İzmir'de keşfedilen "çan çiçeği" literatüre girdi

EŞBER AYAYDIN - İzmir'in Kemalpaşa ilçesinde, çan çiceğigillere ait endemik yeni bir bitki türü bulundu.

Ege Üniversitesi (EÜ) Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım tarafından kaya üzerinde tespit edilen çiçeğe "İzmir çanı" verildi.

Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TÜBİTAK tarafından da desteklenen "Türkiye'nin Çan Çiçekleri" araştırma projesi kapsamında saha çalışmaları yaptıklarını hatırlattı.

Bu çalışmalar sırasında, İzmir'in Kemalpaşa ilçesi Ovacık Mahallesi yakınlarındaki Çaldede Dağı'nın 1385 metre rakımında ana kayalıklar üzerinde çan çiçeği popülasyonuyla karşılaştıklarını aktaran Yıldırım, bu bitkiye ait ölçüm, fotoğraflama ve örnekler alarak alanda incelemeler yaptıklarını söyledi.

Aldıkları örnekleri laboratuvar ortamında da incelediklerini anlatan Yıldırım, şu bilgileri verdi:

"Hem DNA üzerine hem de taksonomi (düzenleme) çalışmaları sonrasında bu bitkinin şu ana kadar dünyada keşfedilmemiş yeni bir tür olduğunu fark ettik. Ardından bunu akademik makaleye çevirdik ve dünyaya tanıttık. Makalemiz Phytotaxa isimli bilimsel dergide, 16 Kasım 2018 tarihinde yayımlandı. Bu bitkinin akademik ismi, merkezimize uzun yıllar emek veren ve bilim dünyasına bir çok türü kazandıran Erkuter Leblebici hocamıza atfen 'Campanula Leblebici Yıldırım' oldu."

Çan çiçeğigiller grubunda yer alan bitkinin Türkçe ismini 'İzmir Çanı' yaptıklarını kaydeden Yıldırım, İzmir Çanı'nın bulunduğu bölgede bu türden yaklaşık 900 tane sayabildiklerini ifade ederek, endemik olan bu bitkinin korunması gerektiğine işaret etti.

- Türkiye çan çiçeklerinin gen merkezi

Türkiye'nin çan çiçekleri için önemli bir gen merkezi olduğunu aktaran Yıldırım, "Dünyada çan çiçeklerinin 420 türü var ve bunun 128'i ülkemizde bulunuyordu. Ülkemiz çan çiçekleri için önemli bir gen merkezlerinden biridir. Söz konusu 128 türden 67'si ise endemiktir. Böylece 68. endemik türü, kayıt altına almış olduk. Çan çiçeklerinin en önemli özelliklerinden biri süs bitkisi özelliğinin çok fazla olması. Bu bitkiler ülkemizin kendi öz değerlerinden biridir. Çan çiçeklerini ve endemik türlerini ülkemizin peyzaj sektörüne kazandırabilirsek bizler için de büyük bir mutluluk olacaktır." diye konuştu.

Merkezden emekli olan bilim adamı Erkuter Leblebici de yeni bulunan türe isminin verilmesinden dolayı çok mutlu olduğunu kaydetti.

Türkiye florasının kayıt altına alınmasının önemli olduğunu vurgulayan Leblebici, genç bilim insanlarının büyük başarılara imza atacağına inandığını sözlerine ekledi.