Yirminci asrın vahşeti: Hocalı Soykırımı

HÜSEYİN YILDIZ - Tarihin en kanlı soykırımlarından olan ve Ermenilerce çocuk, kadın, yaşlı 613 Azerbaycan Türküne uygulanan Hocalı Soykırımı, üzerinden çeyrek asır geçmesine rağmen yüreklerdeki acısını ilk günkü gibi koruyor.

Azerbaycan topraklarıyken 26 Şubat 1992'de Ermeniler tarafından işgal edilen Dağlık Karabağ bölgesinin Hocalı şehrinde gerçekleştirilen facianın acısı 26 yıldır dinmiyor.

Ermeni kuvvetlerinin çeşitli işkenceler gerçekleştirerek ve yakarak katlettikleri 83'ü çocuk, 106'sı kadın ve 70'den fazlası yaşlı 613 kişiye uygulanan soykırım, her yıl yad ediliyor.

Nahçıvan Üniversitesi Tarih Felsefesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Elçin Zamanov, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hocalı Faciası'nın Azerbaycan tarihinin en kanlı sayfalarından biri olduğunu söyledi.

Ermenilerin tarih boyunca farklı zamanlarda Azerbaycan halkına zulüm ettiklerini aktaran Zamanov, "Ermeni çeteleri zaman zaman 20. asır boyunca Azerbaycanlılara karşı defalarca soykırım yaptılar. Ermeniler, Azerbaycanlılara 1905, 1907, 1918 yıllarında soykırım yaptılar ve 120 bine yakın insan öldü. 1947 ve 1948 yıllarında Azerbaycanlılar ata topraklarından sürüldü, çıkarıldı. Oğuz Türkü toprakları olan şimdiki Ermenistan'dan 150 bine yakın Azerbaycanlı sürgün edildi." dedi.

Zamanov, SSCB'nin dağılmasının ardından Ermenilerin daha da hareketlenerek Karabağ'ı işgal etmek için planlar yürüttüğünü belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ermeniler, Karabağ'ı Azerbaycan'dan koparmak için devletleriyle faaliyete geçtiler. Hocalı Faciası Ermenilerin büyük Karabağ projesinin bir planı olarak hayata geçirildi. Hocalı Faciası'nın maksadı bir defalık olarak Azerbaycan Türklerinin gözünü korkutmak, darbe vurmak ve Karabağ'ı Azerbaycan'ın kontrolünden çıkarmaktı. Hem de işgal ettikleri Azerbaycan topraklarını Azerbaycan'ın talep edememesini planlıyorlardı. Bu facia çok büyük bir soykırımdı. Birçok halkın tarihinde facialar, soykırımlar olmuş ama bu Hocalı Soykırımı görülmemiş vahşilikle hayata geçirilmişti."

- "Dünya tarihinde görülmemiş vahşet"

Ermenilerin soykırımı, Rusya'nın Ermenistan'daki güçleri eşliğinde gerçekleştirdiğini savunan Zamanov, şöyle devam etti:

"Hocalı şehrine girerek orada yüzlerce Azerbaycanlıyı katlederek dünya tarihinde görülmemiş vahşet yapmışlardı. Bugün bile Dağlık Karabağ'da yani Ermenistan topraklarında Hocalı Katliamı sırasında esir alınmış Azerbaycanlılar var. Senetlere göre Ermenilerin Hocalı Soykırımı'nda götürdükleri Azerbaycanlıları hala alamamışız. Kızılhaç Örgütü ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla ne kadar uğraşsak da Ermeni vahşiliğinin kurbanı olmuş bu esirleri onların elinden kurtaramadık."

Zamanov, Ermenilerin Hocalı'da bu katliam ile hem tarihi silme hem de stratejik açıdan önemli yeri ele geçirme planları yaptığını aktararak, "Hocalı'nın çok büyük önemi vardı, tarihi olarak Azerbaycan'ın en kadim medeniyetinin olduğu yerdi. Milattan önce burada Oğuz Türklerinin bir medeniyeti vardı hatta dünya medeniyetinde Hocalı Medeniyeti denilen bir sayfa var. Burada birçok arkeolojik kazılar ve araştırmalar yapılmış, Büyük Hocalı Medeniyeti gün yüzüne çıkarılmıştı." dedi.

Hocalı'nın stratejik önemine de vurgu yapan Zamanov, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Karabağ'ın en stratejik yeri Hocalı'ydı. Hocalı'da büyük bir havalimanı vardı. Ermeniler Hocalı'ya darbe vurmak isterken bir defalık olarak Karabağ'ın Azerbaycan ile bağlantısını kesmeyi de planlıyorlardı. Hocalı'nın burada coğrafik ve stratejik önemini benimsemek lazım. Hocalı'yı tutunca Azerbaycan'ın Şuşa ve Laçın ile alakası kesiliyordu, böyle olunca Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri faaliyeti durduruyordu, bu yüzden Ermeniler özellikle Hocalı'ya yönelmiştiler."