Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu, İstanbul için bir iyi bir kötü haber verdi

Kanal7 Ankara Temsilcisi ve Haber7 Yazarı Mehmet Acet, Başkent Kulisi programında Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu'nu ağırladı. 

Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu'nun açıklamalarından satır başları:

Bilim insanları bir şey söylüyor, o söylediğin şeyin sonucunda toplumun genel hayatı etkilenmiyor ki, genel hayatı etkileyecek kişiler karar vericiler. Deprem uzmanları görüşlerini söylemezse, o insanların üzerine gidilirse, uzmanlar bildiklerini de söylemez. Her toplulukta olduğu gibi yan yollara sapmaya çalışan insanlar olabilir ama bunlar istisnadır. Yer bilimcilerimizi sevelim ve bu kadar hırpalamayalım. Bu görüşlere de ihtiyacımız var. 

6 ŞUBAT DEPREMLERİ

6 Şubat depremleri bir çok bilgimizi revize etmemize sebep oldu. Şimdi yaptığımız çalışmalarda deprem bizim için çok önemli bir parametre. Evinizi, yolunuzu, boru hattınızı nasıl yapacaksınız, her şeyi ilgilendiren bir konu deprem. Fay nereden geçiyor, faydan nasıl sakınalım gibi bir sürü parametreler üzerinde çalışıyoruz. Kayıtları inceliyorum sanki 7,5'lik deprem olur diyorum ama başka verilere bakıyorum 7,5'i hiç görmüyor. Ben de yazdığım notlarda 7,3'ten büyük deprem bekliyoruz dedim. Deprem oldu, 7,7 gibi rakamları gördük. 9 saat sonra 7,6'lık bir deprem daha oldu. 1512'den beri orada deprem olmamış ve stres birikmiş. 6 Şubat öncesi çoklu fay kırılmalarına rastlamamıştık.

KUZEY ANADOLU FAYI'NDAKİ SİSMİK BOŞLUKLAR

Bu tecrübelerden İstanbul'a geleceğim. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde birçok sekment faylar var. Bu 1200 km uzunluğunda fakat tek bir çizgi ile gitmiyor. Nitekim parça parça gittiği içinde 1939'da Erzincan'da 7,9 büyüklüğünde deprem oluyor. Kuzey Anadolu Fayı 39'da başladı, kırıla kırıla 99'a geldi. O depremde oldu, Düzce kalmıştı orada oldu. Şimdi arada iki yer kaldı, biri Marmara biri Yedisu. Yedisu sekmenti biliniyor. Buralar artık sismik boşluk. Yedisu karada olduğu için biliyoruz o tek parça. Geldik Marmara'ya, Marmara'nın ortası sismik boşluk. Tartışma orada başladı. Kimi araştırmacılara göre önceki depremler o boşluğu kırmıştı. Bu tek parça mı, çok parça mı? Sismik araştırmalar yapıldı. Sonuçta aslında burada bazı araştırmacılara göre 2 parçalı, bazı araştırmacılara göre 3 parçalı. Bu fayın parça parça kırılması ayrı bir şey, Şimdi 6,2 ile biriktirdiği enerji yükünü boşalttı. Şimdi kırılacak fayın boyu kısaldı. 

İSTANBUL İÇİN BİR İYİ, BİR KÖTÜ HABER

Bir sürü belirsizlik çıktı ortaya. Ben burada çoklu kırılma tehlikesi kalmadı diyorum, bu iyi bir haber. 7,6 gibi bir şeyden bahsedemeyiz artık. Belki Doğu'daki kopacak, tek parça koparsa 6,8 ile 7,2 arası olur. Deprem ne kadar büyürse süresi de o kadar uzar. Bu deprem bizi meşhur İstanbul depremi denen depreme yaklaştırdı, bunu da kötü haber olarak görebiliriz. Doğu dediğimiz yer, İzmit Körfezi ile Çekmece açıkları. Şu bir gerçek orada bir deprem olacak. Büyüklük düştü ama süresi yaklaştı. Buradan çıkaracağımız ders bu. Bunların hepsi benim tahminim, 6,5 büyüklüğünde de olabilir. Ama 7,5 büyüklüğünde olursa büyük sürpriz olur. 

DEPREM TEDBİRLERİ

Depreme dayanıklı bina yapmak, mühendislik açısından çözülmüş bir meseledir. Kurallarına uyduğunuz zaman depremde yıkılmayan bina yapabilirsiniz. Neden yıkılan oldu derseniz, asıl problem uygulama ve kontrolde. Uygun yaparsanız aslında deprem dediğiniz şey korkunç bir şey değil. Fayları ve üreteceği depremleri biliyoruz. Bunları bile bile buna uygun tasarımınızı yaptığınızda neredeyse hasarı sıfıra düşürme şansınız var. 

250 YIL VURGUSU

Marmara'daki denizin fiziksel olarak bilinen bir etkisi yok. Biz plakanın ne kadar hareket ettiğini ölçüyoruz, sapmaları belirleyebiliyoruz. Dolayısıyla diyoruz ki plaka yılda 2 santim gitti, 250 yılda 5 metre yapar. Plaka gitmeye çalışıyor ama orada onu bir şey tutuyor. Bu kırıldığı anda deprem oluyor.