söyleyeyim ben size Helen yayında. Son 120 yılda 267 tane ve bunların bazıları da 7'den büyük, 4-5 tane 7'den büyük deprem vardır. 6'dan büyük de 10'a yakın deprem oluşturulmuştur'' dedi.

SÜLEYMAN BASA: EGE KIYLARI ETKİLENEBİLİR

IMEF Başkanı Deprem Uzmanı Dr. Süleyman Basa, Santorini Adası’nın volkanik bir bölgede yer aldığını ve volkanik kaynaklı depremler olabileceğini belirterek ''Bölgede olabilecek volkanik hareket bir deprem ile beraber gerçekleşebilir, 6 ile 7 büyüklüğüne kadar bir depremin de Türkiye'ye 150 km mesafedeki bir adada gerçekleşmesiyle muhtemelen Türkiye’nin Ege’ye yakın kıyılarında etkili olacağını düşünüyoruz’’ dedi.

''BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİNİ TETİKLEMEZ''

Basa ''yaşanan depremlerin Büyük İstanbul depreminin habercisi olur mu?'' sorusuna ise ‘’Çok küçük bir ihtimaldir. Marmara'yı İstanbul’u bekleyen deprem için Kuzey Anadolu Fay hattı Kocaeli’ne kadar geldi. Kırılmayan Marmaray Denizi’ne bir parçası var. O bölgede bekleyen bir deprem var ancak Marmaray’a giden ve Güney’deki Bursa ve İznik’ten geçen farklı bir mekanizmadır'' dedi.

OKAN TÜYSÜZ: VOLKAN PATLAMASIYLA BİR İMPARATORLUK YOK OLDU

Deprem Bilimci Prof. Dr. Okan Tüysüz ise Akşam Gazetesi'ndeki açıklamalarında bölgede son iki gündür 250’nin üzerinde deprem olduğunu belirterek Yunanistan’ın turistik adaları arasına yerini alan Santorini Adası’ndaki volkanik hareketliliğe değindi.

Tüysüz Milattan Önce 1600’lü yıllarda Thera volkanının patlamasıyla Bakır çağının en gelişmiş uygarlıkları arasında olan Minoan İmparatorluğu’nun yok olduğunu belirterek patlamanın Zonguldak Sofular mağarasındaki dikitlere kadar ulaştığını belirtti.

Uzmanlar Ege Denizi’ne bulunan Helen fayının kırılma ihtimalinden endişe ederken fayın kırılması halinde yakın bir gelecekte büyük bir depreme neden olmasından endişe ettiğini ifade etti.