Depremin ikinci yılında Kahramanmaraş: Yeni şehir inşa ediliyor!

6 Şubat asrın felaketinin üzerinden 2 yıl geçti. Afetin izlerini silmeye yönelik çalışmalar, sarsıntının hissedildiği günlerden itibaren başlatıldı. 7,7 ve 7,6'lık iki büyük depremin merkez üssü Kahramanmaraş'a 100'ün üzerinde ulusal ve uluslararası basın mensubu ziyaret gerçekleştirdi. 

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, Vali Mükerrem Ünlüer ve TOKİ Başkan Yardımcısı Osman Direnç basın mensuplarına, AFAD İl Müdürlüğü Toplantı Salonu'nda depremle ilgili bilgi verdi.

BAŞKA BİR ÖRNEĞİ YOK

Tatar, 6 Şubat depremlerinin dünyada kara üzerinde oluşmuş başka bir örneği olmadığını söyledi.

6 Şubat depremlerinin oldukça büyük bir alanı etkilediğini vurgulayan Tatar, şunları kaydetti:

"7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki deprem, bir tanesi sabah saat 04.17'de, bir diğeri öğleden sonra 13.24'te, yaklaşık 9 saat arayla meydana gelen ve karada oluşan bu depremler sonucunda da özellikle yer kabuğunda toplam 570 kilometre uzunluğunda bir z kırığı oluşturan ve yüzey kabuğunda, yer kabuğunda yaklaşık 8 metre civarında yer değiştirdiği dünyada başka örnek yok. Bu anlamda aslında 6 Şubat'ta gerçekleşen depremler dünyadaki tek örneklerden bir tanesi. Yaklaşık 120 bin kilometrekare civarında bir alan etkilendi. Avrupa'daki birçok ülkenin 3 katı büyüklüğünde bir alan. Bu depremlerde etkilenen nüfus sayısı 14 milyon. Sosyolojik olarak baktığımızda 85 milyon kişi bu depremlerden etkilendi. Toplam 18 ilde hasar tespit çalışmaları yapıldı. 53 bin 737 canımızı yitirdik. Keşke bir tanesini dahi yitirmeseydik. Büyük bir rakam. 107 bin civarında yaralımız var."

Tatar, 6 Şubat depremine 35 bin 250 kişilik arama kurtarma personeliyle müdahale edildiğini ve 90 ülkeden ekibin bölgeye geldiğini söyledi.

"YÜZDE 97 ORANINDA HASARLI BİNALAR KALDIRILDI"

Hasarlı binaların enkazlarının kaldırılmasıyla ilgili konuşan Tatar, "Bütün bölgede yüzde 97 oranında hasarlı binaların, ağır hasarlı binaların enkazların kaldırılması tamamlanmış durumda. Kahramanmaraş'a baktığımızda bu oran örtüşüyor, yüzde 97 oranında hasarlı binalar kaldırıldı. Diğerleri hukuki süreç devam ettiği için kaldırılamadı." diye konuştu.

Türk milletinin büyük bir dayanışma örneği gösterdiğinin altını çizen Tatar, yapılan bağışların 15 günlük periyotlarda AFAD'ın internet sayfasında nereye harcandığının paylaşıldığını aktardı.

"ARTÇI SARSINTILARI 80-82 BİN CİVARINDA"

Kamu kurum ve kuruluşlarına eğitimler verildiğini anlatan Tatar, şöyle devam etti:

"Şu anda arama kurtarma eğitimi almış kişi sayımızı 122 bine çıkardı. Bu sayı her geçen gün artıyor. Tek dileğimiz büyük afetler olmasın, bunlara ihtiyaç kalmasın. Tabii her zaman böyle bir ekibin hazır olması büyük bir önem taşıyor. Akredite edilen ekiplerimiz var. Bu sayı şu an 10 bin civarında. Tabii ki kapasiteyi geliştirmek çok önemli, yine gururla söyleyeceğim Avrupa'daki en büyük deprem gözlem ağına sahibiz. Yaklaşık 1300 civarında deprem gözlem istasyonumuz var. 6 Şubat'tan günümüze kadar olan deprem sayısı 107 bin. Bizim normalde bir yılda kaydettiğimiz deprem sayısı, ortalama 23-24 bin civarındayken, şu anda 2 yılda 6 Şubat depremlerin de etkisiyle 107 bin oldu. Şu anda 6 Şubat'ın artçı sarsıntıları ise yaklaşık 80-82 bin civarında."

201 BİN KONUT TAMAMLANARAK TESLİM EDİLDİ

TOKİ Başkan Yardımcısı Osman Direnç ise "Bakanlık olarak 459 bin 403 konutun bugüne kadar ihalesini yapmış bulunuyoruz. Bunlardan da ülke genelinde 201 bin konutu tamamlayarak vatandaşlara teslim etmeye başladık." dedi.

KAHRAMANMARAŞ ÖNCÜ ŞEHİR OLACAK

Vali Mükerrem Ünlüer, kentteki çalışmalara ilişkin gazetecilere bilgi verdi. Kahramanmaraş Valisi Ünlüer, devlet-millet dayanışmasının 'yüksek seviyede' hissedildiği bir ülkede yaşadığımızın altını çizerek; "Kahramanmaraş da bu anlamda öncü bir şehir. Bugün yüzlerce proje bu kadar kısa sürede gün yüzüne çıktıysa bu ruh sayesindedir." ifadelerini kullandı.

Vali Ünlüer, şehir genelinde 174 bin 145 bağımsız birimin temellerinin atıldığını kaydetti. 34 bin 600 konutun hak sahibi vatandaşlara teslim edildiğini söyleyen Ünlüer, 2025 yılı sonunda örnek bir şehir olma hedefinde olduklarını belirtti. Ünlüer'in açıklaması şu şekilde;

"Yeni bir Kahramanmaraş’ı inşa etmiş olacağız. Bu alanda iki kardeş ülkenin ortak çalışması ile Azerbaycan Mahallesini yapıyoruz. Bu mahalle örnek bir tasarım oluyor. Azerbaycan devletine bu anlamda şükranlarımı sunuyorum.”

Konuşmaların ardından, Azerbaycan, Bulgaristan, Almanya, İtalya, Japonya ve Yunanistan başta olmak üzere 11 ülkeden 100'ün üzerinde basın mensubu yapımı tamamlanan veya bitmek üzere olan konutları gezdi. Haber7 olarak, depremzedelerin yeni evlerini yerinde inceledik. 

"BAŞIMIZI SOKTUK, İŞLERİ RAST GELSİN"

Kahramanmaraş'taki depremi yaşayan ve evi yeniden yapılan Feride Teyze, devlet büyüklerine teşekkür ederek; "Başımızı soktuk, işleri rast gelsin. Depremden çıkan ne olacak? Bir sakat çocuğum var. Oğlum sakat. Üç tekerli bir arabası var onunla durağa gidiyor geliyor. Bir iş, güç tutamıyor. Ev verdiler amma içine döşediler. Sağ olsunlar. İstediğimiz evimizin yanının yönünün yapılması, yardım. Rahatsızız. Pil taktılar kalbime." dedi. 

YENİ KONUTLARINDA YAZA HAZIRLANIYORLAR

Konutlardaki altyapı çalışmalarının önceki köy yerleşimine göre daha güzel olduğunun altını çizen hak sahibi Hüseyin Kaygısızcan, Haber7'ye evlerden memnun olduklarını söyledi.

Yeni evlerinde yaza hazırlık yaptıklarını söyleyen depremzede, "Depremden sonra burayı yaptı devlet. Eski köy bir buçuk kilometre ötedeydi. Şu durumdan memnunuz, herhangi bir sıkıntımız yok. Altyapı olarak öncekilere göre daha güzel. Bizden sonra da daha bazı yerlere bir şeyler yapılmamış. İnşallah orada da yapılır, eksik olan yerlerde vatandaşlarımız evlerine oturur. Parkımız meydanda, ağaçlar diktik, ufak tefek sera yaptık." dedi.

"ŞEHRİN ÇEHRESİ DEĞİŞTİ"

Kahramanmaraş'ta yapımı gerçekleştirilen yeni konutları gezen gazeteci Taceddin Kutay, Maraş'ta deprem öncesinde yapı stoğu sıkıntısının yaşandığını ve Teke mevkii bölgesinde kötü yapılaşmanın olduğunu söyledi.

Eski mahallelerin kaldırılarak yeni yaşam alanlarının oluşturulmuş olmasının 'takdire şayan' olduğunu kaydeden Kutay, Azerbaycan devletinin bölgeye yardımlarının da altını çizdi. Kutay, "Azerbaycan yardımlarının da özel olarak yapılmasının özel anlamı var.  Burası Azerbaycan muhiti. Azerbaycan Caddemiz az aşağıda. Doğrusu mütehassıs oldum. Hoşumuza da gitti bir tarafıyla. Değişik hisler de uyandı bizlerde. Şehrin çehresi, arzu edilmedik şekilde değişti. Daha konforlu bir tarafıyla ve daha yaşanılabilir. Herhangi bir durumda araç giriş-çıkışının mümkün olduğu sokakların dizayn edildiği bir yer haline gelmesi hepimizin hoşuna gitti." dedi.

GARDAŞ AZERBAYCAN PROJEYİ ÜSTLENDİ

Bölgeye 6 Şubat depremlerinin ardından yeniden gelen Azerbaycanlı gazeteci Daryanur Jafarova, depremde acı bir görüntünün olduğunu fakat Türkiye'nin iki sene içinde 'maksimum' gücünü seferber ettiğini belirtti.

Jafarova Haber7'ye yaptığı açıklamalarda; 6 Şubat depremlerine ilişkin, "Biz direkt Hatay'a gittik. Gece 12'de Hatay'daydık. Şu an buraları geziyoruz ama otomatikmen beynimizde kıyaslama oluşuyor. O dönemler buraya da geldik depremden sonra. Çok acı verici bir görüntü vardı. İnsanlar evlerinden olmuş, yakınlarını kaybetmişlerdi. Onların yakınları geri gelmese de devlet olarak Türkiye gerçekten iki sene içinde maksimum gücünü seferber etti. Şu an okullar yapıldı, çocuklar eğitimine devam ediyor. En önemlisi çadırdan konteynere, konteynerden de artık evlerine girebildiler. Röportajlar yaptık ve onların gözündeki mutluluğu görebiliyorsunuz. Şu an sıcak evlerine kavuştular, bu çok mutluluk verici bir şey." ifadelerini kullandı. 

Kahranmanmaraş'taki Azerbaycan devleti yardımları ile yapılan konut projesinin Türkiye-Azerbaycan kardeşliği için önemli olduğunu kaydeden gazeteci, "Azerbaycan gerekeni yaptı. İlk yardım ekibini buraya gönderdi ve devamında da Türkiye çok büyük bir yıkımla yüz yüzeydi, Azerbaycan da  destek olması için Kahramanmaraş'ta böyle güzel bir projeyi üstlendi. Mutluluk verici. Haydar Aliyev okulu var burada, görüyoruz. Bayrakları, ismi görüyoruz. Bizim liderimizi taşıyan bir okulda çocuklar eğitim alacaklar ve bu yaşam alanında da insanların evi olacak. Azerbaycan vatandaşı olarak bizim için çok sevindirici bir şey. Dostluğumuz ve kardeşliğimizin ebedi olarak devam etmesini istiyoruz." dedi. 

"GERÇEKTEN TAKDİRE ŞAYAN"

Konutları ziyaret için Irak'tan gelen gazeteci Kasım Alcan ise, 6 Şubat depremlerinin ardından yapılan çalışmalar hakkında konuşarak; "Konutlar her şey yerli yerinde. Kirli propagandalara aldırmadan bizim gözümüzle gördüğümüz, yüreğimizle dokunduğumuz bu üç şehir; Adıyaman, Maraş ve Hatay olmak üzere gurur verici. İnsanların dayanışması gerçekten gurur verici. Neticede büyük bir afet bu. Ama millet ve devlet olarak altından kalkacağımızı göstermek açısından gerçekten takdire şayan. Deprem zamanı bütün dünya buradaki acılara ağladı. Ellerinden geleni yaptılar. Neticede kayıplar da var. Ama bundan sonraki süreçte yapacağımız tek şey ibret alıp, ders alıp bir daha böyle acıların yaşanmaması için bu duyguları basın mensupları olarak diri tutmamızda fayda var." dedi.