Kilit ülke Türkiye: Tarihi sevkiyat başlıyor

Dost ve kardeş ülkeler Azerbaycan ve Türkmenistan, Hazar Denizi'ndeki hidrokarbon sahasının adını "Dostluk Sahası" koyarak, bölgenin Türk dünyası için önemine vurgu yapmıştı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ise Hazar geçişli bir doğalgaz boru hattının Türk dünyasının Kızılelması olacağını belirterek, uzun vadede Hazar geçişli bir boru hattı inşasının önemine dikkat çekti.

Türkiye, bölgenin doğalgaz üssü olma hedefi kapsamında enerjide arz ve güvenliği çeşitlendirici adımları üst üste atarken, son olarak Türkmenistan ile tarihi bir anlaşma imzalandı. 1 Mart itibarıyla başlayacak sevkiyat kapsamında, yıl sonuna kadar 1.3 milyar metreküp Türkmen gazının Türkiye'ye sevk edilmesi planlanıyor.

Trans-Hazar Boru Hattı (TCP) projesi belirsizliğini korurken, Türkiye proaktif bir hamle yaparak İran'ı transit ülke konumuna getirdi ve Türkmen gazının kesintisiz akışını güvence altına aldı.

'DOSTLUK' FORMÜLÜ

Türk dünyasını ekonomik ve stratejik olarak daha güçlü bir noktaya taşıyacak olan Trans-Hazar Boru Hattı'nın yapımı noktasında en büyük engel Türkmenistan ve Azerbaycan arasında yıllardır süren Hazar Denizi'ndeki hidrokarbon yataklarının hakimiyeti konusuydu. İki ülke 2021 yılında imzaladığı anlaşma çerçevesinde Hazar Denizi'nde "Dostluk" olarak adlandırdıkları hidrokarbon sahasını ortaklaşa araştırma ve geliştirmeyi kararlaştırdı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da daha önce Azerbaycan ve Türkmenistan devlet başkanları ile görüşmelerinde sıklıkla Hazar geçişli bir boru hattının önemine değinirken, "Dostluk" hamlesi ile sorunlardan biri ortadan kalkmış oldu. İnşa edilmesi halinde 30 milyar metreküp kapasite ve 300 kilometrelik uzunluğa sahip olması planlanan hat, Hazar kıyı devletlerinin ekonomik potansiyellerini büyük oranda artıracak.

İKİ ALTERNATİF VAR

Trans-Hazar boru hattı için daha önce iki alternatif gündeme gelmişti. Bunlardan ilki, söz konusu boru hattının Azerbaycan'daki Trans-Anadolu (TANAP) ve Trans-Adriyatik (TAP) doğalgaz boru hatlarına erişim sağlayan Güney Kafkasya doğalgaz boru hattına dahil edilmesi şeklinde konuşulmuştu. İkinci yol ve en doğrudan bağlantı, TCP'yi Gürcistan'dan Romanya'ya Karadeniz altından önerilen Beyaz Akım Boru Hattı ile bağlamak şeklinde gündeme taşınmıştı.

Projenin bütçesi ise 2 milyar dolar olarak planlanmıştı. Türkmenistan gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması ile Avrupa'nın enerji arz ve güvenliğinin de garantiye alınacak olması nedeniyle projeye Avrupa'nın da finansman sağlaması bekleniyor.

KIZILELMAMIZ HAZAR GEÇİŞİ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkmenistan ile 27 yıldır gerçekleşmeyen bir anlaşmayı hayata geçirdiklerini vurgulayarak, "Türkmen gazı çok uygun koşullarda Türkiye'ye geliyor.

Çeşitlendirme ve gazın bollaşması açısından bize büyük katkısı olacak" ifadelerini kullandı. Hazar geçişli bir boru hattını "Kızılelma" olarak niteleyen Bayraktar, Hazar geçişine uzun vadede Türkiye'nin ihtiyacı olduğunun altını çizdi.