"Erozyon önleyici geveni söküp tandıra atmayın" uyarısı

BÜLENT MAVZER - Iğdır'da, dünyada yaklaşık 3 bin türü bulunan, uzun kökleri yüzünden erozyonun önlenmesinde büyük yararı olan "geven" adlı bitkinin korunması için çalışma başlatıldı.

Dünyanın birçok bölgesinde yetişen ve genellikle 200 ile 3 bin metre arası yüksekliğe sahip alanlarda yayılım gösteren geven, toprağa saldığı derin kökleriyle doğada önemli bir görev üstleniyor.

Toprağın düşük rakımlara taşınmasıyla sonuçlanan sel ve rüzgara bağlı erozyonları büyük oranda önleyen geven, ekilmeye ve herhangi bir bakıma ihtiyaç duymadan doğal yollarla büyüyüp çoğalıyor.

Kırsal yerleşim birimlerinde bazı vatandaşların gevenleri söküp soba ya da tandırda yakacak olarak kullandığının tespit edilmesi üzerine Iğdır Orman İşletme Müdürlüğünce gevenin korunması için çalışmalara başlandı.

Ekiplerin köy köy dolaşarak verdiği eğitimlerde, 48 okulda 12 bin öğrenci ile 21 köydeki çok sayıda vatandaş gevenin korunmasının önemi hakkında bilgilendirildi.

Bu çalışmalarla erozyonun önlenmesinde büyük yararı bulunan gevenin kırsal alanlardan sökülmesinin önüne geçilerek erozyona karşı tedbir alınması amaçlanıyor.

Çalışmalar çerçevesinde gevenin yaygın olduğu kırsaldaki köylere giden görevliler, gevenin doğaya ve özellikle erozyona karşı yararlarını köylülere anlatıp bu bitkinin korunmasını sağlamaya çalışıyor.

Iğdır Orman İşletme Müdürü Taner Tazegün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyada 3 bin civarında, Türkiye'de ise 500 civarında geven türü olduğunu söyledi.

Gevenin bulunduğu bölgeyi koruma altına aldığını belirten Tazegün, "Geven bitkisi erozyonu önlemede en önemli bitkilerden bir tanesidir. Bu bitki özelikle aşırı otlatmanın olduğu meralarda en son kalan bir bitki türüdür." dedi.

Özellikle doğu bölgesinde çok sayıda büyük ve küçükbaş hayvanın bulunduğunu, bu hayvanların kırsaldaki otlaklarla beslendiğinin altını çizen Tazegün, "Bitkinin, köklerinin çok derinlerde bulunması ve dikenli olması hem toprağın hem bitkinin korunmasını sağlıyor. Bu bitkinin yetiştiği bölgelerde otlayan hayvanın gevene zarar vermesi mümkün değildir. Gevene sadece insan eliyle zarar verilebilir." dedi.

- "Gevenin sökülmesine kesinlikle izin vermiyoruz"

Tazegün, bazı vatandaşların geveni sökerek yakacak olarak kullandığına dikkati çekerek, bu durumla mücadele için çeşitli çalışmalar yürüttüklerini aktardı.

Gevenin doğaya yararına işaret eden Tazegün, şunları söyledi:

"Vatandaşlara verdiğimiz eğitimlerle gevenin doğaya faydalı olduğunu anlatıyoruz. Özellikle korumaya aldığımız erozyon sahalarında gevenin sökülmesine kesinlikle izin vermiyoruz. Geven, toprağı korumada çok önemli bir bitki türümüzdür. Geven, çok derinlere kök saldığından toprağı çok sıkı tutuyor ve verimli toprağımızı su ile rüzgar erozyonuna karşı koruyor."

- "Geveni korumak için elimizden geleni yapacağız"

Eğitimlerin verildiği köylerden Hadımlı köyünün muhtarı Aslan Tanrıverdi de daha önce köy sakinlerinin bu bitkinin öneminden haberdar olmadıklarını ifade ederek, "Geçmişte köylülerimiz bu bitkinin toprak için bu kadar faydalı olduğunu bilmediklerinden tandırda yakıyordu. Şimdi yetkililer bize bu konuda eğitim verdi. Köylülerimizin de bir daha bunu yakmayacağına inanıyorum." dedi.

Kendisinin de gevenin yakılmaması konusunda köylülere uyarılarda bulunacağını anlatan Tanrıverdi, "Köyümüzün çevresinde bu bitkiden çok var. Biz aldığımız eğitimden sonra erozyonu önleyen bu bitkiyi korumak için elimizden geleni yapacağız." ifadesini kullandı.