Türkiye’de sivil toplumun gençlik alanındaki etkisi, özellikle 2000’li yılların ardından ivme kazanmış; birçok farklı değer, düşünce ve toplumsal dinamik etrafında örgütlenmiş gençlik STK’ları sahneye çıkmıştır. Ancak bu yapıların birbirinden kopuk, zaman zaman da mükerrer çabalar içinde olması, gençlik politikalarında birliktelik, eşgüdüm ve istişareye dayalı bir zeminin eksikliğini doğurmuştur. Türkiye Gençlik STK’ları Platformu (TGSP), bu eksikliği gidermek amacıyla 2016 yılında kurularak gençlik alanında faaliyet gösteren kuruluşları aynı çatı altında buluşturmuştur.

TGSP’nin kuruluşunu anlamak, yalnızca yapısal bir birleşmenin izini sürmek değil; aynı zamanda bir mefkûre etrafında birleşen iradenin doğasını anlamaktır. Bu irade, gençliği sadece “hizmet edilen” bir nesne olarak değil, toplumun ruhunu şekillendiren ve geleceği inşa eden aktif bir özne olarak görmektedir. Platformun temel felsefesi, gelenekten kopmadan çağın gereklerini kavrayan bir gençlik yetiştirmek; bunun içinse sivil toplumun imkan ve enerjisini ortak hedeflerde seferber etmektir.

TGSP’nin kuruluşunda temel belirleyici unsur, ortak değerler etrafında inşa edilen çok sesli bir birlikteliktir. Bu değerler arasında başta milli-manevi kimliğin korunması, gönüllülük bilincinin yaygınlaştırılması, toplumsal aidiyetin güçlendirilmesi ve liderlik vasfının ahlaki temellere oturtulması yer alır. Bu noktada TGSP, sadece bir koordinasyon yapısı değil, aynı zamanda sivil toplumun değer üretme ve değer aktarma işlevini sistematik hâle getiren bir platform olarak öne çıkar.

Platformun felsefi temelinde, modernitenin bireyselleştirici ve koparıcı etkisine karşı cemiyet şuuru inşa etmek vardır. TGSP bu anlamda, gençliğin yalnızlaştırılmasına, anlık hazlara sıkıştırılmasına ve kimliksizleştirilmesine karşı köklü bir medeniyet anlayışını alternatif olarak sunmaktadır. Genç bireyi; ailesine, toplumuna, tarihine ve değerlerine bağlı; fakat aynı zamanda eleştirel düşünen, girişimci ve sorumluluk sahibi bir aktör olarak konumlandırır.

TGSP’nin doğuşunda etkili olan bir diğer husus da, Türkiye'nin genç nüfusunun potansiyelini fırsata dönüştürme vizyonudur. Gençliği sorunlarla anılan bir kategori olmaktan çıkarıp, çözüm üreten bir özneye dönüştürme çabası; bu platformun hem kurumsal ruhunu hem de stratejik yönelimini belirlemiştir. Bu vizyon, gençliği bir hedef değil, birlikte yürünecek bir yoldaş olarak gören geleneksel bir bakışı çağdaş STK pratiğiyle harmanlamaktadır.

TGSP’nin Programları ve Faaliyet Alanları

Kurumsal yapı ve felsefi temel, bir platformun zihniyetini ve duruşunu inşa ederken; yürütülen programlar bu zihniyetin sahaya yansımasını, hayata temas eden yönünü gösterir. TGSP, sadece toplantılar düzenleyen bir üst birlik değil; aynı zamanda gençliği dönüştüren, bilinçlendiren ve değer üreten birçok nitelikli programın uygulayıcısıdır. Bu faaliyetler, hem bireysel gelişimi hem toplumsal katkıyı önceleyen, bütüncül bir yaklaşımın ürünüdür.

TGSP'nin en bilinen ve en etkili projelerinden biri olan Gençlik Liderliği Eğitim Programı, klasik liderlik eğitimlerinden ayrılan özgün bir yaklaşım taşır. GLEP, gençleri sadece yönetici ya da proje sorumlusu yapmayı değil, ahlaki önderlik vasfına sahip bireyler olarak yetiştirmeyi hedefler. Bu yönüyle liderliği teknik bir beceri değil, bir mesuliyet ve temsil ahlâkı olarak tanımlar.

Program, Türkiye’nin farklı illerinden seçilen gençlerin çok katmanlı bir eğitim sürecine dâhil edilmesiyle işler. Atölyeler, kamplar, okuma grupları, söyleşiler ve danışmanlık oturumlarıyla gençlerin entelektüel donanımı artırılır. GLEP, aynı zamanda bir ağ kurma imkânı da sunar; katılımcılar, STK temsilcileriyle, akademisyenlerle, kamu kurumlarıyla ve alan uzmanlarıyla bir araya gelerek sürdürülebilir ilişkiler geliştirir.

TGSP’nin diğer bir önemli faaliyet alanı, maneviyat merkezli programlardır. Özellikle Gençlik Umresi, gençlerin dini ve kültürel bilinçlerini artırmaya yönelik sembolik ve derinlikli bir uygulamadır. Umre organizasyonları, sadece ibadet odaklı değil; aynı zamanda bir medeniyet tecrübesi, bir manevî bağ kurma süreci olarak kurgulanır.

Bu tür programlar, genç bireylerin inanç dünyaları ile hayat pratikleri arasında bir köprü kurmasına yardımcı olur. Modernitenin sekülerleştirici etkisine karşı, sahici bir manevi bağ kurmayı amaçlayan bu çalışmalar, katılımcıların benlik inşasını güçlendirir.

Gençlik çalışmaları sadece gençlere yönelik değil; onlarla doğrudan temasta bulunan öğretmenler ve yetişkin liderler üzerinden de yürütülmelidir. TGSP bu anlayışla, eğitimcileri ve gönüllü gençlik liderlerini kapsayan özel programlar tasarlamaktadır.

Bu eğitimler, öğretmenlerin gençlerle kurduğu ilişkiyi sadece akademik değil, aynı zamanda psikososyal, ahlaki ve karakter eğitimi boyutlarıyla ele alır. Gençlik liderlerine ise sahada karşılaşacakları durumlar için rehberlik sunan, problem çözme odaklı, iletişim temelli içerikler aktarılır. Böylece gençlik faaliyetleri birey merkezli değil, ekosistem merkezli bir yaklaşımla planlanır.

TGSP, dönemsel olarak ulusal kamplar, gönüllülük kampanyaları, tematik eğitim haftaları gibi geniş kitlelere ulaşan etkinlikler de düzenler. Bu faaliyetlerde hem eğlenceli hem öğretici içerikler bir arada sunulur; böylece gençlik, sivil toplumla hayatı birleştiren deneyimlere doğrudan katılır. Özellikle afet sonrası gönüllü seferberliklerde TGSP üyesi STK’ların ortak refleks göstermesi, dayanışma kültürünün ne derece yerleştiğini de ortaya koymaktadır.

Değer Merkezli Yaklaşımın Toplumsal ve Kültürel Etkisi

Modern toplumlar, gençliği çoğunlukla demografik veriler, tüketici alışkanlıkları ve eğitim istatistikleri üzerinden tanımlarken; TGSP gibi platformlar, gençliği ahlaki ve kültürel bir varlık olarak merkeze alır. Bu yaklaşım, genç bireyi salt nesne değil, değer üreten ve değer taşıyan bir özne olarak görür. TGSP’nin gençlik çalışmalarındaki en belirgin farkı da budur: Gençliği anlamaya değil, onunla birlikte bir medeniyet perspektifi inşa etmeye talip bir zihniyet üretmektedir.

TGSP’nin değer merkezli yaklaşımı; bireyi cemiyete bağlayan, geçmişle gelecek arasında bir köprü kuran, aidiyet hissini güçlendiren bir kültürel formasyon inşa eder. Platformun yürüttüğü her programda “biz” duygusunun, “mesuliyet” ahlakının ve “gönüllülük” kültürünün öne çıkarılması, gençlerin sadece donanımlı bireyler olarak değil, aynı zamanda yüksek ahlaki reflekslere sahip toplum önderleri olarak yetişmesine katkı sağlar.

Bu yaklaşım, bireysel başarıya odaklanan seküler kariyer anlatılarına karşı toplumsal faydayı önceleyen bir liderlik anlayışı sunar. TGSP’nin temsil ettiği modelde kariyer; sadece mesleki bir ilerleme değil, toplumla kurulan bağın derinliğiyle ölçülür. Bu yönüyle platform, başarıyı yeniden tanımlamakta; gençlerin gönüllü faaliyetlere, yerel dayanışma ağlarına, çevreye, aileye ve mahalleye dönük hassasiyetini güçlendirmektedir.

Aynı zamanda TGSP, kültürel aidiyet konusunu da gençlik çalışmaları içine dahil ederek, kimlik inşasını yalnızca bireysel tercihlerin değil, tarihsel ve medenî bir devamlılığın parçası olarak ele alır. Gençliğe yönelik projelerde kullanılan dil, içerik ve semboller; bu medeniyet hafızasını diri tutacak şekilde seçilir. Bu anlamda TGSP, bir STK platformu olmanın ötesinde, kültürel dirilişin gençlik katındaki taşıyıcısıdır.

Toplumsal düzlemde ise TGSP’nin değer odaklı faaliyetleri, sosyal dokuda görünmeyen fay hatlarını onarmaya katkı sağlar. Mahalle kültürünün, aile yapısının, toplumsal güvenin yeniden inşasında gençleri aktif özne hâline getiren programlar, toplumsal çözülmeye karşı bir direnç hattı oluşturur. TGSP, bireyin iç dünyası ile toplumsal yapının dengeli biçimde bütünleştiği bir gençlik modeli ortaya koyar.

Bu etki sadece katılımcılarla sınırlı kalmaz; TGSP'nin saha deneyimleri, yerel yönetimler, kamu kurumları ve diğer sivil oluşumlar için de model teşkil eder. Gençliğe dair meselelerde katılımcı, istişari ve yerli bir bakışın ne kadar etkili olabileceğini gösteren örnek uygulamalar, hem Türkiye’de hem de uluslararası platformlarda dikkat çekici bir örneklik teşkil etmektedir.

Cihad İslam YILMAZ